To jedno z założeń, jakie przedstawił rząd w pakiecie 'Infrastruktura - klucz do przyszłości' w części dot. budownictwa mieszkaniowego. Pakiet ten jest częścią, przyjętej we wtorek przez rząd, strategii gospodarczej 'Przedsięborczość-Rozwój-Praca'.
Poprawa w budownictwie mieszkaniowym ma być osiągnięta dzięki, po pierwsze - uruchomieniu programu budowy mieszkań w oparciu o kredyty o stałym oprocentowaniu, po drugie - udrożnieniu systemu kredytowania czynszowego budownictwa społecznego, po trzecie - usprawnieniu procesu budowy mieszkań.
Stała stopa procentowa kredytów nie przekroczy 9 proc. rocznie. Okres spłaty takich kredytów ma wynosić co najmniej 20 lat. Kredyty o stałym oprocentowaniu mogłyby zaciągać zarówno osoby fizyczne, jak i prawne budujące lub kupujące mieszkania na potrzeby własne, bądź na wynajem. Ponadto mogłyby być także zaciągane na remonty mieszkań.
Kredytów, objętych rządowym programem, będą udzielały banki komercyjne, które zostaną do niego zakwalifikowane. Program będzie obsługiwany przez Bank Gospodarstwa Krajowego, w którym jest ulokowany Krajowy Fundusz Mieszkaniowy, działający od 1995 roku.
Program zakłada, że do czasu, gdy oprocentowanie rynkowe kredytów będzie wyższe niż założone przez rząd stałe oprocentowanie projektowanych kredytów, BGK będzie wypłacał bankom różnicę. Natomiast potem, gdy rynkowe oprocentowanie kredytów spadnie poniżej stałej stopy procentowej, banki będą zwracać nadwyżkę do BGK.
'Ryzyko efektywnego rozliczenia początkowej dopłaty do kredytu w późniejszym okresie funkcjonowania niższych stóp procentowych będzie spoczywać na budżecie państwa' - napisano w strategii.
Na sfinansowanie dopłat do oprocentowania kredytów mieszkaniowych BGK wyemituje długoterminowe obligacje gwarantowane przez Skarb Państwa. Emisja tych obligacji w latach 2002-2005 sięgnie 1,8-2,0 mld zł. Ma to umożliwić sfinansowanie budowy lub remontu około 200.000 mieszkań, o łącznych nakładach w granicach 20-25 mld zł.
Rząd zakłada, że połączenie kredytu o stałej stopie procentowej z ulgą, umożliwiającą odpisywanie odsetek od kredytów zaciąganych na cele mieszkaniowe sprawi, że faktyczny koszt oprocentowania kredytu nie przekroczy 7 proc.
Drugi sposób poprawy sytuacji w budownictwie to - w planach rządu - zintensyfikowanie czynszowego budownictwa społecznego, realizowanego przy udziale środków z KFM przez towarzystwa budownictwa społecznego i spółdzielnie mieszkaniowe.
'Niedobór środków KFM narasta od roku 2000 i na koniec 2001 roku wynosił 3,3 miliardy złotych. Ilość nie rozpatrzonych wniosków osiągnęła poziom 700' - podaje rząd.
Aby to zmienić, rząd chce w najbliższych latach dotować KFM minimum 450 mln zł rocznie. Ponadto, BGK zostanie dokapitalizowany poprzez wniesienie akcji SP o wartości 400-500 mln zł, aby zwiększyc możliwości banku gromadzenia środków pozabudżetowych na cele mieszkaniowe.
Rząd zakłada, że BGK uzyska jeszcze w 2002 roku pożyczkę na rynku finansowym w wysokości 1,5 mld zł oraz 400-500 mln zł z emisji obligacji gwarantowanych przez SP.
Rząd przewiduje, że w 2002 roku BGK będzie w sumie dysponował około 2,5 mld zł, dzięki czemu ma być wybudowane około 22,5 tys. mieszkań w takim systemie. W 2001 roku było to około 11.000, a w 2000 roku - 8.841.
Ponadto, w pakiecie zakłada się działania umożliwiające angażowanie środków KFM na dopłaty do odsetek kredytów w bankach komercyjnych, czyli na pokrycie różnicy pomiędzy rynkowym kosztem pozyskania funduszy przez KFM, a przychodami z odsetek płaconych przez TBS-y i spółdzielnie mieszkaniowe od zaciągniętych kredytów.
Trzecim obszarem działań rządu będzie usprawnienie procesu budowy mieszkań. Chodzi o m.in. uproszczenie procedur lokalizacyjnych inwestycji, procedur sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, uzyskiwania pozwoleń na budowę. Rząd chce też zrównoważyć prawa właścicieli i lokatorów w prywatnych zasobach mieszkaniowych w celu zwiększenia atrakcyjności wynajmu, do czego zniechęcają obecne zapisy ustawy.
Rząd szacuje, że niedobór mieszkań w Polsce wynosi około 1,5 mln. Ocenia, że do 2010 roku około 1 miliona mieszkań trzeba będzie wyburzyć.
Dzięki realizacji programu rząd chce zwiększyć liczbę oddawanych mieszkań - do 140.000 w 2004 roku oraz sprawić, że w latach 2002-2003 będzie oddanych 45.000 mieszkań zrealizowanych przy udziale środków z KFM. Ponadto, ma wzrosnąć liczba zamówień dla przedsiębiorstw realizujących budownictwo mieszkaniowe o 40 proc. w stosunku do obecnego poziomu. W wyniku zaplanowanych działań ma powstać też około 100.000 dodatkowych miejsc pracy w budownictwie i 250.000 w innych, związanych z nim sektorach.
