- Łódź, k...a - rzucił pod nosem główny bohater filmu Marka Koterskiego, który regularnie jeździł koleją między stolicą województwa łódzkiego a Wrocławiem. Magistrat kilka lat temu starał się odlepić niekorzystną łatkę i po otwarciu nowej imponującej Łodzi Fabrycznej nagrał spot, w którym Cezary Pazura, wychodząc z podziemnego obiektu, powtarza filmową kwestię, tyle że już z uznaniem.
Oczywisty problem polegał na tym, że aktor, by odczarować złą opinię, powinien wystąpić na odmienionym dworcu kaliskim. Okazuje się, że Pazura w końcu będzie miał ku temu odpowiednią okazję.
Spółka PKP S.A. poinformowała w poniedziałek (12 czerwca), że rozpoczyna się długo wyczekiwana w Łodzi inwestycja, czyli modernizacja ikonicznego dworca. Tego dnia kolejarze przekazali wykonawcy plac budowy.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Jak zmieni się dworzec Łódź Kaliska?
Przebudową Łodzi Kaliskiej zajmie się firma SKB LDR z Warszawy. W przetargu złożyła najniższą ofertę w wysokości ok. 56,5 mln zł. Na realizację inwestycji dostała niecałe dwa lata, a konkretnie 728 dni.
Tym samym z krajobrazu miasta zniknie postmodernistyczny gmach, który w pierwszej połowie lat 90. zastąpił budynek z XIX w. Warto wspomnieć, że pierwszy dworzec kaliski nie został wpisany do rejestru zabytków, nad czym wciąż wielu łodzian ubolewa.
Metamorfoza obiektu będzie kompleksowa. Główny budynek zostanie obłożony blachą elewacyjną z miedzi oksydowanej. Obok stanie wieża zegarowa. Wnętrze - całkowicie odnowione - ma również nawiązywać kolorystycznie do elewacji. Ściany będą wyłożone miedzianymi kasetonami w kolorze jasnobrązowym.
Poprawiona ma zostać również funkcjonalność obiektu. W miejscu, gdzie obecnie znajduje się patio z lokalami gastronomicznymi, powstanie parking. Handel przeniesie się w inne miejsce. Inwestycja zakłada też m.in. nową infrastrukturę dla komunikacji miejskiej.
PKP przebuduje Łódź Kaliską. Nie wszystkim nowy dworzec się podoba
Projekt nowej Łodzi Kaliskiej wykonało An Archi Group. Biuro architektoniczne ma na swoim koncie wiele obiektów użyteczności publicznej, m.in. centrum przesiadkowe w Zabrzu, czy też zabytkowe: dworce PKP w Strzelinie, Pruszkowie oraz Urząd Stanu Cywilnego w Katowicach.
Nie wszystkim jednak projekt przypadł do gustu. Z opinii mieszkańców, które zebrał "Express Ilustrowany" wynika, że przyjęty został raczej chłodno. Łodzianie wytykają, że dworzec wyglądem bardziej pasuje do prowincjonalnego miasteczka, niż - jeszcze do niedawna - trzeciego największego miasta w Polsce (obecnie pod względem populacji Łódź jest na miejscu czwartym).
Miedziana elewacja także stała się przedmiotem krytyki. Niektórzy twierdzą, że nadaje dworcowi wygląd "wesołego miasteczka". Warto jednak zaznaczyć, że również budynek zwany "Bramą Łodzi" (biurowiec - element "Nowego Centrum" - przyp. red.) ma elewację w rdzawym kolorze.
Część aktywistów liczyła ponadto, że dworzec zostanie zrównany z ziemią i postawiony bliżej skrzyżowania pobliskich arterii (al. Włókniarzy i Bandurskiego). Tak, by był lepiej widoczny dla turystów i łatwiej było do niego dojść z przystanków komunikacji miejskiej. To jednak zapewnić mają m.in. nowe zatoczki autobusowe.
