Podatki w firmie
Sprzedaż wierzytelności u źródła, a opodatkowanie VAT

Sprzedaż wierzytelności u źródła może być rozpatrywana na dwa sposoby. Pierwszy z nich odnosi się do częstotliwości wykonywanych czynności, natomiast drugi odnosi się do katalogu wartości niematerialnych i prawnych na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. 

Sprzedaż wierzytelności własnych (u źródła) stanowi skomplikowany problem na gruncie ustaw podatkowych. W praktyce organów skarbowych oraz literaturze przedmiotu prezentowane są różne koncepcje rozwiązania przedmiotowego tematu.

W celu dokładnego opisania problemu należy w pierwszej kolejności rozważyć treść art. 15 ust. 1 i 2 uVAT, który determinuje rozwiązania w zakresie art. 7 i 8 uVAT.

Zgodnie bowiem z treścią art. 15 ust. 2 uVAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność (...) również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Obejmuje ona również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Z tak zaprezentowanej definicji wynikają dwa wnioski:

  • jednorazowe wykonanie czynności musi wskazywać na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy,
  • wykorzystywanie towarów lub wartości niematerialnych i prawnych musi być prowadzone w sposób ciągły dla celów zarobkowych. 

Jeśli zatem podatnik wykonuje działalność gospodarczą nie polegającą na profesjonalnym obrocie wierzytelnościami, nie można jednoznacznie stwierdzić, iż sprzedaż przez niego wierzytelności własnych prowadzona jest w sposób częstotliwy lub stwierdzić, iż wykorzystuje on wartości niematerialne i prawne w sposób ciągły w celach zarobkowych, ponieważ wierzytelność jest pochodną czynności podejmowanych w celach zarobkowych.

Jeżeli zatem sprzedaż wierzytelności własnych nie spełnia przesłanek art. 15 ust. 2 oraz w ust. 1 uVAT to taka sprzedaż nie wypełnia dyspozycji art. 7 i 8 ustawy VAT i nie jest objęta jej reżimem.

Drugim głosem w sprawie jest często prezentowane stanowisko organów skarbowych, zgodnie, z którym wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 7 i 8 uVAT, a zatem nie podlega regulacjom tej ustawy. Taki wniosek można wysnuć odnosząc się do art. 16b uCIT, w którym ustawodawca wymienił zamknięty katalog wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt. 1 uVAT, a w którym nie znalazło się prawo majątkowe w postaci wierzytelności własnych.

Podobne stanowiska prezentowały organy podatkowe w pismach:

1. Izba Skarbowa w Rzeszowie w piśmie z dnia 31-08-2004r. nr IS.II/2-443/205/04,
2. Izba Skarbowa w Opolu w piśmie z dnia 27-12-2004r. nr PP-I-005/592-1/AS/04,
3. Urząd Skarbowy w Legnicy w piśmie z dnia 06-01-2005r. nr PP/443/223/04/JZ,
4. Drugi Urząd Skarbowy w Opolu w piśmie z dnia 15-10-2004r. nr PP/443-95-3/GW/04.

Mając zatem na względzie powyższe stwierdzić należy, iż sprzedaż wierzytelności u źródła nie powinna podlegać przepisomustawy VAT.

Dawid Michalak


Narzędzia