Podatki w firmie
Bonusy jako świadczenie podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT

W kwestii kwalifikacji na gruncie Ustawy VAT wypłat bonusów organa podatkowe prezentują jednoznaczne, profiskalne stanowisko, którego niespójność i wadliwość w kontekście VI Dyrektywy VAT, do której respektowania zobowiązane są polskie sądy, można starać się skutecznie wykazać.

Temat bonusów jako świadczeń uznanych przez Ministerstwo Finansów za usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT jest przedmiotem nieustannych konfliktów począwszy od 1 maja 2004 roku.

Poniżej zajmiemy się kwestią kwalifikacji bonusów w dwu przeciwnych sytuacjach jako:

a. wartości zapłaconych przez spółkę polską na rzecz zagranicznego kontrahenta wartości oraz
b. jako otrzymanych przez spółkę polską od takiego kontrahenta.

Aby uniknąć względnie niespornej sytuacji ograniczymy się do przypadku, gdy bonusy te z jakichkolwiek względów nie mogą być przywiązane do poszczególnych dostaw, stanowiąc rabat ceny, pomniejszający obrót podmiotu będącego beneficjentem takiego świadczenia.

W tym miejscu pomijamy kwestię zasadności ministerialnej wykładni, która nakazuje uznawać wypłatę bonusów jako wynagrodzenie za usługę, której przedmiotem jest określone zachowanie się (zarówno w formie czynnej jak i biernej) podmiotu uprawnionego do otrzymania takiego wynagrodzenia.

W pierwszym przypadku, tj. wypłaty środków na rzecz kontrahenta zagranicznego z tytułu np. przekroczenia przez niego określonego poziomu zakupów, miejscem wykonania takiej quasi usługi będzie terytorium kraju kontrahenta. Konsekwencją powyższego zgodnie z art. 27 ust 3 i ust 4 uVAT, będzie określenie miejsca wykonania tejże usługi w kraju siedziby tegoż kontrahenta. Powyższe oznacza, iż spółka polska wypłacając taki bonus nie będzie zobowiązana naliczyć od jego wartości podatku należnego. Obowiązek taki może ewentualnie spoczywać na beneficjencie, o ile organy podatkowe jego kraju stoją na takim stanowisku. A zatem wypłata środków po stronie spółki polskiej będzie podatkowo neutralna.

W drugim ze wskazanych przypadków tj. otrzymania przez spółkę polską bonusów od kontrahenta zagranicznego, zgodnie z interpretacją Ministerstwa Finansów, po stronie polskiej spółki powstanie obowiązek rozliczenia podatku VAT. Przyczyną powyższego jest uznanie, iż otrzymujący bonus wykonał usługę uprawniającą go do takiego wynagrodzenia, a zgodnie z art. 27 ust 3 i ust 4 uVAT zobowiązany jest do rozliczenia podatku VAT na terenie Polski.

W obu wskazanych powyżej symetrycznych sytuacjach, uderzające jest jak ustawa o podatku od towarów i usług, oparta o przepisy VI Dyrektywy może być rozbieżnie stosowana. Konsekwencją takiej interpretacji jest odmienna kwalifikacja identycznych stanów faktycznych, co ostatecznie skutkuje zachwianiem neutralności tego podatku w rozliczeniach międzynarodowych. Mając na uwadze, iż prędzej czy później któryś z podatników w Polsce zostanie obciążony ze względu na przyjęcie stanowiska, iż bonus nie jest zapłatą za świadczenie usługi podlegającej podatkowi VAT, a jego skarga przed Sądem zostanie uwzględniona, tym samym można się spodziewać efektu kuli śnieżnej w postaci roszczeń podatkowych względem skarbu państwa. 

Jacek Dobrucki




Narzędzia