Woda jest nieodzownym elementem krajobrazu. Olbrzymie wodospady uświadamiają nam siłę natury, a także dostarczają niezapomnianych wrażeń estetycznych. Swym urokiem przyciągają także jeziora i rzeki.
Najwyższym wodospadem świata jest Salto Angel w Wenezueli o wysokości 979 metrów, położony na wyżynie La Gran Sabana. Jego wody wypływają ze stoku Płaskowyżu Auyan Tepui. Salto Angel jest ponad 11 razy wyższy od jednego z najbardziej znanych na świecie Wodospadu Niagara - wynika z bazy wodospadów świata.
Niagara jest największą atrakcją środkowo-wschodniej części USA i Kanady. Wody rzeki Niagara pokonują prawie stumetrową różnicę poziomów. W połowie drogi rzeka rozwidla się i spada dwiema około 50-metrowymi kaskadami.
Równie znane i popularne wśród turystów są Wodospady Wiktorii na rzece Zambezi na granicy Zimbabwe i Zambii. Wysokość wodospadu to 111 metrów; został on odkryty przez Davida Livingstone'a w 1855 r., który widząc dzieło natury powiedział: "Widok tak piękny, że muszą się w niego wpatrywać aniołowie w locie". Wodospady Wiktorii składają się z trzech części: głównej, wschodniej i tęczowej.
Mniej znanym, ale drugim na świecie co do wysokości (948 m), wodospadem jest Tugela w Republice Południowej Afryki. Rzeka, na drodze której jest wodospad, wypływa z Gór Smoczych i uchodzi do Oceanu Indyjskiego.
W Polsce najbardziej znane są: Siklawa o wysokości 70 metrów w Tatrach Wysokich na Potoku Roztoka oraz mniejsza - licząca 21 metrów wysokości - Siklawica w Tatrach Zachodnich. Popularnością turystów cieszą się także Wodogrzmoty Mickiewicza w Tatrach wysokich, utworzone z trzech większych i kilku mniejszych kaskad.
Znaczącym elementem krajobrazu są jeziora, czasem tak wielkie, że nazywamy je morzami. Takim bez wątpienia największym jeziorem świata jest Morze Kaspijskie o powierzchni 371,8 tys. km. Jezioro to, podobnie jak Morze Śródziemne i Morze Czarne, jest reliktem Oceanu Tetydy. Jego średnia głębokość to 180 metrów, a maksymalna 1 tys. 25 m. Żyją tam m.in. jesiotry, cenione na świecie głównie ze względu na ich ikrę, służącą do produkcji kawioru.
Drugim co do wielkości na świecie jest jezioro Górne na obszarze Wielkich Jezior Ameryki Północnej. Jest to jeden z największych słodkowodnych zbiorników obok Bajkału i Tanganiki. Powierzchnia jeziora Górnego sięga 82,1 tys. km kw.
W Polsce wprawdzie nie ma jezior plasujących się w światowej czołówce pod względem wielkości czy głębokości, ale za to mamy ich dużo w porównaniu z innymi krajami europejskimi. Zgrupowane są one głównie w północnej części kraju. Największe jest wytopiskowe, morenowe jezioro Śniardwy zajmujące powierzchnię 113,8 m kw, położone w woj. warmińsko-mazurskim, a na drugim miejscu jest polodowcowe jezioro Mamry o powierzchni 104 km kw.
Najgłębsze, m.in. dzięki stworzeniu rowów melioracyjnych, którymi woda spływa do zbiornika, jest rynnowe jezioro polodowcowe Hańcza na Pojezierzu Wschodnio-suwalskim. Jego powierzchnia liczy 106,1 metrów.
Najdłuższą rzeką świata jest Amazonka, ciągnąca się na obszarze 7 tys. 25 km. Dzięki temu, że ma ona największe zasoby wodne wzdłuż jej biegu rozciągają się lasy tropikalne. Drugi pod względem długości jest Nil o długości 6 tys. 676 km, przecinający wszystkie strefy klimatyczne Afryki.
W Polsce w czołówce rzek są: Wisła (1 tys. 48 km), Odra (854 km), Warta (808 km), Bug (772 km) i Narew (484 km). Rzeki te są głównie zasilane wodą z opadów deszczu - latem i śniegu - zimą. W niewielkim stopniu zasilane są wodami podziemnymi. (PAP)
krf/ tot/
