Większość Polaków uważa, że nie ma wpływu na sprawy kraju

Na pytanie: czy _ Pana/i zdaniem, ludzie tacy jak Pan/i mają wpływ na sprawy kraju? _ łącznie 68 proc. badanych odpowiedziało przecząco, w tym 43 proc. uważa, że _ raczej nie _, a 25 proc. - że _ zdecydowanie nie _.

Spośród 50 proc. ankietowanych przekonanych o swym wpływie na sprawy kraju, 25 proc. odpowiedziało _ raczej tak _; 5 proc. - _ zdecydowanie tak _. 2 proc. badanych nie ma zdania na ten temat. CBOS zauważa, że obecnie nieco mniej osób niż dwa lata temu twierdzi, że to, co się dzieje w kraju, zależy od nich.

Ankietowani odpowiadali też na pytanie, czy uważają, że mają wpływ na sprawy swego miasta, gminy. Poczucie wpływu na sprawy lokalne zadeklarowała połowa badanych (w tym 42 proc. - _ raczej tak _; 8 proc. - _ zdecydowanie tak _), na jego brak wskazuje 47 proc. respondentów (33 proc. - _ raczej nie _; 14 proc. _ zdecydowanie nie _). 3 proc. nie ma zdania na ten temat.

CBOS zauważa, że w ciągu ostatnich dwóch lat zasięg poczucia wpływu na sprawy lokalne w zasadzie się nie zmienił, ale we stosunku do lat 90. jego wzrost jest spektakularny. Na przykład w 1992 przekonanie o wpływie na sprawy lokalne wyrażało 16 proc. badanych, jego brak - 79 proc.

Poczuciu wpływu na sprawy kraju, a także miast czy gminy sprzyja młodszy wiek, wyższe wykształcenie, zamieszkanie w największych aglomeracjach, wysokie dochody na osobę w gospodarstwie domowym oraz dobra sytuacja materialna. Osoby deklarujące głosowanie w ostatnich wyborach parlamentarnych częściej od niegłosujących mają poczucie wpływu na sprawy publiczne.

CBOS podkreśla, że _ w ujęciu syntetycznym _ można uznać, iż blisko połowa Polaków (47 proc.) uważa, że od ludzi takich jak oni nie zależy ani to, co się dzieje w skali ogólnopolskiej, ani w skali lokalnej. Ponad jedna czwarta respondentów (26 proc.) ma poczucie wpływu zarówno na sprawy kraju, jak i miasta czy gminy, nieznacznie mniejsza grupa (23 proc.) - wyłącznie na to, co dzieje się w ich miejscowości, gminie; tylko 4 proc. ma poczucie wpływu tylko na sytuację w kraju.

Badani pytani byli też o różne formy działalności społecznej, w które angażowali się w ciągu ostatniego roku lub wcześniej. Najwięcej osób (27 proc.) ma doświadczenia z przekazywaniem lub zbieraniem pieniędzy na działalność społeczną.

Co czwarty ankietowany (25 proc.) podpisał petycję w jakiejś sprawie. 12 proc. badanych uczestniczyło w spotkaniu lub zgromadzeniu politycznym. 10 proc. respondentów bojkotowało lub celowo kupowało pewne produkty z powodów politycznych, etycznych bądź ze względu na ochronę środowiska. Tyle samo osób - 10 proc. - kontaktowało się lub próbowało się skontaktować z politykiem, urzędnikiem administracji państwowej w celu wyrażenia swoich poglądów.

7 proc. badanych brało udział w demonstracji; 6 proc. respondentów uczestniczyło w internetowym forum o tematyce politycznej; 5 proc. - kontaktowało się z mediami lub występowało w mediach po to, by wyrazić opinię w jakiejś sprawie. 2 proc. ankietowanych przekazało bądź zbierało pieniądze na działalność polityczną.

Według CBOS można powiedzieć, że ponad połowa Polaków - 54 proc. - nigdy nie angażowało się w żadną z powyższych form działalności obywatelskiej, 69 proc. badanych nie wykazało takiej aktywności w ostatnim roku. 19 proc. respondentów zadeklarowało zaangażowanie w jedną formę działalności, 13 proc. - w dwie; 9 proc. - w trzy lub cztery; 5 proc. - w pięć i więcej.

CBOS, podsumowując, zauważa, że mimo iż w ciągu ostatnich lat zasięg poczucia wpływu na sprawy publiczne zmieniał się w niewielkim stopniu, w stosunku do lat 90. różnica jest znacząca - od tego czasu wyraźnie przybyło osób świadomych takiego oddziaływania.

Sondaż przeprowadzono w dniach 5-16 września na liczącej 985 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.