Polska ze zrealizowanymi 259 fuzjami i przejęciami uplasowała się w 2002 roku na drugiej pozycji - po Rosji - w regionie Europy Środkowej i Wschodniej - wynika z badania PricewaterhouseCoopers (PwC).
W Rosji zrealizowano w 2002 roku 286 transakcji na łączną kwotę około 7,5 mld USD, podczas gdy w Polsce wartość fuzji i przejęć wyniosła w tym czasie 3,1 mld USD.
"Polska raczej nie wyprzedzi Rosji, która ma bardzo duży potencjał wzrostowy" - powiedział w środę na konferencji prasowej Dariusz Marzec, dyrektor działu doradztwa finansowego w PwC.
"Raczej różnica między tymi krajami się pogłębi" - dodał Jacek Czapliński, wicedyrektor działu doradztwa finansowego w PWC. W Rosji wartość fuzji i przejęć kształtuje się obecnie na poziomie 1 proc. PKB.
Z raportu PwC wynika, że w 2002 roku podmioty prywatne przeprowadziły w dziewięciu (w tym dwu po raz pierwszy badanych) krajach Europy Środkowej i Wschodniej w sumie 1.070 fuzji i przejęć o łącznej wartość około 17,7 mld USD.
"Pomimo trudnych warunków ekonomicznych i spadku aktywności inwestorów na świecie, wyniki w Europie Środkowej i Wschodniej nie odzwierciedlają dekoniunktury panującej na globalnym rynku fuzji i przejęć" - powiedział Marzec.
Z badania wynika, że w stosunku do 2001 roku liczba fuzji i przejęć dokonanych w 2002 roku w Europie Środkowej i Wschodniej wzrosła o 15 proc., podczas gdy wartość rynku nie zmieniła się. Spadła jednak wartość średniej transakcji do 19 mln USD z 24 mln USD. Jednocześnie wzrósł udział krajowych inwestorów. W 2002 roku przeprowadzili oni 63 proc. wszystkich fuzji i przejęć w regionie W siedmiu krajach, których badanie PwC kontynuuje, udział inwestorów krajowych wzrósł do 63 proc. z 58 proc. Ponadto firmy z Europy Środkowej i Wschodniej wykazały większą aktywność na rynkach zagranicznych, zawierając 37 transakcji. Z kolei inwestorzy zagraniczni zawarli w regionie 354 transakcje. Liderem pozostały Niemcy (49 ujawnionych w 2002 roku fuzji i przejęć wobec 59 w 2001 roku).
Według Marca, w ubiegłym roku istotny wpływ na rynek miały procesy konsolidacyjne i restrukturyzacyjne (firmy pozbywały się aktywów, które nie były im potrzebne do prowadzenia podstawowej działalności).
W trzech najbardziej rozwiniętych rynkach regionu, czyli Polsce, Czechach i na Węgrzech, mimo wzrostu łącznej liczby ujawnionych transakcji o prawie 9 proc., wartość rynku spadła do 7,4 mld USD. Spadła także średnia wartość transakcji w tych trzech państwach do 22,5 mln USD z 25,7 mln USD. Wzrósł jednak udział krajowych podmiotów; do 59 proc. z 52 proc.
W Polsce liczba ujawnionych fuzji i przejęć wzrosła do 259 z 207. Zwiększyła się także łączna wartość transakcji, do 3,1 mld USD z 2,8 mld USD. W 42 proc. wszystkich transakcji przejęty został większościowy pakiet akcji.
"Wzrostowi zarówno liczby, jak i wartości transakcji w Polsce, podobnie jak w regionie, sprzyjały procesy restrukturyzacji i konsolidacji" - powiedział Marzec.
Średnia wartość transakcji w Polsce wyniosła 13,7 mln USD, podczas gdy dla regionu było to 21,7 mln USD.
"Średnia wartość fuzji i przejęć w Polsce jest znacząco mniejsza niż w regionie, ponieważ dominują tu transakcje małe i średnie. U nas jest jeszcze za wcześnie na megatransakcje powyżej 1 mld USD" - powiedział ekspert PwC.
Z badania PWC wynika, że w Polsce udział podmiotów krajowych w fuzjach i przejęciach wzrósł do 65 proc. z 53 proc.
Największą transakcją zawartą w 2002 roku, która zdominowała rynek, było przejęcie przez Tesco sieci hipermarketów Hit za 652 mln USD. Kwota ta stanowiła 21 proc. wartości rynku. W sumie dzięki tej transakcji i jeszcze innym, inwestorzy z Wielkiej Brytanii uplasowali się na pierwszym miejscu wśród inwestorów zagranicznych. Łącznie w 2002 roku wydali oni na fuzje i przejęcia w Polsce 792,4 mln USD. Na drugim miejscu byli Belgowie (164,7 mln USD), a na trzecim Szwedzi (136,5 mln USD).
W 2002 roku najwięcej, bo 61 transakcji ujawniono w sektorze wytwórczym. Drugi pod względem atrakcyjności był sektor usług finansowych (39 transakcji). Pod względem wartości transakcji liderem był sektor handlu detalicznego i hurtowego (ponad 670 mln USD). W sektorze usług finansowych - drugim pod względem wartości - było to ponad 600 mln USD.
Z badania PwC wynika także, że w 2002 roku polskie firmy dokonały czterech transakcji na rynkach zagranicznych (w tym trzech na Ukrainie), podczas gdy rok wcześniej była to tylko jedna transakcja. W ocenie ekspertów PwC Polska z pewnością zyska na atrakcyjności po wejściu do Unii Europejskiej.
"Polska po wejściu do Unii z pewnością będzie dużo atrakcyjniejszym rynkiem dla inwestorów, gdyż zmniejszy się ryzyko inwestycyjne" - powiedział Marzec.
"Dobrym sygnałem będzie już pozytywny wynik referendum" - dodał.
Czapliński poinformował, że w ciągu ostatnich sześciu miesięcy zauważył wzrost zainteresowania Polską inwestorów zagranicznych, zwłaszcza z Włoch, Hiszpanii i Anglii.
"Wzrostowi zainteresowania sprzyja z pewnością to, że tak dużo mówi się o poszerzeniu Unii" - powiedział.
W ocenie Marca, polskie firmy, w których kończy się proces restrukturyzacji, mają szansę być platformą ekspansji firm zagranicznych na inne rynki.
"Niestety spowolnienie tempa prywatyzacji w Polsce jest niezbyt zachęcające dla inwestorów i może zakłócić dopływ kapitału" - uważa Marzec.
