Serbia i Kosowo doszły w piątek do porozumienia w sprawie normalizacji stosunków. Kompromis, osiągnięty w trakcie prowadzonych w Brukseli pod auspicjami UE rozmów premierów obu państw, otwiera drogę do rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych UE z Belgradem.
O porozumieniu poinformowała kosowska minister ds. integracji europejskiej Vlora Citaku, zamieszczając na Twitterze wiadomość: "I leci biały dym! Habemus pactum! Szczęśliwa :))
)", w której sparafrazowała słowa "Habemus papam" towarzyszące ogłoszeniu wyboru nowego papieża
Chwilę później szefowa unijnej dyplomacji Catherine Ashton, która pośredniczyła w negocjacjach, powiedziała dziennikarzom, że porozumienie zostało parafowane przez premierów Serbii Ivicę Daczicia i Kosowa Hashima Thaciego. "Dla obu krajów jest to odejście od przeszłości i krok w kierunku Unii Europejskiej" - oświadczyła, nie podając szczegółów uzgodnień.
Według serbskiego premiera propozycje Belgradu zostały zaakceptowane. W poniedziałek Serbia ma poinformować Ashton o swej ostatecznej decyzji. Z kolei Thaci, którego cytuje agencja dpa, mówił o "historycznym porozumieniu", które oznacza "dłoń, wyciągniętą na zgodę między Serbami a Albańczykami". Według Thaciego porozumienie oznacza uznanie podmiotowości prawnomiędzynarodowej, suwerenności oraz integralności terytorialnej Kosowa.
Szef Komisji Europejskiej Jose Barroso pogratulował obu premierom ich "zaangażowania, odwagi i wizji". Według niego porozumienie otworzy drogę do podjęcia przez Rady UE kolejnych decyzji zbliżających Serbię i Kosowo do Unii. "Narody Serbii i Kosowa chcą iść naprzód i urzeczywistnić swoją europejską perspektywę. To ma kluczowe znaczenie dla stabilności, bezpieczeństwa i dobrobytu Europy Południowo-Wschodniej oraz całej Unii Europejskiej" - oświadczył Barroso.
Przewodniczący Rady Europejskiej Herman Van Rompuy zaapelował zaś do obu krajów o pełne wdrożenie uzgodnień. "Kluczowe są konkretne rezultaty. Nie będzie ulg. Warunki konieczne, by UE mogła rozpocząć negocjacje akcesyjne z Serbią i rozmowy o stabilizacji i stowarzyszeniu z Kosowem, muszą zostać spełnione" - podkreślił Rompuy.
Komisarz UE ds. rozszerzenia Stefan Fuele poinformował, że już w najbliższy poniedziałek na spotkaniu ministrów UE do spraw europejskich przedstawione zostaną rekomendacje dotyczące zbliżenia Serbii i Kosowa z Unią. W czerwcu UE ma wyznaczyć datę otwarcia negocjacji.
Kosowo, dawna prowincja Serbii, zamieszkana głównie przez Albańczyków, ogłosiło niepodległość w 2008 roku, czego Belgrad nigdy nie uznał. Od normalizacji stosunków między tymi krajami UE uzależnia zgodę na rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych z Belgradem.
Prowadzone od kilku miesięcy pod auspicjami UE rozmowy między premierami Dacziciem i Thacim dotyczyły w dużej mierze administracji północnej części Kosowa, zamieszkanej przez mniejszość serbską.
Z Brukseli Anna Widzyk (PAP)
awi/ kar/
