Zakończyła się konserwacja ołtarza św. Barbary - jednego z najcenniejszych średniowiecznych dzieł sztuki, które zdobią wnętrze gdańskiej Bazyliki Mariackiej. Do prac użyto m.in. kilkadziesiąt gramów cennego złotego proszku.
Ołtarz św. Barbary powstał najprawdopodobniej w latach 1480-1500. Jest to wykonany w drewnie lipowym oraz dębowym pentaptyk (składa się z części środkowej i dwóch par skrzydeł). Nie zachowało się żadne źródło, w którym wspomniano by jego autora.
W centralnej części ołtarza znajduje się figura św. Barbary koronowanej przez dwa anioły. Po wewnętrznej stronie ruchomych skrzydeł stoją rzeźby św. Jana Chrzciciela, św. Jakuba Apostoła, św. Jadwigi Śląskiej i św. Tomasza z Canterbury. Po zamknięciu ołtarza, na jego skrzydłach ukazują się sceny z życia św. Barbary, przedstawione wg legendy Szymona Metafrastesa.
Ukończone właśnie prace przy ołtarzu rozpoczęły się w kwietniu br. i trwały cztery miesiące. Jak poinformował w środę na konferencji prasowej główny konserwator zabytków Bazyliki Mariackiej Tomasz Korzeniowski, polegały one głównie na uzupełnieniu złoceń, którymi pierwotnie pokryto znaczną część malowideł, rzeźb i snycerki ołtarza.
Konserwator zabytków Ewa Lisiak, która wraz z Agnieszką Fejzer wykonała renowację, wyjaśniła, że uzupełnień dokonano przy użyciu mieszaniny złotego proszku oraz spoiwa. Jak dodała Lisiak, metoda ta - w przeciwieństwie do pokrywania powierzchni płatkami złota, sprawia, że miejsca, w których nakładane jest świeże złocenie, nie odróżnia się zbytnio od "starych" złoceń.
Ołtarz św. Barbary ufundowany przez cech szewców jest jednym z trzynastu gotyckich ołtarzy, które zbudowano z myślą o Bazylice Mariackiej, a które do dziś zdobią jej wnętrze (niektóre z tych ołtarzy przetrwały tylko we fragmentach). W Polsce i zagranicą znajduje się jeszcze dziewięć kolejnych gotyckich ołtarzy z Bazyliki (pięć jest w Muzeum Narodowym w Warszawie, dwa w Muzeum Narodowym w Gdańsku, a dwa kolejne - w Niemczech i w Rosji).
"Od lat czynimy starania o ich powrót" - poinformował Korzeniowski dodając, że zespół gotyckich ołtarzy Bazyliki jest największym zachowanym zbiorem tego typu dzieł sztuki zgromadzonym w jednej świątyni.
Konserwacja ołtarza św. Barbary była możliwa dzięki finansowej pomocy Pomorskiej Spółki Gazownictwa. Zarówno obecny na środowej konferencji przedstawiciele firmy, jak i konserwator zabytków Bazyliki nie chcieli ujawnić wartości prac konserwatorskich. Wykonawczyni prac, Ewa Lisiak zdradziła jednak, że do konserwacji zużyto między 60 a 80 gramów sproszkowanego złota, a jeden gram tego kruszcu kosztuje ok. 200 zł. Do tego dochodzą inne koszty i wynagrodzenia - dodała.
Po zakończeniu prac konserwatorskich gospodarze Bazyliki zdecydowali się umieścić na stronie internetowej kościoła (www.bazylikamariacka.pl) dokumentację fotograficzną ołtarza po renowacji przygotowaną w formie prezentacji multimedialnej. Prezentacja zawiera m.in. liczne powiększenia niewidocznych na co dzień fragmentów malowideł ołtarza. "Malowidła te prezentują najwyższy poziom kunsztu malarskiego z czasów, w których powstały" - podkreślił Korzeniowski.
aks/ abe/ jbr/
