Próby zderzania protonów z energią 7 teraelektronovoltów w Wielkim Zderzaczu Hadronów pod Genewą rozpoczną się dziś rano. Zderzeń cząstek z taką energią nie wykonało jeszcze żadne laboratorium na świecie.
Wiązki protonów rozpędzone do energii 3,5 TeV (Teraelektronowoltów) krążą już rutynowo w obie strony w akceleratorze Large Hadron Collider czyli Wielkim Zderzaczu Hadronów. Dotychczas nie było jednak prób wystrzelenia wiązek jednocześnie w obu kierunkach, żeby mogły się zderzyć.
[
Sąd odrzuca pozew: zderzacz hadronów nie zniszczy Ziemi ]( http://news.money.pl/artykul/sad;odrzuca;pozew;zderzacz;hadronow;nie;zniszczy;ziemi,204,0,597196.html )
Potrzebna była żmudna kalibracja akceleratora, bo wiązki są cieńsze od ludzkiego włosa i bardzo trudno kierować nimi tak precyzyjnie w akceleratorze o obwodzie 27 km, żeby trafiły na siebie i aby doszło do zderzeń protonów znajdujących się w wiązkach._ _
_ - To trochę tak, jakbyśmy wystrzelili dwie igły z przeciwległych brzegów Atlantyku i kierowali je tak, żeby zderzyły się w połowie drogi _ - tłumaczy dyrektor do spraw akceleratorów i technologii Steve Myers.
_ - LHC nie jest instalacją oddaną do użytku pod klucz. Akcelerator działa prawidłowo, ale nadal jesteśmy w fazie dostrajania i ostatnich testów. Trzeba pamiętać, że próba zderzenia to właśnie próba. Całe godziny mogą minąć zanim uda się zaobserwować rzeczywistą kolizję _ - zastrzegł dyrektor generalny CERN Rolf Heuer.
Jak podkreślił, kiedy w 1989 r. w laboratorium CERN pod Genewą poprzednim razem uruchamiano akcelerator - LEP (Large Electron Positron collider - ang. Wielki Zderzacz Elektronów i Pozytonów), który był poprzednikiem LHC, doprowadzenie do zderzeń zajęło naukowcom i technikom trzy dni od momentu rozpoczęcia prób.
Do zderzeń protonów w LHC już dochodziło, ale przy niższych energiach. Zapisy tych zderzeń są obecnie analizowane przez fizyków na całym świecie. Do 3,5 TeV udało się rozpędzić wiązki 19 marca. Kiedy zderzenia z energią 7 TeV będą już zachodziły w LHC regularnie, akcelerator, według planów, ma pracować nieprzerwanie przez 18-24 miesięcy, z krótką przerwą techniczną pod koniec 2010 r. _ - To pozwoli nam zgromadzić wystarczająco dużo danych na temat zjawisk, które chcemy zbadać _ - czytamy w komunikacie CERN.
ZOBACZ REPORTAŻ O EKSPERYMENCIE CERN:
Relację na żywo z wtorkowych prób doprowadzenia do zderzeń będzie można oglądać w internecie. Początek o godz. 8.30.
WIELKI ZDERZACZ HADRONÓW:
