Na dzień przed spotkaniem ministrów spraw wewnętrznych UE w Tampere, Komisja Europejska (KE) zaapelowała w środę, by kraje członkowskie zrezygnowały z prawa do narodowego weta w podejmowaniu decyzji w tak wrażliwych kwestiach jak współpraca policyjna i sądownicza w sprawach karnych.
Zdaniem KE, dzięki usprawnieniu procesu podejmowania decyzji Unia będzie skuteczniejsza w walce z zorganizowaną przestępczością, terroryzmem, a także w kontroli granic zewnętrznych UE.
"Problemy, z którymi teraz się zmagamy, same nie znikną. Trzeba je rozwiązać" - przekonywał na konferencji prasowej rzecznik Komisji Europejskiej Johannes Laitenberger, apelując do ministrów spraw wewnętrznych o "wolę polityczną", by UE "była bardziej skuteczna".
Komisja Europejska jest bowiem świadoma, że jej projekt napotkał opór kilku krajów, w tym Niemiec. Tymczasem, by odejść od jednomyślności w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i bezpieczeństwa niezbędna jest decyzja "25", podjęta właśnie... jednomyślnie.
Odejście od weta w decyzjach dotyczących współpracy policyjnej i sądowniczej w sprawach karnych przewidywała konstytucja UE. Po odrzuceniu jej przez Francję i Holandię, perspektywa przyjęcia nawet nowego, zmodyfikowanego traktatu wciąż jest odległa. Dlatego KE proponuje przejście do głosowania kwalifikowaną większością głosów w oparciu o klauzulę zapisaną w Traktacie Nicejskim.
Dla Niemiec, gorącego zwolennika konstytucji UE, takie wyjmowanie teraz z niej poszczególnych części oddala perspektywę przyjęcia nowego traktatu. Berlin podnosi argument, że przeprowadził skomplikowaną procedurę ratyfikacyjną unijnej konstytucji jako całego pakietu - wraz z mniej i bardziej odpowiadającym Niemcom rozwiązaniami.
Obecnie każda decyzja dotycząca wymiaru sprawiedliwości wymaga jednomyślności państw członkowskich - stąd na przykład przyjęcie Europejskiego Nakazu Dowodowego zajęło "25" ponad dwa lata.
W Tampere szefowie MSW państw UE będą rozmawiać też o opóźnieniach w wejściu nowych państw unijnych do strefy Schengen oraz o zasadzie wzajemności w ruchu bezwizowym z USA.
Inga Czerny (PAP)
icz/ kot/