Sędzia prowadzący rozprawę przeciwko Kanadyjczykowi Omarowi Khadrowi przed specjalnym trybunałem wojskowym w Guantanamo nieoczekiwanie oddalił w poniedziałek zarzuty wobec oskarżonego, uznając, że sądzenie go nie leży - zgodnie z nowymi przepisami - w gestii tego sądu.
Reuter pisze, że jest to kolejnym fiaskiem starań administracji George'a W. Busha o poddanie więźniów Guantanamo jakiejś formie postępowania sądowego.
Sędzia, pułkownik Peter Brownback przypomniał, że w 2004 roku Khadr został zakwalifikowany jako "wrogi bojownik" (ang. enemy combatant). Natomiast ustawa o Komisjach (trybunałach) Wojskowych, przyjęta przez Kongres USA w 2006 roku stanowi, że tylko "obcy nielegalni wrodzy bojownicy" (ang. alien unlawful enemy combatants) mogą odpowiadać przed trybunałami w Guantanamo.
Ustawę tę uchwalono po tym, gdy Sąd Najwyższy USA zakwestionował legalność specjalnego trybunału wojskowego, powołanego do sądzenia jednego z więźniów Guantanamo. W opinii Sądu, struktura i procedury tamtego trybunału (komisji wojskowej) naruszyły konwencje genewskie, a także prawo USA.
Sędzia Brownback uznał, że oskarżony nie podlega jurysdykcji nowego systemu trybunałów wojskowych.
Khadr był oskarżony m.in. o morderstwo i próbę morderstwa z pogwałceniem praw wojny, spiskowanie, szpiegostwo i udzielanie pomocy materialnej terrorystom. Miał 15 lat, gdy w 2002 roku został ujęty w Afganistanie po walce, w której - jak twierdzą Amerykanie - zabił żołnierza USA, ranił innego i sam został ranny.
Sędzia Brownback wprawdzie oddalił zarzuty ze względów formalnych, ale pozostawił otwartą możliwość ich ponownego postawienia, jeśli status Khadra zostanie zweryfikowany tak, by trybunał wojskowy w Guantanamo mógł się zająć jego sprawą.
Prokuratura ma trzy dni na odwołanie się od orzeczenia sędziego Brownbacka.
Reuter zwraca uwagę, że orzeczenie sędziego Brownbacka podaje też w wątpliwość prawowitość skazania Australijczyka Davida Hicksa - pierwszego więźnia Guantanamo, skazanego za działalność terrorystyczną.
31-letni obecnie Hicks przed ośmioma laty wyjechał z Australii do Pakistanu. W 2001 r. został zatrzymany w Afganistanie i trafił do Guantanamo. W marcu bieżącego roku amerykański sąd skazał go na siedem lat więzienia za wspieranie talibów, doradzanie Al-Kaidzie oraz krótki udział w walce przeciwko sojusznikom USA w Afganistanie.
W ramach umowy z amerykańskimi oskarżycielami, w zamian za przyznanie się do winy oraz szereg innych ustępstw i zobowiązań, jego wyrok został zdecydowanie zredukowany. Do stycznia 2008 roku przypuszczalnie ostatecznie opuści areszt. W zeszłym miesiącu Hicks został przetransportowany do Australii, gdzie w więzieniu o zaostrzonym rygorze ma odsiedzieć ostatnie miesiące wyroku. (PAP)
az/ kar/ 6212 6290 6580
