Mimo spodziewanej dzięki autokratycznym manipulacjom wygranej Władimira Putina w niedzielnych wyborach prezydenckich, Rosję czeka wzrost napięć politycznych w związku z rosnącymi aspiracjami demokratycznymi społeczeństwa - uważają czołowi amerykańscy eksperci.
Zwycięstwo Putina w niedzielnych wyborach będzie "pyrrusowym zwycięstwem" - powiedział w środę podczas dyskusji panelowej w Radzie Stosunków Międzynarodowych (CFR) w Waszyngtonie Leon Aron z konserwatywnego ośrodka badawczego American Enterprise Institute.
"Putin nakręca sobie bombę zegarową, odbierając praktycznie prawo głosu 60 procentom ludności. (...) Są tu niepokojące historyczne precedensy. Jak wykazali Daniel Bell, Seymour Martin Lipset i Samuel Huntington (wybitni socjolodzy - przyp. PAP), klasa średnia, która osiąga osobistą pomyślność i powiększa się, zaczyna się domagać głosu w rządzeniu krajem. Tak było w latach 70. w Grecji, Portugalii i Hiszpanii, a w latach 80. w Azji. Teraz kolej na Rosję i jest to najgorsza wiadomość dla reżimu" - powiedział Aron.
Były dyplomata i ekspert CFR Stephen Sestanovich zwrócił uwagę na czynnik pokoleniowy.
"Jedna czwarta tych, którzy protestowali przed wyborami, miała mniej niż 25 lat, a ponad połowa poniżej 40. Są to ludzie, którzy byli dziećmi lub młodzieńcami, kiedy ZSRR upadł. Inaczej niż ich rodzice i dziadkowie, nie są oni podatni na kluczowy slogan putinizmu +Mamy teraz lepiej niż kiedyś+" - powiedział Sestanovich.
Jego zdaniem, w rosyjskiej elicie władzy zarysowują się poza tym podziały, które są groźne dla reżimu. Według Sestanovicha, mało wskazuje na to, by Putin rozumiał potrzebę demokratycznych reform. Chociaż stracił on poparcie inteligencji w Moskwie i Petersburgu, liczy wciąż na poparcie prowincji i mniej wykształconych mas.
Aron jest zdania, że ewentualne reformy polityczne mogą być w Rosji przeprowadzone tylko "od góry", przez elitę władzy.
Z Waszyngtonu Tomasz Zalewski (PAP)
tzal/ dmi/
