W związku z przystąpieniem Rumunii do Unii Europejskiej 1 stycznia 2007 roku podajemy podstawowe informacje o tym kraju.
POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE: Kraj o powierzchni 238 tys. km kwadratowych ma dostęp do Morza Czarnego. Graniczy z Ukrainą, Mołdawią, Węgrami, Serbią i Bułgarią.
LUDNOŚĆ: 22 mln mieszkańców. 16 grup mniejszości narodowych, w tym Węgrzy stanowiący 6,6 proc. populacji i Romowie - oficjalnie 2,5 proc. (8 proc. według organizacji pozarządowych).
STOLICA: Bukareszt - 2,2 mln mieszkańców.
JĘZYK URZĘDOWY: rumuński.
RELIGIA: prawosławie - 87 proc. ludności, katolicyzm - 5 proc., protestantyzm - 3,5 proc., islam - 0,8 proc.
HISTORIA: W starożytności tereny zamieszkane przez Daków i podbite przez Rzymian, od których pochodzi nazwa państwa. W średniowieczu ukształtowały się dwa księstwa - mołdawskie i wołoskie, z których w XIX wieku uformowało się państwo rumuńskie po zniesieniu panowania osmańskiego. W 1881 roku Rumunię ogłoszono królestwem. W 1918 roku przyłączono Siedmiogród, Besarabię i północną Bukowinę. W międzywojniu - monarchia parlamentarna. W 1938 r. król Karol II przejmuje władzę dyktatorską i zmienia politykę na proniemiecką.
Po 1940 roku Rumunia stała się sojusznikiem Niemiec w wojnie z ZSRR. Po wojnie Besarabia weszła w skład ZSRR jako Mołdawska SRR, a północna Bukowina została włączona do Ukraińskiej SRR. W 1945 roku pod naciskiem radzieckim władzę objęli komuniści, którzy prowadzili w Rumunii politykę ograniczonej niezależności od Moskwy. W grudniu 1989 r. doszło do obalenia i rozstrzelania komunistycznego przywódcy Nicolae Ceausescu.
USTRÓJ POLITYCZNY: republika parlamentarna od 1991 roku. Dwuizbowy parlament składający się z Izby Deputowanych i Senatu, wybierane na czteroletnią kadencję w wyborach powszechnych. Prezydent wybierany w wyborach powszechnych na kadencję pięcioletnią (do 2004 roku na 4-letnią). Prezydent: Traian Basescu od 20 grudnia 2004 roku. Premier Calin Popescu-Tariceanu od grudnia 2004 roku, lider Partii Narodowo-Liberalnej (PNL). Rządząca koalicja składała się z początkowo z PNL, Partii Demokratycznej (PD), Demokratycznego Związku Węgrów w Rumunii (UDMR) i Partii Konserwatywnej (PC), zmodyfikowana na początku grudnia tego roku po odejściu konserwatystów.
GOSPODARKA: Od 1991 roku gospodarka Rumunii jest prywatyzowana, ale ok. 30 proc. gospodarki pozostaje w rękach państwa. Najważniejszymi gałęziami są górnictwo, hutnictwo i przemysł maszynowy. Rozwija się również turystyka. Średnia płaca wynosi równowartość 230 euro.
BEZROBOCIE: 6,2 proc. (2004 r.)
INFLACJA: 9 proc. (2005 r.), w 2006 r. oczekiwana 5 proc.
DOCHÓD NARODOWY: 2914 euro na mieszkańca (2005 r.).
SIŁY ZBROJNE: 97 tys. ludzi. W październiku podjęto decyzję o rezygnacji z poboru i przejściu wojska na zawodowstwo.
Rumunia jest członkiem NATO od 2004 roku. Po wstąpieniu do UE, Rumunia będzie siódmym co do wielkości krajem Wspólnoty. (PAP)
ksaj/ ap/
0331 0849 arch.
