Wydatki na badania i rozwój polskim firmom się nie opłacają

W Polsce istnieją wprawdzie pewne mechanizmy wsparcia tego sektora, jednak dopiero ustanowienie powszechnej zachęty podatkowej pozwoliłoby przedsiębiorcom na długofalowe planowanie strategii związanej z działalnością B+R.

Wyniki raportu KPMG wskazują, że wszystkie z badanych 16 krajów regionu EMEA stosują instrumenty zachęt podatkowych dla przedsiębiorców prowadzących prace badawczo-rozwojowe. Istnieją jednak między nimi znaczne różnice nie tylko w sposobie definiowania działalności B+R czy w rodzaju i wysokości dostępnych ulg, ale również warunków, które trzeba spełnić, aby z takiego wsparcia skorzystać.

Z raportu wynika, że bieżące odliczenia kosztów na badania i rozwój stały się już pewnym standardem, a większość państw regionu EMEA ustanowiła także prawo do dodatkowych odliczeń kosztów prac badawczo-rozwojowych, co pozwala zmniejszyć opodatkowanie w skali całego przedsiębiorstwa.

Przykładowo w Czechach można odliczyć dodatkowo 100 procent kosztów związanych z działalnością B+R, we Francji do 40 procent, a na Węgrzech do 80 procent całkowitego zobowiązania podatkowego CIT przedsiębiorcy. W Wielkiej Brytanii dodatkowe odliczenie podatkowe w przypadku małych i średnich firm może sięgać nawet 125 procent.

- _ Rządy zdają sobie sprawę, że istnieje wyraźny związek między inwestowaniem w badania i rozwój a długofalowym wzrostem gospodarczym. Dlatego też, mimo obecnej sytuacji ekonomicznej, nadal utrzymują system zachęt związanych z działalnością badawczo-rozwojową. Należy pamiętać, że przy dzisiejszym zaawansowaniu technologii komunikacyjnej oraz umiędzynarodowieniu prowadzonych przez przedsiębiorstwa projektów B+R, państwom zależy na ustanawianiu takich mechanizmów zachęt, aby przyciągnąć do siebie jak najbardziej wartościowe przedsięwzięcia _ - mówi Kiejstut Żagun, Dyrektor, Szef zespołu ulg i dotacji w KPMG.

W Polsce poziom nakładów na badania i rozwój względem PKB wynosi 0,74 procent, przy czym wydatki przedsiębiorców na ten cel to 0,2 procent, co plasuje nasz kraj na końcu światowych rankingów. Jest to w dużej mierze skutek braku powszechnej zachęty podatkowej związanej z działalnością B+R. Polski system wsparcia opiera się przede wszystkim na możliwości pozyskania grantów, finansowanych ze środków Unii Europejskiej oraz w coraz szerszym zakresie ze środków krajowych.

Istnieje również system odliczenia podatkowego dla przedsiębiorców posiadających status centrum badawczo-rozwojowego, który jednak nie cieszy się dużym zainteresowaniem, bo w rzeczywistości nie przynosi przedsiębiorcom wymiernych korzyści. Dodatkowo od podstawy opodatkowania można odliczyć 50 procent kosztów nabycia nowej technologii, co wprawdzie stanowi wsparcie dla jej transferów, ale nie stymuluje bezpośrednio rozwoju działalności badawczo-rozwojowej w Polsce.

_ - Aby zwiększyć poziom nakładów na badania i rozwój wśród przedsiębiorców, a tym samym spowodować wzrost innowacyjności gospodarki w dłuższej perspektywie, Polska powinna wprowadzić powszechną ulgę podatkową na działalność badawczo-rozwojową. To rozwiązanie sprawdziło się w innych państwach, a jego główną zaletą, w przeciwieństwie do grantów, jest przewidywalność pozyskania wsparcia. Dzięki temu przedsiębiorcy mogliby długofalowo planować strategię działań w zakresie badań i rozwoju, a Polska stałaby się atrakcyjniejszym miejscem pod względem prowadzenia międzynarodowych projektów – co jest istotne z uwagi na rosnące koszty pracy polskich inżynierów _ - dodaje Kiejstut Żagun, Dyrektor, Szef szef zespołu ulg i dotacji
w KPMG.