Ustalenie odszkodowań i świadczeń
Najczęstsze problemy związane z likwidacją szkód dotyczą przeciągających się terminów likwidacji. Opóźnia to w konsekwencji moment wypłaty odszkodowania, bądź jej odmowy lub przyznania odszkodowania w zbyt niskiej kwocie.
Jeśli stwierdzimy, że:
- towarzystwo ubezpieczeń bezzasadnie przedłuża termin likwidacji szkody ponad określony w warunkach ubezpieczenia, a kontakty z likwidatorem szkody nie posuwają sprawy ku szczęśliwemu dla nas końcowi,
- odmówiono nam bezzasadnie wypłaty odszkodowania,
- niesłusznie zaniżono wartość przyznanego odszkodowania nie pozostaje nam nic innego, jak podjęcie bardziej zdecydowanych kroków, np.: o złożenie skargi do wyższej instancji towarzystwa , np. do Dyrektora Okręgu lub Zarządu TU, o złożenie skargi do Rzecznika Ubezpieczonych, o złożenie pozwu do sądu i walka o należne odszkodowanie ze świadomością wszelkich negatywnych konsekwencji takiej decyzji (terminy rozpraw, opłaty, czas poświęcony sprawie).
W pierwszym rzędzie, w celu dojścia do porozumienia z TU, należy jednak wykorzystywać wszelkie pozasądowe drogi wskazane bądź w ogólnych warunkach ubezpieczeń, bądź w postanowieniach przekazywanych przez towarzystwo.
I na koniec generalna rada. Nie należy unikać kontaktu z profesjonalnym pośrednikiem (brokerem), czy adwokatem, którzy najwłaściwiej pokierują przebiegiem likwidacji szkody. Profesjonalnie doradzą jak nie popełnić błędu skutkującego wydłużeniem procesu likwidacji, odmową lub obniżeniem kwoty odszkodowania. Przy dużych sumach ubezpieczenia nie ma co robić pozornych oszczędności na kosztach porady.
Najlepiej skontaktować się z brokerem już w momencie zawierania umowy ubezpieczenia. Wówczas możliwa jest analiza również z punktu widzenia ewentualnego wystąpienia szkody i szans na uzyskanie odszkodowania.
Przeciąganie terminów wypłat odszkodowania
Przeciąganie terminów wypłat odszkodowań jest niestety coraz częstszym zjawiskiem na polskim rynku ubezpieczeniowym. Wynika ono z bezsprzecznie silniejszej pozycji zakładu ubezpieczeń w stosunku do Klienta. Termin, w jakim zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do spełnienia świadczenia z umowy ubezpieczenia, określa art. 817 kodeksu cywilnego. Po 30 dniach od daty zawiadomienia o wypadku ubezpieczyciel powinien wypłacić odszkodowanie lub go odmówić, chyba, że inaczej mówią postanowienia ogólnych warunków ubezpieczeń lub indywidualnej umowy ubezpieczenia. Mogą one przewidywać terminy krótsze bądź dłuższe. Termin ustawowy likwidacji szkód dotyczy zarówno ubezpieczenia obowiązkowego, jak i dobrowolnego.
Niedochowanie terminu likwidacji umożliwia poszkodowanemu dochodzenie odsetek ustawowych za zwłokę. Roszczenie to jest niezależne od istnienia winy po stronie ubezpieczyciela, gdyż zgodnie z art. 481 § 1 k. c. wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie, chociażby nie poniósł żadnej szkody i opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik (czyli TU) nie ponosi odpowiedzialności. Zgłoszenie żądania odsetek do TU nie zawsze skutkuje ich wypłatą, ale czasem wpływa na szybszą realizację odszkodowania lub świadczenia.
W przypadku sporu sądowego, zgodnie z art. 6 k. c. TU będzie stroną zobowiązaną do wykazania, że zachowanie ustawowego terminu likwidacji szkody nie było możliwe. Okoliczności wyłączające dotrzymanie terminu, na jakie TU będzie się powoływał, muszą znaleźć podstawę w obowiązujących przepisach, w tym w ogólnych warunkach ubezpieczeń. Np. przy ubezpieczeniu autocasco towarzystwo nie może warunkować wypłaty odszkodowania za skradziony pojazd dostarczeniem postanowienia o umorzeniu śledztwa wobec niewykrycia sprawcy przestępstwa. W sytuacji, gdy zakład ubezpieczeń przedłuża likwidację szkody ponad umówiony termin, należy żądać przedstawienia na piśmie okoliczności uniemożliwiających terminowe rozpatrzenie roszczenia.
Odmowa wypłaty odszkodowania
TU jeśli tylko znajdzie przesłankę uprawniającą od odmowy wypłaty odszkodowania, na pewno z niej skorzysta. Aby nie dawać zakładowi ubezpieczeń takiego pretekstu, należy przestrzegać opisanych w OWU warunków zgłoszenia szkody oraz udziału w procesie likwidacji. Np. zbyt późne zgłoszenie szkody, pomimo spełnienia wszystkich pozostałych warunków stawianych nam towarzystwo, oznaczać będzie brak wypłaty odszkodowania.
Bywa, że zakłady ubezpieczeń, uchylając się od wypłaty odszkodowania, powołują się na nasze "rażące niedbalstwo", czy też "nienależytą staranność". Z uwagi na nieostrość tych sformułowań, na tle ich interpretacji najczęściej dochodzi do sporów pomiędzy stronami umowy.
Przykładowo TU odmawia nam wypłaty odszkodowania w sytuacji, gdy „ułatwiliśmy” kradzież samochodu, zostawiając kluczyki w łatwo dostępnym miejscu: w szatni, na biurku w pracy, w stacyjce (np. na chwilę wyszliśmy z samochodu by otworzyć bramę garażu). W takich sytuacjach należy walczyć o wypłatę choćby obniżonego odszkodowania nawet, jeśli sprawa miałaby zakończyć się w sądzie. Tam indywidualnie badane są okoliczności i dokonywana ocena zaistniałej sytuacji pod kątem "rażącego niedbalstwa" lub "braku należytej staranności".
Prawdopodobieństwo naszego sukcesu nie jest małe, chociaż z pewnością zwiększy je pomoc adwokata.