Sześcioro kombatantów Powstania Poznańskiego Czerwca 1956 roku otrzymało medale "Pro Patria" za kultywowanie pamięci o walce o niepodległość ojczyzny. W środę, w wigilię rocznicy Powstania, kombatanci spotkali się w Poznaniu z władzami miasta i województwa.
Medal "Pro Patria" jest odznaką okolicznościową ustanowioną 1 września 2011 roku, na podstawie zarządzenia kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Otrzymują ją osoby szczególnie zasłużone w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Ojczyzny.
"Spotykamy się w wigilię rocznicy tej antykomunistycznej rewolucji, która pokazała światu, że władza komunistyczna, która miała rządzić w imieniu robotników, rządziła im wbrew i rządziła wbrew narodom Europy wschodniej. Dziś oddajemy hołd tym, którzy zginęli, i tym, którzy jako pierwsi stanęli do walki o prawdę i przyczynili się do odzyskania przez Polskę wolności. Cała Polska pamięta o Poznaniu i naszym zadaniem jest przypominanie, zwłaszcza młodym, gdzie walka o wolność się zaczęła" - powiedział podczas uroczystości wręczenia medali minister-kierownik Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Jan Stanisław Ciechanowski.
Wcześniej w Muzeum Czerwca 56 zaprezentowano najnowsze książki poświęcone Powstaniu z 1956 roku. Poznański oddział IPN przygotował książkę "Poznański czerwiec 1956. Wybór dokumentów".
"To pierwsze tak duże opracowanie źródłowe na temat Czerwca 56. Opublikowaliśmy 113 dokumentów wraz z przypisami i wyjaśnieniami. Książka liczy 600 stron" - powiedział PAP dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu, Rafał Reczek.
Opublikowane w książce dokumenty pochodzą z byłych archiwów UB, SB i UOP oraz z archiwum Akt Nowych w Warszawie, są tu także dokumenty poszczególnych instytucji, np. straży pożarnej, która sprawozdawała udział swoich jednostek w akcjach podczas Powstania, czy dokumenty personalne funkcjonariuszy UB.
Druga wydana z okazji kolejnej rocznicy książka to firmowana przez Wielkopolskie Muzeum Walk Niepodległościowych w Poznaniu praca Lecha Paprzyckiego "Ulica Kochanowskiego, 28-29 czerwca 1956. Fotografie i relacja".
Tradycyjnie przed kolejną rocznicą Czerwca 56 do jego kombatantów trafiła pomoc finansowa - 500 tys. zł przyznane przez prezesa rady ministrów - jako symboliczna rekompensata dla żyjących bohaterów tamtych wydarzeń. Wsparcie finansowe otrzymało w sumie 176 osób. O wysokości świadczeń decydowało kryterium dochodowości. Największa grupa - 75 osób - otrzymała zasiłki w kwocie 4 tys. zł.
W czwartek w Poznaniu przez cały dzień będą trwały uroczyste obchody 56. rocznicy Powstania Poznańskiego czerwca 1956 roku. O godzinie 6.00 złożone zostaną kwiaty pod bramą Fabryki Pojazdów Szynowych H. Cegielski przy ul. 28 Czerwca 1956, pod tablicą w zajezdni MPK przy ul. Gajowej oraz pod pomnikiem poległych w Powstaniu Poznańskim 28-30 czerwca 1956 r. na ulicy Kochanowskiego. Popołudniowe uroczystości rozpocznie wiec pod bramą główną zakładów H. Cegielski.
Kulminacją obchodów będzie apel poległych pod Pomnikiem Czerwca 1956 roku na pl. Mickiewicza, poprzedzony Mszą świętą w kościele ojców dominikanów.
28 czerwca 1956 r. poznańscy robotnicy Zakładów im. Stalina (tak wówczas nazywały się Zakłady Cegielskiego) podjęli pod hasłem "Chleba i wolności" strajk generalny i zorganizowali masową demonstrację uliczną. W wyniku dwudniowych starć na ulicach miasta - według badań IPN - co najmniej 58 osób zginęło (w tym kilku żołnierzy i funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa), a kilkaset zostało rannych (wśród nich pacyfikujący demonstrację i ranni w wyniku ostrzału budynków służby bezpieczeństwa przez robotników). Około 700 osób aresztowano.
Zdaniem historyków, Poznański Czerwiec doprowadził do zmian politycznych w Polsce w październiku 1956 r. Przywódcą PZPR został wówczas Władysław Gomułka, z więzień wypuszczono więźniów politycznych.(PAP)
kpr/ hes/
