Polsko-rosyjska Komisja ds. Trudnych zatwierdziła koncepcję wspólnej publikacji poświęconej stosunkom między Polską i Rosją.
Obejmie ona okres od odrodzenia państwa polskiego w 1918 roku po czasy współczesne. Ukaże się w 2009 roku.
Decyzje te zapadły na zakończonym we wtorek w Moskwie dwudniowym posiedzeniu komisji.
Jej pracom współprzewodniczą były minister spraw zagranicznych RP prof. Adam D. Rotfeld i rektor Moskiewskiego Państwowego Instytutu Stosunków Międzynarodowych (MGIMO) prof. Anatolij Torkunow.
Prof. Rotfeld wyjaśnił w rozmowie z PAP, że "(książka) zostanie napisana w taki sposób, aby fakty nie były kwestionowane i by czytelnik miał możliwość poznania dwóch różnych perspektyw - polskiej i rosyjskiej".
Każdy temat zostanie poruszony przez dwóch autorów. Teksty będą pisane oddzielnie. Praca ukaże się w języku polskim i rosyjskim. Zostanie poprzedzona wspólnym wprowadzeniem i wnioskami, napisanymi przez obu współprzewodniczących.
"Podejmiemy próbę syntetycznego spojrzenia. Zaczniemy od okresu po zakończeniu I wojny światowej - odrodzenia państwa polskiego i ustanowienia władzy radzieckiej na terytorium dawnego imperium rosyjskiego, w tym wojny polsko-bolszewickiej"- poinformował były szef polskiej dyplomacji.
Rotfeld zaznaczył, że jeden z rozdziałów będzie dotyczyć "często podnoszonego przez Rosjan problemu traktowania w Polsce rosyjskich jeńców wojennych z 1920 roku".
Jak przekazał PAP polski współprzewodniczący, materiały na temat okresu międzywojennego obejmą "wszystkie sprawy, które do dzisiaj pozostają drażliwe, w tym przygotowania do II wojny światowej i pakt Mołotow-Ribbentrop".
"Centralnym tematem będzie zbrodnia katyńska" - podkreślił.
"Poruszona zostanie sprawa stosunku Józefa Stalina do Powstania Warszawskiego, wstrzymanie ofensywy radzieckiej i problem zniewolenia Polski, które przez Rosjan postrzegane jest jako wyzwolenie" - poinformował prof. Rotfeld.
"Nasze podejście sprowadza się do tego, że ten rozdział powinien zawierać element wyzwolenia, ocalenia i zniewolenia" - podkreślił i dodał: "był to początek takiego nowego etapu radzieckiego panowania w Europie Środkowowschodniej, który ma szerszy wymiar".
Minister wyjaśnił, że chodzi o wyświetlenie, "w jaki sposób został narzucony ten obcy ustrój, z którym Polacy się nie identyfikowali w stopniu znacznie większym, niż pozostałe narody naszego regionu, i jak przejawiał się stalinizm na peryferiach imperium".
"Następnie mamy okres października 1956 roku i pierwsze próby normalizacji stosunków, uchylenia nierównoprawnych umów, uregulowania statusu wojsk rosyjskich na terenie Polski. Dalej - okres od lat siedemdziesiątych do 1989 roku" - powiedział Rotfeld.
Były szef polskiej dyplomacji zauważył, że na wniosek strony rosyjskiej do publikacji włączony został temat stanu wojennego w Polsce - jego wprowadzenia i roli Rosjan w tych wydarzeniach - oraz stosunków po 1991 roku. "Myśmy się na to zgodzili" - powiedział Rotfeld.
Jerzy Malczyk (PAP)
mal/ mc/ gma/
