W Sewastopolu na Krymie odsłonięto w niedzielę pomnik rosyjskiej carycy Katarzyny II, uważanej za założycielkę miasta, które obchodzi w tym roku 225-lecie istnienia.
Trzymetrowy obelisk z brązu stanął wbrew zakazowi sądowemu i działaniom ukraińskich władz Sewastopola.
Uroczystość odbyła się z inicjatywy miejskich radnych i organizacji prorosyjskich, zdaniem których Sewastopol, jako główna baza rosyjskiej Floty Czarnomorskiej, nie powinien należeć do Ukrainy, lecz do Rosji.
Odsłonięcie pomnika odbyło się niemal w konspiracji wczesnym rankiem. Posąg rosyjskiej carycy stanął na skwerze naprzeciw Domu Oficera rosyjskiej marynarki wojennej.
"Pomnik stanął w nocy, odsłonięto go wczesnym rankiem, ludzie byli zapraszani na uroczystość potajemnie. Dziwi mnie, że deputowani rady miejskiej działali w tej sprawie cichcem, po złodziejsku" - powiedział cytowany przez rosyjskie media wiceszef miejskiej administracji państwowej Wołodymyr Kazarin.
Zgodnie z ukraińsko-rosyjskimi umowami rosyjska Flota Czarnomorska pozostanie na Krymie do 2017 r. Kijów, który zabiega o przyjęcie do NATO, oznajmił już, że nie chce kontynuacji tego porozumienia.
Zgodnie z umową o dzierżawie przez Rosję obiektów wojskowych na Krymie, głównie w Sewastopolu, dokument może być przedłużony o kolejne pięć lat, jeśli wyrażą na to zgodę obie strony.
W maju prezydent Ukrainy Wiktor Juszczenko zlecił rządowi Julii Tymoszenko przygotowanie w ciągu dwóch miesięcy projektu ustawy kładącej kres rosyjskiej obecności wojskowej na Krymie.
Duma Państwowa, niższa izba rosyjskiego parlamentu, na początku czerwca podjęła uchwałę, w której zarekomendowała prezydentowi Dmitrijowi Miedwiediewowi i rządowi Władimira Putina wypowiedzenie układu o przyjaźni, współpracy i partnerstwie z Ukrainą z 1997 roku, jeśli kraj ten włączy się do Planu Działań na rzecz Członkostwa w NATO (MAP).
Zdaniem rosyjskich polityków traktat ten jest jedynym dokumentem, w którym Rosja uznaje Krym za integralną część Ukrainy.
Rosyjscy politycy utrzymują też, że w 1954 roku, gdy ówczesny przywódca ZSRR Nikita Chruszczow włączył Półwysep Krymski do Ukraińskiej SRR, Sewastopol jako baza Floty Czarnomorskiej pozostał miastem wydzielonym podporządkowanym bezpośrednio Moskwie.
Jarosław Junko (PAP)
jjk/ ro/ mok/
