Kazachstan zadeklarował w czwartek, że niemal całą ropę naftową przeznaczoną na eksport będzie transportować przez terytorium Rosji.
W zamian Rosja zgodziła się na zwiększenie przepustowości rurociągu, którym kazachska ropa płynie do Noworosyjska, a także na dopuszczenie Kazachstanu do projektowanej magistrali Burgas- Aleksandrupolis.
Takie są najważniejsze ustalenia poczynione przez liderów obu państw - Nursułtana Nazarbajewa i Władimira Putina, podczas ich rozmów w Astanie, dokąd rosyjski prezydent przyleciał w tym dniu z oficjalną wizytą.
Nazarbajew oświadczył, że współpraca jego kraju z Rosją w dziedzinie transportu nośników energii ma znaczenie strategiczne.
"Kazachstan jest całkowicie zwolennikiem tego, by większa część, jeśli nie cała (ropa) przechodziła właśnie przez terytorium Rosji. Zawsze o tym mówimy" - powiedział kazachski prezydent po spotkaniu z gospodarzem Kremla.
Nazarbajew przypomniał, że w ubiegłym roku jego kraj wyeksportował 52,3 mln ton ropy, z czego 42 mln ton przeszły przez Rosję.
Przywódca Kazachstanu przekazał również, że uzgodnił z Putinem, iż przepustowości północnokaspijskiego rurociągu CPC (Caspian Pipeline Consortium), tłoczącego ropę z kazachskich pól naftowych Tengiz do portu Noworosyjsk, nad Morzem Czarnym, zostanie zwiększona z 23 do 40 mln ton rocznie.
Nazarbajew podkreślił, że te dodatkowe ilości surowca (17 mln ton) mogłyby popłynąć dalej przez ropociąg, który Rosja wybuduje razem z Bułgarią i Grecją, a który połączy bułgarski port Burgas, nad Morzem Czarnym z greckim Aleksandrupolis, nad Morzem Śródziemnym.
Kazachski prezydent zaznaczył, że Rosja zgodziła się na wejście Kazachstanu do tego przedsięwzięcia. "Uzgodniliśmy, że rozbudowa magistrali CPC i budowa rurociągu Burgas-Aleksandrupolis powinny być realizowane równolegle" - powiedział Nazarbajew.
Putin ze swej strony potwierdził, że "znaczna część ropy, która będzie tłoczona przez rurociąg Burgas-Aleksandrupolis, może być ropą kazachską".
"Prezydent Kazachstanu proponuje rozbudowę CPC. Myślimy nad tym i uważamy, że jest to możliwe. Tym bardziej, że porozumieliśmy się już w sprawie budowy magistrali Burgas-Aleksandrupolis. Znaczna część ropy, która zapełni tę rurę, może pochodzić z Kazachstanu" - oświadczył prezydent Rosji.
Moskwa sprzeciwiła się dotąd rozbudowie CPC głównie z powodu ograniczonej przepustowości tureckiej cieśniny Bosfor, przez którą ropa z Noworosyjska tankowcami transportowana jest do Europy. Projektowany 279-kilometrowy rurociąg Burgas-Aleksandrupolis, który będzie kontrolowany przez rosyjskie koncerny naftowe, pozwoli na ominięcie zatłoczonego Bosforu.
Prezydent Kazachstanu podkreślił, że we współpracy Rosji i Kazachstanu "pierwszą i najważniejszą sprawą jest kompleks paliwowo-energetyczny" i że współpraca ta nosi charakter strategiczny.
Putin uznał za możliwe trójstronne porozumienie w sferze energetycznej między Rosją, Kazachstanem i Turkmenistanem. Putin i Nazarbajew jeszcze w czwartek pojadą do Turkmenistanu, gdzie będą rozmawiali o sposobach zwiększenia eksportu gazu ziemnego z Azji Środkowej do Europy przez terytorium Rosji.
Jerzy Malczyk (PAP)
mal/ zab/ ro/
