W mojej ocenie, w takiej konkretnej i stosunkowo rzadko spotykanej przy czym możliwej sytuacji tzn. jeżeli do wypadku doszło przed dniem 3 sierpnia 2008r natomiast śmierć nastąpiła po tej dacie roszczenie o zadośćuczynienie będzie w pełni zasadne. Zwrócił na to uwagę Sąd Apelacyjny w Lublinie (II Wydział Karny), który w wyroku z dnia 7 lipca 2009 r.[1] wyraźnie stwierdził, iż miarodajna dla zastosowania przepisu art. 446 § 4 k.c. nie jest data działania sprawcy, w następstwie którego doszło do rozstroju zdrowia lecz data śmierci pokrzywdzonego, bowiem dopiero w dniu jego śmierci roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia staje się wymagalne. Ponadto w uzasadnieniu orzeczenia zaznaczył, że przyznanie zadośćuczynienia na podstawie art. 446 § 4 k.c. tylko w pewnym stopniu rekompensuje doznaną krzywdę za naruszenie prawa do życia w rodzinie. Dodatkowo wskazał, co również jest istotne dla praktyki, że utrata najbliższej osoby zawsze wywołuje ból, który odczuwany jest przez poszczególne osoby rozmaicie i dlatego okoliczność ta nie wymaga dowodu. Ponadto z punktu widzenia prawa karnego sąd wskazał również, ze nowa instytucja z art. 446 § 4 k.c. jest reakcją ustawodawcy na konieczność zwiększenia ochrony ofiar zdarzeń kryminalnych. Odnosząc się do czasowych aspektów zasadności roszczeń o zadośćuczynienie dla najbliższych zwracam dodatkowo uwagę na fundamentalną w skutkach uchwałę Sądu Najwyższego z dniu 22 października 2010r. (sygn. akt III CZP 76/10), w której sąd jednoznacznie stwierdził, iż ,,Najbliższemu członkowi rodziny zmarłego przysługuje na podstawie art. 448 k.c. w związku z art. 24 § 1 k.c. zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, gdy śmierć nastąpiła na skutek deliktu, który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008r." Tym samym osoby, które utraciły najbliższego przed 3 sierpnia 2008r mogą domagać się zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę nie na podstawie art. 446 § 4 k.c. a na podstawie art. 448 k.c. w związku z art. 24 § 1 k.c. Omawiany kierunek zapatrywań potwierdził ostatnio Sąd Najwyższy w uchwale (sygn. akt III CZP 32/11) gdzie jednoznacznie wskazał, iż ,,Sąd może przyznać najbliższemu członkowi rodziny zmarłego zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 w związku z art 24 § 1 k.c., także wtedy, gdy śmierć nastąpiła przed dniem 3 sierpnia 2008 r. wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia". (por. dodatkowo odpowiedź na poprzednie pytanie)

Odpowiedź na pytanie przygotował r.pr w BRU Aleksander Daszewski

[1] II Aka 44/09.