SUP
W panelu uczestniczyli eksperci, w tym Robert Chciuk, Dyrektor Departament Gospodarki Odpadami w Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Ustawa SUP, która jest implementacją dyrektywy, nakłada pewne obowiązki, a koszty związane z ponoszeniem opłaty produktowej są przesunięte w czasie, nie wchodzą od razu z wejściem w życie ustawy. System kaucyjny jest mechanizmem pomocniczym, który jest potrzebny, aby osiągnąć oczekiwane poziomy. Obecnie system kaucyjny jest w pracy w komisji pracowniczej, po pozytywnym zaopiniowaniu trafi pod obrady Rady Ministrów, a następnie do sejmu.
Beata Waszczyłko-Miłkowska, Kierownik Zakładu Monitoringu i Prognozowania w Gospodarce Odpadami IOŚ-PiB, podkreśla, że badania nad zaśmieceniem i zbieraniem odpadów w systemach publicznych są już zamknięte, a na skalę europejską, Polska nie ma się czego wstydzić. Nasz udział w zaśmieceniu w UE wynosi około 6%. Polak statystycznie zaśmieca ilością ok. 3 kg odpadów na rok. W kwestii wyrzucania odpadów z ręki na chodnik, plażę czy w parku, w skali UE nie mamy się zaś czego wstydzić. Również kolejne badania są w trakcie przeprowadzania, w czym przeszkadza mała liczba instalacji zgłaszających się do uczestnictwa w nich.
Karol Wójcik, Przewodniczący Rady Programowej Izby Branży Komunalnej, podkreśla, że poparcie społeczne dla systemu kaucyjnego jest ogromne, a ten potencjał nie można zmarnować. System kaucyjny jest potrzebny do wprowadzenia jako system komplementarny w Polsce.
System kaucyjny w gospodarce opakowaniowej - wartość społeczna czy efektywna metoda recyklingu?
Wprowadzenie systemu kaucyjnego w celu poprawy gospodarki opakowaniowej i zmniejszenia ilości odpadów jest tematem złożonym, który wymaga uwagi ze strony różnych grup interesariuszy, w tym przedsiębiorców i konsumentów.
Aleksander Traple, dyrektor BioSystem zwraca uwagę na niepewność i ograniczenia systemu kaucyjnego. Według niego, ten system nie jest panaceum na całe zło w gospodarce opakowaniowej, choć jest on społecznie pożądany i wart jako wprowadzenie. Traple zwrócił również uwagę na to, że grono przedsiębiorców jest zróżnicowane, a część z nich na co dzień nie interesuje się prawami środowiskowymi. Widzi ogromną pracę edukacyjną w tym obszarze.
Konrad Nowakowski, prezes Izby PIOIRO, z kolei wskazał na potrzebę wyjścia poza sam recykling i zwiększenia inwestycji w technologie, które pomogą w ograniczeniu ilości odpadów w produkcji. Jego zdaniem, wprowadzenie obowiązku stosowania wielokrotnych opakowań dla niektórych asortymentów pozwoliłoby na eliminację dużej ilości odpadów.
W dalszej dyskusji, Robert Chciuk zwrócił uwagę na dysonans pomiędzy wolą jak najszybszej realizacji, a oczekiwaniami przedsiębiorców. Wszelkie przesunięcia powinny odbywać się w porozumieniu pomiędzy stronami. Aleksander Traple, Dyrektor BioSystem, odniósł się do problemu zorganizowania sprawnie działającego systemu do 2025 roku, mówiąc że jest gotowy, aby podjąć to wyzwanie. Jego zdaniem źródłem obowiązków będzie sam SUP, a narzędzie do realizacji będzie potrzebne, niezależnie od uchwalenia lub nie ustawy o systemie kaucyjnym.
Kolejnym ważnym zagadnieniem w dyskusji dotyczącej wprowadzenia systemu kaucyjnego jest poziom akceptacji konsumenckiej. Czy przeciętny konsument będzie skłonny oddawać opakowania za drobną kaucję? Beata Waszczyłko-Miłkowska z Instytutu Ochrony Środowiska - Państwowego Instytutu Badawczego podkreśliła, że wysokość kaucji jest trudna do oszacowania, gdyż zależy indywidualnie od konkretnego konsumenta. Należy jednak pamiętać, że system kaucyjny ma na celu nie tylko zachęcenie konsumentów do selektywnego zbierania butelek, ale także stworzenie bodźców dla przedsiębiorców do stosowania wielokrotnych opakowań oraz wprowadzenie zmian w gospodarce odpadami, które przyczynią się do wzrostu wskaźników recyklingu.
Dlaczego Polacy nie zbierają selektywnie odpadów?
Jednym z najważniejszych elementów tej ochrony jest segregacja odpadów. Niestety, w Polsce nadal wiele osób nie zbiera selektywnie odpadów. Dlaczego tak się dzieje?
Karol Wójcik, Przewodniczący Rady Programowej Izby Branży Komunalnej, uważa, że problemem jest skomplikowany proces segregacji odpadów.
Musimy uprościć skład opakowań, ujednolicić frakcyjnie, abyśmy robili to instynktownie.
Wójcik podkreśla, że w Polsce zaczęliśmy selektywnie zbierać odpady dopiero 2 lata temu i mimo że robi się to coraz lepiej, wciąż jest wiele do zrobienia.
Z kolei Konrad Nowakowski skupia się na kwestii edukacji. Zdaniem eksperta, kluczem do poprawy sytuacji jest zwiększenie świadomości społecznej w zakresie segregacji odpadów.
Poziom kaucji zaś jest tylko pierwszym stymulantem do społecznego zrozumienia, że: Odpad to surowiec, więc odpad ma wartość. Segregowanie odpadów się opłaca. Nie płacimy kar i mamy tańsze produkty na półkach.
Podsumowując, brak selektywnej zbiórki odpadów w Polsce ma wiele przyczyn, w tym brak edukacji i złożoność procesu segregacji odpadów. Aby osiągnąć cel ochrony środowiska, konieczne jest zwiększenie świadomości społecznej w tym zakresie oraz uprościć skład opakowań i ujednolicić frakcyjnie. System kaucyjny może być ważnym krokiem w kierunku poprawy gospodarki odpadami, ale potrzebne są również inne rozwiązania i edukacja społeczeństwa. Wprowadzenie systemu kaucyjnego może być istotnym bodźcem dla przedsiębiorców i konsumentów do zmiany swoich praktyk oraz bardziej świadomego postępowania z odpadami.
***
Dwa dni wypełnione spotkaniami, ponad trzydzieści debat, dyskusje przy okrągłych stołach, motywujące power speeche, dziesiątki polskich i zagranicznych ekspertów – tak przedstawia się największe wydarzenie ekologiczne w Europie Środkowo-Wschodniej - Międzynarodowy Szczyt Klimatyczny TOGETAIR 2023. Wydarzenie odbywa się w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego w dniach 20-21 kwietnia.
TOGETAIR 2023 otrzymał prestiżowe patronaty od polskich i zagranicznych instytucji, w tym od przewodniczącej Parlamentu Europejskiego, Roberty Metsoli, oraz od Prezesa Rady Ministrów, Mateusza Morawieckiego.
Pełna agenda wydarzenia wraz z panelistami dostępna jest na stronie: https://togetair.eu/agenda/
DZIĘKUJEMY, ŻE JESTEŚCIE Z NAMI – TOGETAIR 2023!
Płatna współpraca z TOGETAIR 2023