Niezbędne zmiany w systemie opłat produktowych wprowadza rządowy projekt nowelizacji ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz. 639 z późn. zm.).
Projekt ten znajduje się w chwili obecnej w Sejmie i jest już po pierwszym czytaniu.
A oto niektóre z proponowanych zmian:
Usługi też muszą zapewnić odzysk
Nowela jednoznacznie rozstrzyga wątpliwości, czy podmioty świadczące usługi objęte są obowiązkiem zapewnienia odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych.
Nowy art. 1 ust. 1 – poprzez bezpośrednie odwołanie się do ustawy o swobodzie działalności gospodarczej – zalicza firmy świadczące usługi do podmiotów objętych ww. obowiązkami.
Opakowania wielomateriałowe
Ułatwieniem dla przedsiębiorców będzie wprowadzenie nowego art. 3a, który traktuje opakowania wielomateriałowe jako opakowania z materiału dominującego w jego składzie. Zgodnie z tym przepisem - w przypadku wprowadzenia na rynek krajowy produktu w opakowaniu wielomateriałowym całą masę tego opakowania uwzględnia się w masie opakowań, których rodzaje wymieniono w załączniku nr 1 do ustawy, według rodzaju materiału, którego zawartość w masie opakowania wielomateriałowego jest największa.
Nowela wprowadza również definicję opakowania wielomateriałowego. Nowy art. 2 pkt 7a przez opakowanie wielomateriałowe rozumie opakowanie wykonane z co najmniej dwóch różnych materiałów tak, że nie można ich rozdzielić w sposób ręczny lub przy zastosowaniu prostych metod fizycznych.
Odzysk samodzielny tylko dla „własnych” odpadów
W art. 4 dodano nowy ust. 1a, zgodnie z którym obowiązek zapewnienia odzysku może być realizowany przez przedsiębiorcę, który we własnym zakresie poddaje odzyskowi lub recyklingowi wyłącznie wytworzone przez siebie odpady opakowaniowe lub poużytkowe odpowiedniego rodzaju.
Przepis ten pozwala przedsiębiorcy na samodzielną realizację ww. obowiązków jedynie w zakresie odpadów przez niego wytworzonych.
Przejęcie obowiązków po upadłej organizacji odzysku
W art. 4 dodano także ust. 4. W przypadku otwarcia likwidacji lub ogłoszenia upadłości organizacji odzysku, obowiązki recyklingu odpadów ponownie obciążają przedsiębiorcę. Takie rozwiązanie ma wpłynąć na przedsiębiorców, by przy wyborze organizacji odzysku nie kierowali się jedynie kryterium cenowym, ale zwracali uwagę również na inne czynniki, jak rzetelność czy jakość oferowanych usług.
Wyższy kapitał organizacji odzysku
Nowela wprowadza także nowe wymagania i obowiązki dla organizacji odzysku. Jednym z nich jest konieczność zwiększenia kapitału zakładowego z 1 mln zł do kwoty 5 mln zł oraz obowiązek utrzymywania kapitału podstawowego w wysokości co najmniej połowy minimalnego kapitału zakładowego.
Nowela przewiduje tutaj okresy przejściowe. Do dnia:
· 1 stycznia 2006 r. kapitał zakładowy organizacji może wynosić 1 mln zł
· 1 stycznia 2009 r. kapitał zakładowy organizacji może wynosić 2 mln zł.
Niepodniesienie kapitału zakładowego do wymaganej wysokości spowoduje rozwiązanie organizacji.
*Specjalna dokumentacja *
Lepszą kontrolę rozliczeń oraz wyeliminowanie zjawiska handlu fakturami zapewnić mają specjalne dokumenty potwierdzające dokonanie odzysku lub recyklingu.
Zgodnie z art. 11 przedsiębiorca i organizacja obowiązani są do prowadzenia dodatkowej ewidencji.
Masę lub ilość odpadów poddanych odzyskowi lub recyklingowi ustalać się będzie na podstawie dokumentu potwierdzającego odzysk i recykling, który prowadzący odzysk obowiązany będzie wydać na wniosek przedsiębiorcy lub organizacji.
Taki dokument prowadzący odzysk lub recykling sporządza w trzech egzemplarzach. Jeden egzemplarz przeznaczony jest dla przekazującego odpad do odzysku i recyklingu, drugi egzemplarz dla przyjmującego odpad, a trzeci - dla wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska.
Zwolnienie z opłaty
Nowela przewiduje również zwolnienie od wnoszenia opłaty produktowej. Zgodnie z nowym art. 12 ust. 5 opłaty takiej nie wnosi się, gdy łączna roczna wysokość dla opakowań i produktów nie przekracza 50 zł.
Takie rozwiązanie ma wyeliminować sytuacje, w których koszty wyliczenia i wpłacenia opłaty przekraczają jej wartość.
Materiały reklamowe będą podlegać ustawie
Rozszerzono katalog produktów podlegających ustawie o materiały reklamy komercyjnej oraz o pozostałe rodzaje akumulatorów - tj. o akumulatory niklowo-żelazowe i inne elektryczne.
Omówiona nowelizacja ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej miałaby wejść w życie 1 stycznia 2005 roku.