Nowe zasady międzynarodowej pomocy w ściąganiu podatków

Nowa ustawa ma regulować zasady udzielania pomocy obcemu państwu lub korzystania z jego pomocy przy ściąganiu podatków, ceł, opłat, kar, odsetek i innych należności budżetowych. Na razie Ministerstwo Finansów opublikowało w internecie jej założenia.

Z założeń wynika, że pomoc międzynarodowa ma obejmować wymianę takich informacji o obywatelach i firmach jak: adres zamieszkania, posiadane rachunki bankowe, posiadane ruchomości i nieruchomości, wysokość uzyskiwanych dochodów, źródła dochodów, rodzaj i miejsce zatrudnienia, rodzaj i miejsce prowadzonej działalności. Z wymiany informacji ma skorzystać nie tylko budżet państwa, ale też np. urzędy miejskie, do których wpływają podatki lokalne.

Najważniejsza przewidywana zmiana to powstanie centralnego biura łącznikowego. Jego zadania ma realizować Izba Skarbowa w Poznaniu, która już dziś ma wiedzę i doświadczenie we współpracy międzynarodowej.

Centralne biuro łącznikowe będzie działało w dwie strony; będzie przekazywało polskim urzędom wnioski od obcych państw o egzekucję (ściągnięcie) lub zabezpieczenie należności, a także będzie przekazywało takie same wnioski polskich wierzycieli obcym państwom. Dokumenty będą przesyłane elektronicznie, a tylko w wyjątkowych sytuacjach zwykłą pocztą.

Czasami dane będą mogły być wymieniane spontanicznie, bez wysyłania wniosku. Ma to dotyczyć informacji o zwrocie nadpłaty lub podatku. W razie potrzeby zostaną wyznaczone biura łącznikowe do wymiany informacji tylko o jednym lub kilku rodzajach podatków i ceł. Uzyskane z obcego państwa informacje będą mogły być użyte w Polsce jako dowody, także w sądzie.

Szczególne zasady mają dotyczyć ściągania należności na wniosek obcego państwa z nieruchomości dłużnika. W tym wypadku egzekucja ma być przeprowadzana dopiero, gdy zawiodą inne metody ściągnięcia zaległości. W założeniach do nowej ustawy przewiduje się, że wyznaczeni urzędnicy państw członkowskich UE będą mogli przebywać w polskich urzędach oraz być obecni podczas postępowań egzekucyjnych prowadzonych w Polsce, a nawet asystować polskim urzędnikom w sądzie.

Dziś zasady udzielania wzajemnej pomocy wynikają z polskiej ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, z Dyrektywy Rady 2010/24/UE, z Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1179/2008 oraz z umów międzynarodowych zawartych przez Polskę z poszczególnymi krajami Unii Europejskiej oraz spoza UE.