Problemy na wielkiej inwestycji kolejowej w Łodzi
Przebudowa postmodernistycznego obiektu to część większej modernizacji łódzkiego węzła kolejowego. Mowa m.in. o trwającej budowie tunelu średnicowego, który połączy Łódź Fabryczną ze stacjami Żabieniec i Łódź Kaliska.
O ile modernizacją dworca zajmuje się PKP S.A, o tyle drążenie podziemnego połączenia to zadanie spółki PKP Polskie Linie Kolejowe. Inwestycja zakontraktowana na 1,7 mld zł - z tego 1,4 mld zł stanowi unijne dofinansowanie - realizowana jest z ogromnymi problemami.
Money.pl wiosną ubiegłego roku informował, że wykonawca będzie potrzebował więcej pieniędzy, by dokończyć prace. Umowę podpisano w 2017 r., a od tego czasu koszty robót drastycznie wzrosły przez m.in. pandemię koronawirusa oraz wojnę w Ukrainie. Nie pomógł też fakt, że druga firma w konsorcjum wykonawczym ogłosiła bankructwo.
Kiedy otwarcie kolejowego tunelu średnicowego w Łodzi?
Efektem problemów finansowych wykonawcy tunelu, który składać się będzie z pięciu nitek, jest oddalający się termin zakończenia prac. Początkowo planowano otwarcie w 2020 r. Obecnie wskazuje się, że podziemnym połączeniem pociągi pojadą na przełomie 2024 i 2025 r.
Od roku ta główna tarcza, która miała iść pod miastem, nie pracuje. Stoi w miejscu dlatego, że nie ma zwaloryzowanych umów z wykonawcami i podwykonawcami. Umowy zostały podpisane w 2017 roku i od tego czasu koszty materiałów i robocizny często nawet o sto procent wzrosły. Tutaj potrzeba dokładnie dodatkowe 300 mln zł, żeby tarcza ruszyła. Niestety tych pieniędzy nie ma - mówił niedawno w Łodzi poseł KO Dariusz Joński, którego cytuje "Gazeta Wyborcza".
Co na to PKP PLK? Kolejarze zapewniają w rozmowie z "GW", że w ramach waloryzacji przekazano wykonawcy (PBDiM Mińsk Mazowiecki) ponad 11 mln zł. Inwestor czeka natomiast na wniosek waloryzacyjny za okres kwiecień 2022 - kwieceń 2023 r.
"Zamawiający posiada zabezpieczenie spłaty zaliczki w postaci gwarancji bankowych. Zaliczka jest spłacana zgodnie z zapisami w umowie. Wskazana kwota 300 mln zł została jednostronnie określona przez wykonawcę. Do tej pory wykonawca nie uzasadnił ani nie udokumentował zasadności żądania wymienionej kwoty" - przekazał dziennikowi Rafał Wilgusiak z zespołu prasowego PKP PLK.
Stacja Łódź Kaliska gotowa
Budowa tunelu średnicowego ma sprawić, że Łódź stanie się jednym z ważniejszych węzłów kolejowych w kraju. PKP PLK deklaruje, że inwestycja pozwoli na utworzenie nowych połączeń dalekobieżnych i regionalnych przez aglomerację łódzką.
W efekcie na stacjach spodziewany jest większy ruch. Zarówno jeśli chodzi o pociągi, jak i pasażerów, dlatego przed przebudową dworca Łódź Kaliska rozbudowaną samą stację, czyli m.in. perony. Jest ich więcej i są bardziej komfortowe dla podróżnych. Ten element przebudowy kosztował blisko 340 mln zł.
W trakcie przebudowy dworca kaliskiego podróżni napotkają na poważne utrudnienia. Budynek, który będzie przechodził metamorfozę, zostanie wyłączony z użytku. Wykonawca ma za to postawić dworzec tymczasowy.
Jacek Losik, dziennikarz money.pl