Ponad 23 mld złotych wyda w tym roku 9 milionów Polaków. Mimo to w branży tytoniowej nikt się z tego powodu nie cieszy. Wygranymi są jedynie Skarb Państwa i... szara strefa.
23,3 mld zł to to suma jaką Polacy wydadzą legalnie na przysłowiowy _ dymek _ - wynika z szacunkowych danych Euromonitor International. Nie ma szacunków ile palący wydadzą na nielegalny tytoń.
| Wartość rynku papierosów | |
|---|---|
| Rok | Wartość w mln zł |
| 2004 | 19,776 |
| 2005 | 20,638 |
| 2006 | 21,496 |
| 2007 | 22,389 |
| 2008* | 23,289 |
_ Źródło: Euromonitor International _
*_ prognoza _
Słupki z oficjalnymi danymi biją rekordy, tymczasem branża tytoniowa przeżywa ciężkie chwile. Skarb Państwa zgarnia coraz wyższą akcyzę. W tym roku ma ona wynieść ponad 14 mld zł. Coraz więcej zyskuje też _ szara strefa _, która zajmuje coraz więcej rynku.
Wyniki coraz lepsze tylko na papierze
Dane szacunkowe dotyczące sprzedaży papierosów wyglądają dobrze tylko na papierze.
Krzysztof Rut z British American Tobacco wskazuje, że szacunki jego firmy co do tegorocznej wartości rynku tytoniu nie są tak wysokie jak w przypadku danych Euromonitora i zakładają, że oficjalna sprzedaż papierosów zamknie się kwotą przekraczającą 22 mld zł.
Za wzrost danych na rynku odpowiada wciąż rosnąca akcyza.
_ - Jednocześnie produkcja papierosów wraz z ich sprzedażą _ spada o 10 proc. _ , przy stabilnej konsumpcji. Oznacza to w konsekwencji, że rozwija się szara strefa _ - wskazuje przedstawiciel British American Tobacco.
Obecnie toczą się prace nad nową ustawą o podatku akcyzowym. Zmiany w części dotyczącej przemysłu tytoniowego dotyczą zmian w wysokości i strukturze tego podatku. Oprócz 18 procent podwyżki wynikającej z konieczności zharmonizowania stawek z UE, przewiduje się obniżenie jego wartości w ujęciu procentowym, a zwiększenie w ujęciu kwotowym.
Propozycja zakłada również wprowadzenie znacznego ograniczenia ilości papierosów przenoszonych przez granicę, czyli ograniczenia przemytu stosowanego przez tzw. mrówki.
- _ Jako przedstawiciele branży uważamy, że są to propozycje, które idą w dobrym kierunku. Jednak sama skala wymuszonych podwyżek może przyczynić się do dalszego osłabienia rynku _ - dodaje Krzysztof Rut.
Czwarty rynek w UE
Polska jest czwartym co do wielkości rynkiem papierosów w Europie. Obecnie papierosy pali 37proc. dorosłych mężczyzn i 25 proc. dorosłych kobiet, czyli w sumie 9 mln osób.
Papierosy stanowią największą, pod względem wartości sprzedaży w handlu detalicznym, kategorię dóbr szybko rotujących w Polsce. Rozwój polskiego rynku wyrobów tytoniowych istotnie ogranicza kilka czynników.
| Główne czynniki ryzyka dla branży tytoniowej w Polsce: | |
|---|---|
| 1. | systematyczny wzrost podatku akcyzowego |
| 2. | nielegalny import i produkcja w nielegalnych fabrykach |
| 3. | restrykcyjność przepisów dotyczących reklamy |
| 4. | ,,wojny cenowe" producentów wyrobów tytoniowych |
_ Źródło: prospekt emisyjny Lima S.A. _
Produkcja wyrobów tytoniowych jest silnie skoncentrowana. Niemal 100proc. produkcji krajowej jest w posiadaniu sześciu międzynarodowych koncernów tytoniowych.
| Najwięksi producenci papierosów w Polsce | |
|---|---|
| Firma | Udział w proc. |
| Philip Morris | 39,0 |
| Imperial Tabacco | 17,0 |
| British American Tabacco | 15,1 |
| Scandinavian Tabacco | 15,1 |
| Altadis Polska | 7,7 |
| Gallaher + (JTI) | 5,9 |
| Inni | 0,2 |
_ źródło: prospekt emisyjny Lima S.A. _
Stopniowy wzrost stawek podatku akcyzowego, będący wynikiem ustaleń akcesyjnych, sprawia, że wyniki finansowe firm tytoniowych stale się pogarszają, mimo że obroty większości firm ulegają zwiększeniu.
Dodatkowo, w strukturze sprzedaży rośnie znaczenie produktów ekonomicznych, na których marże są najniższe. Tendencje te sprawiły, że zysk netto całej branży, który w połowie lat dziewięćdziesiątych sięgał 400-500 mln zł, obecnie kształtuje się na poziomie kilkudziesięciu milionów złotych.
| Szacuje się, że pomimo wprowadzanych ograniczeń, podwyżek cen oraz propagowanej mody na zdrowy tryb życia, rocznie przestaje palić tylko jeden na stu palaczy. |
| --- |
Jednocześnie według danych Krajowego Związku Przemysłu Tytoniowego (KZPT), sprzedaż papierów w 2007 r. spadła do 69,8 mld sztuk, wobec 72,3 mld rok wcześniej. To najgorszy wynik od co najmniej kilkunastu lat.
Jak wskazuje Jerzy Skiba, prezes stowarzyszenia do spadku sprzedaży przyczynił się m.in. wzrost cen papierosów, spowodowany podwyżkami akcyzy. Negatywny wpływ na ich sprzedaż mają też kampania antynikotynowa i perspektywa kolejnych podwyżek.
| W 2007 r. dochody budżetu z akcyzy wzrosły do 12 mld zł, wobec 10,4 mld rok wcześniej. W tym roku mają one wzrosnąć o dalsze 2,3 mld zł. |
| --- |
W rezultacie tegorocznej podwyżki akcyzy za jedną paczkę papierosów trzeba zapłacić w tym roku więcej o 1,2-1,6 zł. Jej cena wzrosła więc do 7-11 zł, w zależności od marki. Wiadomo, że akcyza musi jeszcze bardziej pójść w górę, by w 2009 r. osiągnąć minimalny poziom wymagany w Unii Europejskiej (64 euro na 1000 sztuk).