Sąd Miejski w Moskwie rozpatrzy we wtorek zażalenie Memoriału na decyzję tamtejszego sądu rejonowego, który odmówił rozpatrzenia wniosku stowarzyszenia, dotyczącego rehabilitacji ofiar zbrodni katyńskiej.
Memoriał, organizacja pozarządowa dokumentująca zbrodnie komunistyczne, domagał się, aby sąd rejonowy zobligował Główną Prokuraturę Wojskową Federacji Rosyjskiej, by ta w sprawach polskich oficerów, zamordowanych w 1940 roku przez NKWD, przestrzegała rosyjskiej ustawy z 1991 roku o rehabilitacji ofiar represji politycznych.
Stowarzyszenie skierowało do sądu rejonowego 10 jednakowych wniosków, dotyczących łącznie 16 ofiar mordu - siedmiu rozstrzelanych w ówczesnym Kalininie (obecnym Twerze) i pochowanych w Miednoje oraz dziewięciu zamordowanych w Katyniu. Sąd 15, 16 i 19 lutego podjął decyzje odmowne, które w jednym pakiecie - 1 marca - przekazał Memoriałowi.
Stowarzyszenie zaskarżyło te decyzje do Sądu Miejskiego.
Szef Komisji Polskiej Memoriału Aleksandr Gurianow powiedział PAP, że stowarzyszeniu chodzi o to, aby sąd zobowiązał prokuraturę wojskową do wydawania zaświadczeń o rehabilitacji bądź orzeczeń o odmowie rehabilitacji.
Główna Prokuratura Wojskowa FR - jak wyjaśnił Gurianow - konsekwentnie odmawia rehabilitacji ofiar zbrodni katyńskiej, twierdząc, że dokumenty dotyczące mordu na polskich oficerach nie zachowały się, więc nie może ona rozpatrzyć wniosków o ich rehabilitację.
Tymczasem ustawa z 1991 roku stanowi, że prokuratura powinna albo wystawić zaświadczenie o rehabilitacji albo orzeczenie o braku podstaw do rehabilitacji. "Chcąc uniknąć drogi sądowej - bo to do sądu należy ostateczna decyzja w sprawie rehabilitacji - prokuratura znalazła trzecią drogę: nie podejmuje ani decyzji na +tak+, ani na +nie+" - powiedział Gurianow.
Pozytywna decyzja pozwoliłaby rodzinom ofiar występować do sądów o - symboliczne - odszkodowania, których wypłacanie przewiduje ustawa z 1991 roku.
Odmawiając rozpatrzenia wniosku Memoriału, sąd rejonowy argumentował, że w tym wypadku stowarzyszenie broni interesów osób trzecich, a nie własnych. Zgodnie z ustawą, Memoriał ma prawo wnioskować o rehabilitację, nie ma natomiast prawa zaskarżania odmowy rehabilitacji.
Stowarzyszenie zapowiedziało już, że jeśli sąd nie przychyli się do jego wniosku, to będzie ono dochodzić swoich racji przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu.
Jerzy Malczyk (PAP)
mal/ mc/
