Rosati: Raport MAK nie wpłynie źle na stosunki polsko-rosyjskie

Dariusz Rosati, były minister spraw zagranicznych: To nie musi mieć negatywnego wpływu na nasze stosunki. Oczywiście wiele zależy od polityków i ich nastawienia. Czy będą się do kwestii odnosić bardziej emocjonalnie, czy jednak zostawią emocje.

Obecnie trwający spór trzeba zablokować na poziomie MAK, tak żeby nie przeszedł na poziom rządów. Jest to spór na poziomie technicznym, a polskie stanowisko zostało pokazane bardzo wyraźnie.

Natomiast jeśli już rządy obu państw zaangażują się w tę sprawę, to powinny dążyć do jak najszybszego porozumienia. Powinno nastąpić albo dopisanie polskich uwag do tego raportu, albo stworzenie jakiegoś aneksu. W ten sposób można by rozładować chociaż część tego emocjonalnego ładunku jaki obecnie powstał.

Po obu stronach jest przekonanie, że byłoby bez sensu niszczyć wypracowane w ciągu ostatniego półtora roku porozumienie. Dlatego wydaje mi się, że nastąpi próba odnalezienia kompromisu w kwestii raportu.

Ale proszę zwrócić uwagę, że jednocześnie wyciąga rękę i pokazuje, że jesteśmy gotowi do negocjacji. Premier powiedział dokładnie to, co trzeba i jak trzeba. Bo z jednej strony trzeba mówić bardzo stanowczo, żeby bronić swoich interesów, ale jednocześnie nie można wszystkiego negować.

Na razie mamy do czynienia ze stanowiskiem niezależnej komisji. To daje rządowi rosyjskiemu możliwość odcięcia się od tego raportu. I być może Kreml skorzysta z tej możliwości.

Raport MAK jest raportem komisji a nie stanowiskiem narodu rosyjskiego i to trzeba wyraźnie powiedzieć.

Jednak MAK zachował się w sposób charakterystyczny dla stosunków polsko-rosyjskich sprzed przynajmniej półtora roku. Całą winę zwalił na polskich pilotów, gdyż takie działanie jest zgodne z mentalnością rosyjską, którzy są przekonani o własnej nieomylności. Nawet jeżeli okaże się, że się mylą, to i tak będą twierdzić, że białe jest czarne.

Ale to już nie są te czasy. Polityka rosyjskiego rządu wobec Polski zmieniła się. Dlatego Rosjanie postępują obecnie ostrożnie, a rząd nie ustosunkował się jeszcze do raportu MAK. Ponieważ potrzebują Polski jako partnera.

Rosjanie doskonale wiedzą, jaki jest Jarosław Kaczyński i jakie ma poglądy. Więc jego zdanie nie będzie miało wpływu na stosunki z Rosją. Ale może utrudnić polityczne działania premierowi Tuskowi. Gdyż nie będzie miał silnego poparcia części klasy politycznej i społeczeństwa.

Na pewno ta poprawa nie nastąpi tak szybko, jak byśmy chcieli. Jest jednak bardzo wiele spraw między naszymi państwami, których nie da się rozwiązać w ciągu miesiąca czy nawet roku. To kwestie związane z przesyłem gazu, energetyką, tarczą antyrakietową, polityką wobec Gruzji i Białorusi, itd. Jest tych tematów bardzo dużo.

Jednak oba państwa potrzebują się i będą dążyć do dobrych stosunków. Rosja wie, że Polska ma wpływ na decyzje Unii Europejskiej i może blokować pewne działania. Ponadto chciałaby pokazać, że potrafi normalnie dogadać się ze swoimi sąsiadami, którzy kiedyś znajdowali się w jej strefie wpływów.

Natomiast Polska powinna dążyć do zmiany wizerunku i pokazania, że nie jesteśmy rusofobami. Oczywiście jest też interes ekonomiczny, pod postacią ogromnego rynku zbytu. Dlatego tak ważne są dobre relacje między Polską a Rosją.