Upadek Kaddafiego. Jak zmienią się ceny paliw?

Zanim rozgorzały walki między powstańcami a wiernymi Muammarowi Kaddafiemu wojskami, Libia wydobywała około 1,6 mln baryłek ropy dziennie. Obecnie produkcja praktycznie zamarła i według różnych szacunków jest na poziomie 100-200 tys. baryłek dziennie.

Wojna odbiła się znacząco na cenach surowca i w czasie kiedy sytuacja w Libii robiła się coraz dramatyczniejsza, pod koniec lutego, ropa wystrzeliła na poziom ponad 114 dolarów za baryłkę. W efekcie ceny benzyny Pb95 od lutego wzrosły średnio o 50 groszy, a oleju napędowego - o 45 groszy.

Zobacz jak w tym roku rosła cena ropy Dodaj wykresy do Twojej strony internetowej

Sam porównaj ceny surowców na MoneyAnalytics Dodaj wykresy do Twojej strony internetowej

Czy po upadku reżimu trend się odwróci? Wszystko zależy od wznowienia dostaw libijskiej ropy. - _ Samo obalenie dyktatury nie oznacza jeszcze, że ktoś naciśnie guzik i dostawy zostaną wznowione na poziomie z początku roku _- mówi Rafał Zywert, analityk BM Reflex. Jego słowa potwierdza dzisiejszy nieznaczny wzrost cen tego surowca.

- _ Jeżeli sytuacja w Libii zacznie się stabilizować, to można liczyć na to, że ceny hurtowe paliw w Polsce zaczną spadać. Stanie się tak pod warunkiem, że wydobycie ropy w Libii zacznie rosnąć. Jakikolwiek znaczący wzrost wydobycia będzie oznaczał większą podaż, co z kolei przełoży się na ceny na giełdach surowcowych _ - tłumaczy Jakub Bogucki, analityk firmy e-petrol.

Rynek już zareagował pozytywnie na ostatnie wydarzenia w Trypolisie. Jednak póki co obniżki cen ropy, widoczne już od końca ubiegłego tygodnia, są na razie nieznaczne. Mieszczą w granicach dwóch dolarów na baryłce.

- _ To raczej skutek reakcji emocjonalnych na wydarzenia w Libii. Możliwe jednak, że będziemy mieli do czynienia z takimi drobnymi obniżkami, w miarę jak sytuacja polityczna będzie się normować _ - uważa Bogucki.

- _ Spadek jest symboliczny, ale to oczywiście pozytywne zjawisko. Tyle, że bez znaczenia dla zwykłego konsumenta. Koncerny obniżyły bowiem już jakiś czas temu marże detaliczne. Dlatego nawet jeśli teraz ceny ropy spadną, to firmy paliwowe, które pozbawiły się marży, będą odrabiały straty _ - uważa Rafał Zywert, analityk BM Reflex.

Zobacz jak rosła cena benzyny w tym roku Dodaj wykresy do Twojej strony internetowej

Eksperci zwracają uwagę, że nie wiadomo w jakim stanie jest infrastruktura libijskich rafinerii po wojnie. Poza tym samo uruchomienie wydobycia i produkcji może potrwać pół roku albo i dłużej.

Poza tym nadal istnieje bardzo poważne ryzyko, że sytuacja Libii nie uspokoi się nawet gdy reżim Kaddafiego zostanie obalony, lub on sam ustąpi. - _ Choćby z tego względu, że jego zwolennicy, których jest niemało mogą sabotować wydobycie ropy. Próby podpalania szybów naftowych już przecież w Libii były _- podkreśla Bogucki.

-_ Patrząc na historię krajów eksportujących ropę, gdzie dochodziło do przewrotów politycznych, zwykle dużo czasu zajmowało przywrócenie wydobycia. Zagraniczni inwestorzy też nie będą od razu skorzy do wykładania pieniędzy, bo przemysł naftowy wymaga dużych nakładów. Dlatego do pełnego przywrócenia wydobycia ropy w Libii jeszcze daleka droga. W Iraku do dzisiaj się to nie udało _- podkreśla Zywert.

