– Sytuacja, w jakiej znalazła się Polska i świat nie ma precedensu. Jeszcze nie otrząsnęliśmy się z pandemii Covid-19, a Rosja zafundowała nam kolejne problemy – mówił premier Mateusz Morawiecki podczas inauguracji Kongresu. – Nie ma dziś sektora gospodarki, którego nie dotknęłyby wydarzenia ostatnich lat. Dzięki roztropnej polityce z końcem roku kończymy z rosyjskich gazem, możemy uniezależnić się od Rosji – zapewniał.
Idziemy drogą środka
Czasy dla biznesu są trudne. Ważne, aby nie tylko umieć sobie z obecną sytuacją poradzić, ale też poszukać szansy na rozwój – przyznają goście otwierającej II edycję Kongresu ESG Polska Moc Biznesu debaty "Kryzys i wojna – jakie wnioski wyciągnie polska gospodarka?". Jak zgodnie podkreślali paneliści, kryzys jest rzeczą normalną, choć działanie w warunkach niepewności do łatwych nie należy.
– Dziś trudno cokolwiek przewidzieć. To sytuacja trudna dla gospodarki, przedsiębiorstw i gospodarstw domowych. Mamy kryzys energetyczny i najwyższą od blisko 30 lat inflację. Wymaga to działań oszczędnościowych, a jednocześnie pomocy tym, którzy jej potrzebują. Musimy zwiększyć zarówno oszczędności konsumpcyjne, jak i wydatki inwestycyjne. To też czas, by nauka spojrzała na kwestie ekonomiczne z innej strony – zauważa Piotr Wachowiak, rektor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.
– Inflacja jest jedną z największych chorób gospodarki. Dlatego tak ważna jest komunikacja ze strony instytucji monetarnych. Nie możemy nic ukrywać o stanie naszej sytuacji gospodarczej. Zwłaszcza, że Polska nie jest dziś w inflacji odosobniona. Holandia czy kraje bałtyckie zmagają się z podobnymi problemami – komentuje Zdzisław Sokal, członek zarządu Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu.
Zdaniem Artura Sobonia, sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, Polska dobrze radzi sobie z wyzwaniami, z którymi przyszło jej się mierzyć.
– Z jednej strony słyszymy, że trzeba dać 20-procentową podwyżkę za 4-dniowy tydzień pracy, a z drugiej, aby nie dawać żadnych tarcz i nie udzielać pomocy. My te dwie drogi odrzucamy i idziemy drogą środka, która się sprawdza – zauważa minister.
I zaznacza, że na tle innych krajów polska gospodarka, mimo licznych turbulencji, nie znajduje się w złym położeniu. – Na koniec 2021 r. mieliśmy jeden z najniższych deficytów w UE, 2 proc. w stosunku do PKB. W tym roku deficyt będzie zapewne większy, ale wciąż znacznie poniżej europejskiej średniej.
Biznes pomaga mimo kryzysu
Zawirowania mocno dotykają zwłaszcza małe i średnie przedsiębiorstwa. Biznes z kolejnymi problemami musi zmagać się od czasu pierwszego lockdownu.
– Firmy ledwo wyszły z kryzysu covidowego, a już po chwili zderzyły się z ogromnym kryzysem związanym ze wzrostem cen energii i gazu. Podwyżki faktur często sięgają kilkuset procent. Mała piekarnia nie ma dziś żadnych szans, aby konkurować z wielkim marketem – tłumaczy Adam Abramowicz, rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców.
Jego zdaniem sytuacji przedsiębiorców dodatkowo nie ułatwia wprowadzony od początku 2022 r. Polski Ład. – Na szczęście w wielu miejscach został już poprawiony w stosunku do tego, co było na początku, ale wciąż jest tam wiele nielogicznych rozwiązań, które uderzają w biznes i zniechęcają do inwestycji. Od dawna apelujemy o zmiany tych przepisów i mam nadzieję, że dzięki obecności w resorcie finansów ministra Sobonia nadal będzie się udawało je eliminować – dodaje Adam Abramowicz.
O problemach, z którymi każdego dnia muszą zmagać się polscy przedsiębiorcy mówi też Konrad Pokutycki, prezes BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego.
– Kaskada wszystkich zdarzeń w ostatnich latach jest niesamowita. W szczytowym okresie pandemii brakowało nam nawet kilkuset pracowników. Wojna znów wymusiła na nas szybkie dostosowanie się do nowych okoliczności. Inflacja mocno hamuje rynek AGD. Koszty energii elektrycznej oraz gazu uderzają zarówno w gospodarstwa domowe, jak i w przedsiębiorstwa. Próbujemy radzić sobie z podwyżkami inwestując w OZE. Problemem dla naszego sektora jest także zastój na rynku mieszkaniowym – wylicza Konrad Pokutycki.
Pomimo tego firma – podobnie jak tysiące innych polskich przedsiębiorstw – zaangażowała się w pomoc Ukrainie. – Z 8 tys. naszych pracowników ponad 1,3 tys. stanowią Ukraińcy, więc kwestia pomocy dla uchodźców od początku była dla nas niezwykle ważna. Zapewnialiśmy transport z granicy, przekazaliśmy ponad tysiąc urządzeń AGD dla instytucji pomagającej uchodźcom, sami przearanżowaliśmy pomieszczania w naszej firmie, aby mogli w nich zamieszkać Ukraińcy – zdradza Konrad Pokutycki.
Bezpieczeństwo energetyczne i cyfrowe
W obliczu agresji na Ukrainę kluczowym elementem bezpieczeństwa Polski stało się uniezależnienie od dostaw energii i gazu z Rosji.
– Dziś bezpieczeństwo energetyczne to przede wszystkim dywersyfikacja źródeł, budowa elektrowni atomowych – nie ma wątpliwości Ewa Jankowska, wiceprezes zarządu Grupy TAURON.
W obliczu największego od dekad kryzysu energetycznego nie można jednak zapominać o wyzwaniach, które czekają polską gospodarkę, a związanych z zieloną transformacją. – Ten kierunek nie może zostać zatrzymany. Jednak to, co się dzieje w Ukrainie może nieco zmienić tempo tych zmian. Na pewno musimy budować OZE jeszcze więcej i jeszcze szybciej – przekonuje Ewa Jankowska.
Drugą niezwykle ważną kwestią dla bezpieczeństwa kraju jest ochrona przed cyberzagrożeniami. Od początku roku znacząco wzrosła liczba ataków hakerskich na strony instytucji publicznych czy biznes.
– Najwięcej ataków jest na firmy z sektora IT, bo to one mają kluczowe znaczenie w cyfrowym ekosystemie. Kwestia cyberbezpieczeństwa rysuje się dziś na pierwszym planie. Musimy postawić na systematyczne inwestycje, a nie tylko odpowiadać na pojawiające się problemy. Na wydarzenia covidowe i związane z wojną udało się nam dobrze zareagować, potrzebujemy jednak planowania strategicznego – apeluje Dominika Bettman, dyrektor generalna Microsoft Polska.
Ogromnym zagrożeniem jest także powszechna dezinformacja oraz fake newsy. – Uważam, że wszyscy powinniśmy mieć wspólne stanowisko i mówić jednym głosem, aby obraz rzeczywistości nie był zdeformowany dezinformacją płynącą ze Wschodu. Firmy musza mieć dostęp do prawdziwych informacji o kryzysie – zauważa Sebastian Bykowski, prezes Press Service.
II Kongres ESG Polska Moc Biznesu odbywa się na PGE Narodowym. Na trzech scenach poświęconych filarom ESG: środowisku (environment), społeczeństwu (social) oraz gospodarce (governance) w licznych debatach i spotkaniach przy okrągłym stole biorą udział prywatni przedsiębiorcy, przedstawiciele rządu, spółek państwowych, NGO-sów, wyższych uczelni i nauki, politycy, samorządowcy, sportowcy oraz dziennikarze. Transmisję on-line z wydarzenia można oglądać m.in. na stronach Wirtualnej Polski.
Materiał powstał przy współpracy z Kongresem ESG.