Ekspert finansowy Płamen Oreszarski, któremu przypadła misja utworzenia nowego rządu Bułgarii, przedstawił w poniedziałek jego skład. Według obserwatorów w Sofii zapowiada się prawdopodobnie trudna kohabitacja ekspertów i polityków.
Ostateczną zgodę na przedstawienie parlamentowi składu rządu wydało kierownictwo Bułgarskiej Partii Socjalistycznej (BSP).
Zdaniem obserwatorów zaproponowany przez Oreszarskiego gabinet będzie próbą prawdopodobnie trudnej kohabitacji czysto partyjnych postaci, ekspertów, nowych twarzy w polityce i osób, których obecność budzi zdziwienie w gabinecie z mandatem lewicy.
Proponowany skład rządu jest wynikiem porozumienia między BSP a tureckim Ruchem na rzecz Praw i Swobód (DPS), dysponującymi w 240-miejscowym parlamencie dokładnie połową głosów, oraz negocjacji z siłami pozaparlamentarnymi, w tym partią byłej komisarz unijnej Megleny Kunewej.
Lider BSP Sergiej Staniszew podkreślił, że wybór kandydatów należał do Oreszarskiego, który przyznał, że spotkał się też z odmowami.
Kandydaci partyjni to: proponowany na stanowisko ministra obrony Angeł Najdenow, kandydat na ministra gospodarki i energetyki Dragomir Stojnew, zdrowia - Tania Andreewa, spraw zagranicznych - Krystian Wigenin. Są oni posłami lewicy, Wigenin - europosłem. Posłami tureckiego Ruchu na rzecz Praw i Swobód (DPS) są kandydaci na ministrów pracy i spraw socjalnych Hasan Ademow oraz środowiska i wód Iskra Michajłowa.
Na wicepremiera i ministra sprawiedliwości zaproponowano niezwiązaną z partiami politycznymi Zinaidę Złatanową, od 2008 r. do kwietnia br. szefową przedstawicielstwa UE w Sofii. Złatanowa jest uważana za osobę bliską Kunewej.
Ministrem finansów ma być Petyr Czobanow, ekspert ze sfery pozarządowej. Niepartyjnymi postaciami są kandydaci na ministrów rolnictwa, transportu, inwestycji.
Największym zaskoczeniem jest Cwetlin Jowczew, który ma stać na czele MSW. Jowczew, pracownik kontrwywiadu, dwukrotny szef Państwowej Agencji Bezpieczeństwa Narodowego (DANS), do kwietnia br. był szefem gabinetu prezydenta Rosena Plewnelijewa. Jowczew podał się do dymisji jako szef DANS w 2011 r. po wycieku z tej służby nagrań z podsłuchu, kompromitujących ówczesnego premiera Bojko Borysowa. Po dymisji Jowczew był doradcą Borysowa ds. bezpieczeństwa narodowego, od stycznia 2012 r. - szefem gabinetu głowy państwa.
Zainteresowanie obserwatorów wzbudziła również kandydatura przedstawiciela centroprawicy Petyra Stojanowicza na szefa resortu kultury. Dawny członek centroprawicowego Związku Sił Demokratycznych (SDS), w latach 1997-2001 był szefem gabinetu minister spraw zagranicznych Nadeżdy Michajłowej w rządzie SDS. Później stał się współzałożycielem centroprawicowego ruchu Gergiowden.
Kandydat na premiera Płamen Oreszarski na początku ubiegłej dekady był wiceprezesem Związku Sił Demokratycznych, a w latach 2005-2009 ministrem finansów w zdominowanych przez BSP koalicyjnym rządzie Sergieja Staniszewa, lecz nie jest członkiem jego partii.
Szczegółowy program przyszłego rządu ma być przedstawiony w parlamencie. Z dotychczasowych oświadczeń Staniszewa i Oreszarskiego wynika, że priorytetami pierwszych 100 dni jego pracy będą: podniesienie świadczeń socjalnych, regulacja cen energii elektrycznej i poprawa warunków dla biznesu. W liście do organizacji pracodawców w poniedziałek Oreszarski zapowiedział zniesienie w najbliższym roku licencjonowania około 100 rodzajów działalności i szybszy zwrot podatku VAT. Przyszłe władze zamierzają też złagodzić obowiązujący od roku całkowity zakaz palenia. Zakaz ten wywołuje silny sprzeciw biznesu turystycznego i restauratorów.
Gabinet Oreszarskiego ma zostać zaaprobowany przez parlament po wtorkowym spotkaniu z prezydentem i wydaniu przez niego odpowiedniego dekretu.
Z Sofii Ewgenia Manołowa (PAP)
man/ klm/ mc/