Wzrost ceny oleju napędowego w 2011 r. Dodaj wykresy do Twojej strony internetowej

Analityk szacuje, że aby polski kierowca odczuł wyraźną obniżkę ceny na stacji paliw, cena ropy brent musiałaby spaść na giełdach o 15 dolarów. Póki co na londyńskiej giełdzie - a to właśnie te ceny mają znaczenie dla naszych kierowców - baryłka brent jest nadal znacząco droższa (106,3 dol.) od odpowiedniczki zza Atlantyku (na giełdach w Stanach baryłka ropy WTI kosztuje około 82 dolarów).

Na drugiej stronie czytaj opinie ekonomistów o wpływie sytuacji w Libii na polską gospodarkę

Obalenie Kaddafiego może być istotne dla Polski nie tylko ze względu na obniżki na stacjach benzynowych.

- _ To oczywiście przyniesie ulgę w wydatkach zwykłych obywateli, pod warunkiem, że zostaną wznowione dostawy libijskiej ropy. Spadek cen paliw będzie wspierał konsumpcję, a w skali całej Europy, przed którą stoi widmo recesji, będzie czynnikiem wspierającym koniunkturę _ - ocenia ekonomista, prof. Krzysztof Rybiński. Zaznacza, że nawet o 10 dolarów niższa cena baryłki nie zatrzyma recesji, ale na pewno ją złagodzi i będzie dobra dla konsumentów.

Ostrożny w ocenie wpływu sytuacji w Libii na polską i europejską gospodarkę jest również były minister spraw zagranicznych prof. Dariusz Rosati. - _ Gdy nastąpi stabilizacja, można spodziewać się, że na rynki wróci eksport libijskiej ropy, a to da lepsze perspektywy dla wzrostu gospodarczego. Nie przesadzałbym jednak z oczekiwaniem na przełom _ - mówi Rosati.

Sprawdź ceny paliw na stacjach w swojej okolicy Dodaj wykresy do Twojej strony internetowej

Ekonomiści zwracają uwagę, że upadek reżimu w Libii mogą wykorzystać również polskie przedsiębiorstwa.

- _ Jeśli będziemy odpowiednio szybcy i konkurencyjni, to możemy uczestniczyć w projektach odbudowy zniszczeń, których zapewne trochę w Libii będzie. Mamy tradycje na tamtejszym rynku, ale trzeba liczyć się z tym, że przyjdzie nam rywalizować z Francuzami, Niemcami i Włochami _ - dodaje prof. Rosati.

**Zobacz kto jeszcze chce zarobić w Libii:

Ganili inwazję na Libię. Teraz chcą odbudowywać**

Zdaniem prof. Rybińskiego Polska powinna także wykorzystać wydarzenia w Libii do zaistnienia jako lider prezydencji w Unii Europejskiej.

- _ Mamy doświadczenia w przechodzeniu z gospodarki centralnie planowanej do wolnorynkowej. Na tym polu możemy pomóc w budowie nowoczesnej, demokratycznej gospodarki Libii. To zarazem szansa dla naszych przedsiębiorstw _ - podkreśla Rybiński.

Jak dotąd Polska nie potrafiła wykorzystać skutecznie takich sytuacji militarno-międzynarodowych do tego, by zwiększyć obecność swojego biznesu w danym kraju. Próby w Iraku nie przyniosły spektakularnych rezultatów.

- _ Wyjątkiem jest to, że za udział w misji w Iraku darowano nam kilkadziesiąt miliardów dolarów długu _- dodaje prof. Rybińsk.

Natomiast jeśli chodzi o wpływ wydarzeń w Libii na rynki finansowe, to według ekspertów poza cenami ropy nie będą miały one żadnego znaczenia. Wielkie aktywa zgromadzone przez Kaddafiego, w skali globalnej nie odgrywają większej roli.