Celem wprowadzonych zmian oprócz dostosowania Kodeksu do przepisów Unii Europejskiej oraz uwzględnienia zmian dokonanych w przepisach ustawy o rachunkowości jest także liberalizacja niektórych wymogów Kodeksu (np. obniżenia minimalnej wartości udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością i akcji, wprowadzenie nowych rozwiązań jak warranty subskrypcyjne i inne).
Poniżej przedstawiamy wybrane zmiany.
- Najniższa nominalna wartość udziałów i akcji
· udziały za 50 zł
Znowelizowana ustawa przywraca obowiązujące 3 lata temu (przed wejściem w życie Kodeksu spółek handlowych) regulacje dotyczące wysokości minimalnej wartości udziałów w spółkach z o.o.
Przypomnijmy, iż od dnia wejścia w życie obowiązującego obecnie Kodeksu spółek handlowych do dnia 31.12.2003 roku spółki z o.o. miały czas na podniesienie minimalnej wartości swoich udziałów do kwoty minimum 500 zł (poprzednio minimalny udział mógł wynosić 50 zł)
Dla wielu spółek wymóg podwyższenia do tak wysokiej kwoty wartości swoich udziałów był szczególnie uciążliwy, m.in. dlatego, iż wspólników po prostu nie było stać na pokrycie podwyższenia kapitału wynikającego ze zwiększenia wartości nominalnej udziałów.
Ustawodawca dostrzegł ten problem i zadecydował o powrocie do poprzednich regulacji w tym zakresie. W znowelizowanym 12 grudnia br. art. 154 § 2 czytamy więc, iż wartość nominalna udziału w spółce z o.o. nie może być niższa niż 50 złotych.
Należy zaznaczyć, iż wszystkie te spółki, które nie podjęły działań w celu podwyższenia minimalnego udziału do wysokości 500 zł i do końca 2003 tego nie uczynią – nie poniosą żadnych konsekwencji tego zaniechania. Taki zapis znalazł się w art. 5 omawianej noweli.
· akcje z 1 grosz
Spółki akcyjne także będą miały możliwość zmiany minimalnej wartości swoich akcji. Nowe przepisy obniżają bowiem ww. wartość z 1 zł do 1 grosza. Ustalenie tak niskiej minimalnej wartości akcji ma duże znaczenie dla spółek publicznych, których akcje zbliżone są do wartości minimalnej. Akcje za grosze ułatwią również restrukturyzację zadłużonych spółek.
- Wymóg zgody zgromadzenia wspólników na zobowiązanie lub rozporządzenie prawem o wartości przekraczającej dwukrotność kapitału zakładowego
Nowelizacja przewiduje zmianę kłopotliwego dla spółek i ich kontrahentów art. 230, uzależniającego ważność rozporządzenia prawem lub zaciągnięcia zobowiązania do świadczenia o wartości dwukrotnie przewyższającej wysokość kapitału zakładowego od uchwały wspólników w tej sprawie.
Przepis ten prowadzi do wielu komplikacji w obrocie – zwłaszcza dla spółek o niskim kapitale zakładowym oraz dla kontrahentów takich spółek. Zawarcie przez zarząd umowy, której wartość przekracza dwukrotność kapitału zakładowego, bez wymaganej zgody zgromadzenia wspólników – powoduje, iż zawarta umowa jest z mocy prawa nieważna, co w oczywisty sposób godzi w interesy kontrahentów spółki i zaprzecza zasadzie pewności i bezpieczeństwa obrotu.
Zmiana tej regulacji polega na wyłączeniu w tym przypadku stosowania art. 17 § 1, mówiącego iż czynność prawna dokonana bez wymaganej uchwały jest nieważna. Zgodnie z nowymi przepisami ograniczenie zarządu w dokonywaniu rozporządzeń lub zobowiązań według ich wartości będzie ograniczeniem działającym jedynie wewnątrz spółki. Czynność dokonana bez wymaganej uchwały nie utraci swojej ważności, a konsekwencje działania bez zgody wspólników poniesie jedynie zarząd.
- Większy limit dla spółek cywilnych
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 26 § 4 spółkę cywilną należy przekształcić w spółkę jawną oraz zgłosić do sądu rejestrowego w przypadku, gdy przychody netto spółki cywilnej w każdym z dwóch ostatnich lat obrotowych osiągnęły wartość powodującą, zgodnie z przepisami o rachunkowości, obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. Wartość powodująca obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych, zgodnie z Ustawą o rachunkowości, wynosi 800 tys. EURO. Przypomnijmy, iż w chwili obecnej limit obrotów obligujący do przekształcenia spółki cywilnej w jawną zawarty jest bezpośrednio w Ustawie Kodeks spółek handlowych i wynosi 400 tys. EURO.
A zatem po wejściu w życie omawianej nowelizacji wspólnicy spółek cywilnych będą mieli obowiązek dokonania wpisu do KRS w terminie trzech miesięcy od zakończenia drugiego roku obrotowego, w którym przekroczono limit 800 tys. EURO (a nie jak dotychczas - 400 tys. EURO).
- Czynności jedynego wspólnika bez notarialnie poświadczonego podpisu
Nowela k.s.h. znosi konieczność notarialnego poświadczania podpisu jedynego wspólnika w spółce, w przypadku, gdy dokonuje on czynności prawnych z tą spółką. Zgodnie bowiem z nowym art. 173 § 1.:
w przypadku, gdy wszystkie udziały spółki przysługują jedynemu wspólnikowi albo jedynemu wspólnikowi i spółce, oświadczenie woli takiego wspólnika składane spółce wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności, chyba że ustawa stanowi inaczej. Dopiero w sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki oświadczenie jedynego wspólnika wymaga formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym.
- Zaproszenie na walne zgromadzenie także w formie elektronicznej
Art. 238 § 1 opisujący sposób zwoływania zgromadzenia wspólników dopuszcza wysyłanie zawiadomień drogą elektroniczną. Zamiast listu poleconego lub przesyłki nadanej pocztą kurierską zawiadomienie może być wysłane wspólnikowi pocztą elektroniczną, jeżeli uprzednio wyraził na to pisemną zgodę, podając adres, na który zawiadomienie powinno być wysłane.
- Warranty subskrypcyjne
Nowelizacja wprowadza do regulacji prawa spółek nowy typ papierów wartościowych – warranty subskrypcyjne. Zgodnie z nowymi przepisami w celu podwyższenia kapitału zakładowego spółka może emitować papiery wartościowe imienne lub na okaziciela uprawniające ich posiadacza do zapisu lub objęcia akcji, z wyłączeniem prawa poboru. Warranty stanowią zatem typ papierów wartościowych, które inkorporują prawo zapisu na akcje.