# informacje o życiorysie Horsta Koehlera, wypowiedź kanclerz Angeli Merkel #
31.05. Berlin (PAP) - Prezydent Niemiec Horst Koehler oświadczył w poniedziałek, że ustępuje w trybie natychmiastowym ze stanowiska. Jako powód rezygnacji podał kontrowersje wokół swej niedawnej wypowiedzi na temat interwencji wojskowej w Afganistanie.
Prezydent zaznaczył, że pomówienie, jakoby opowiadał się za sprzecznym z konstytucją użyciem Bundeswehry do zabezpieczania niemieckich interesów gospodarczych, nie ma jakichkolwiek podstaw. "Świadczy ono o braku należnego respektu dla mojego urzędu" - powiedział 67-letni Koehler.
W zeszłym tygodniu gwałtowną debatę w Niemczech wywołał wywiad radiowy Koehlera, w którym uzasadnił on udział Bundeswehry w zagranicznych misjach również ochroną niemieckich interesów ekonomicznych. Potem wypowiedzi swe uściślił. Jak oświadczył w ubiegłym tygodniu jego rzecznik, prezydent nie miał tutaj na myśli działań w Afganistanie.
W minionych miesiącach Koehler był również krytykowany za to, że unikał wypowiadania się na temat polityki rządu chadeków i liberałów. Jego kancelarię opuściło kilku wysokich rangą urzędników.
Prezydent zawiadomił o swej poniedziałkowej decyzji socjaldemokratycznego przewodniczącego Bundesratu Jensa Boehrnsena. Zgodnie z niemiecką ustawą zasadniczą, w razie wakatu na stanowisku głowy państwa obowiązki prezydenta tymczasowo przejmuje szef Bundesratu - drugiej izby parlamentu federalnego, złożonej z reprezentantów rządów krajów związkowych.
Nowy prezydent Republiki Federalnej Niemiec musi zostać wybrany do 30 czerwca.
Kanclerz Niemiec Angela Merkel oświadczyła, że bardzo ubolewa z powodu decyzji prezydenta, o której sama dowiedziała się dopiero w poniedziałek po południu, niedługo przed ogłoszeniem rezygnacji Koehlera. Przyznała, że nie zdołała go przekonać do zmiany postanowienia.
Jak powiedziała, Koehler przez sześć lat był prezydentem obywateli i ważnym doradcą w czasie kryzysu gospodarczego i finansowego. "Wzmocnił wizerunek naszego kraju" - powiedziała.
W nadchodzących dniach, zanim wyłoniony zostanie kandydat na następcę Koehlera, rząd zamierza przyjrzeć się stosunkom większości w Zgromadzeniu Federalnym, które wybiera prezydenta, a składa się z członków Bundestagu i takiej samej liczby delegatów 16 niemieckich krajów związkowych.
Media spekulują, że wśród kandydatów na nowego prezydenta wymienia się obecnego ministra finansów Wolfganga Schaeublego oraz przewodniczącego Bundestagu Norberta Lammerta. Obaj są politykami CDU.
W niemieckim systemie konstytucyjnym prezydent pełni głównie funkcje ceremonialne, ale Koehler, uznany ekspert ekonomiczny i były szef Międzynarodowego Funduszu Walutowego, publicznie wyrażał zaniepokojenie rozmiarami niemieckiego kryzysu finansów publicznych.
Horst Koehler po raz pierwszy został prezydentem Niemiec w maju 2004 roku jako kandydat chadeków i liberałów. W maju zeszłego roku został wybrany przez Zgromadzenie Federalne na drugą kadencję.
Choć uchodził za jednego z najbardziej lubianych polityków, to jeszcze pięć lat temu, zanim otrzymał nominację jako kandydat na urząd szefa państwa, znany był jedynie wąskiemu gronu ekonomistów. Na początku lat 90. jako sekretarz stanu w rządzie Helmuta Kohla negocjował warunki wprowadzenia marki zachodnioniemieckiej w dawnej NRD przed zjednoczeniem Niemiec.
Po studiach ekonomicznych pracował naukowo na uniwersytecie w Tybindze. W 1976 roku rozpoczął pracę w ministerstwie gospodarki, a w 1982 roku przeszedł do ministerstwa finansów. Rok wcześniej wstąpił do CDU, jednak nigdy nie zajmował eksponowanych stanowisk partyjnych.
W 1998 roku stanął na czele Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, aby dwa lata później objąć szefostwo MFW.
Sam prezydent twierdzi, że życie jego rodziny i jego samego odzwierciedla powikłane losy Niemców w XX wieku.
Koehler urodził się 22 lutego 1943 roku w Skierbieszowie na okupowanej przez Niemców Zamojszczyźnie, dokąd w 1940 roku na polecenie władz hitlerowskich przesiedlono jego rodziców z Besarabii, na terenie dzisiejszej Mołdawii. W 1944 roku rodzina Koehlerów uciekła przed Armią Czerwoną do Łodzi, a stamtąd do Niemiec Wschodnich w okolice Lipska.
W 1953 roku Koehlerowie zdecydowali się na ucieczkę z NRD i osiedlili się w okolicach Ludwigsburga, w Badenii-Wirtembergii.
Być może losy rodzinne sprawiły, że Horst Koehler był zwolennikiem udokumentowania powojennych wysiedleń Niemców z dawnych wschodnich terenów III Rzeszy, chociaż podkreślał, że nie należy rozdrapywać starych ran, potrzebny jest dialog z sąsiadami i uczciwe podejście do historii.
Opinię tę wyraził występując w 2006 roku na Dniu Stron Ojczystych, organizowanym przez Związek Wypędzonych.
Dystansował się również od statusu wypędzonego. W jednym z wywiadów w 2007 roku powiedział, że wypędzonymi byli Polacy, w których domu na Zamojszczyźnie zamieszkali jego rodzice po wysiedleniu z Besarabii.
Zarówno na początku pierwszej jak i drugiej kadencji w swoją pierwszą podróż zagraniczną jako prezydent Koehler udał się do Polski. Wielokrotnie mówił, że chciałby też udać się kiedyś do rodzinnego Skierbieszowa.
Horst Koehler i jego żona Eva mają dwoje dorosłych dzieci.
Anna Widzyk (PAP)
awi/ ap/
