Zakazy i nakazy wprowadzone w związku z szerzącą się pandemią koronawirusa w Polsce spowodowały niecodzienne zjawisko, jakim jest wzmożone zainteresowanie zakupem ROD – Rodzinnych Ogródków Działkowych. Polacy przez wiele tygodni mieli ograniczone możliwości wyjścia z domu, a pogoda sprawiała, że każdy chciał spędzać wolny czas na świeżym powietrzu.
Właściciele ogródków działkowych mieli ten przywilej, że mogli właśnie w ich obrębie oderwać się od siedzenia w czterech ścianach. Boom na ROD-y spowodował wzrost ich cen, w niektórych regionach kraju do rekordowych poziomów. Jak zdradza porównywarka Totalmoney.pl, część Polaków zdecydowała się wziąć kredyt gotówkowy na właśnie działki w ROD.
Popyt winduje ceny działek
W dobie koronawirusa Polacy masowo zaczęli interesować się możliwością zakupu działki rekreacyjnej w obrębie Rodzinnych Ogródków Działkowych. Wzmożony popyt spowodował automatyczny wzrost cen takich działek. Im bliżej lata, tym więcej potencjalnych działkowiczów chce kupić wymarzony kawałek ziemi, by móc tam spędzić letni urlop.
Boom na ogródki działkowe wyraźnie widoczny jest na przykład w województwie śląskim. Dyrektor biura Okręgu Śląskiego Polskiego Związku Działkowców zaznaczył, że telefon biura dzwoni niemal bez przerwy, a dzwoniący pytają o wolne działki do nabycia. Tymczasem zarządy konkretnych ROD-ów wskazują, że wolnych ogródków nie ma albo jest ich bardzo mało.
Ceny działek takie, że kredyt to nic dziwnego
Poza tym działki są stosunkowo drogie. Na przykład w Siemianowicach Śląskich za ogródek trzeba zapłacić od 35 do nawet 50 tys. zł. W Chorzowie w kwietniu 2020 roku za najdroższą wolną działkę trzeba było zapłacić 75 tys. zł. Cena zależy nie tylko od powierzchni, ale też od tego, jaki domek się na niej znajduje, jakie są nasadzenia i cała infrastruktura.
Pojawiły się już doniesienia, że w warszawskim Wawrze za działkę trzeba zapłacić blisko 100 tys. zł. Na przykład grunt z piętrowym domkiem na Wilanowie został wystawiony na sprzedaż za bagatela 86 tys. zł. W Poznaniu za ogródek z domkiem i krytym tarasem trzeba zapłacić 65 tys. zł.
Polski Związek Działkowców zauważa, że jeszcze do niedawna zdecydowaną większość wśród działkowców stanowili seniorzy. Teraz się to jednak zmienia. Wśród kupujących ogródki działkowe jest coraz więcej młodych ludzi, którzy poszukują kawałka ziemi do wypoczynku i do zabawy dla swoich dzieci. Z racji tego, że o wakacjach w dotychczasowym, znanym nam kształcie nie ma co marzyć, Polacy poszukują alternatywnych rozwiązań.
Plany dotyczące zagranicznych wojaży, zwiedzania i spędzania urlopu w ciepłych krajach trzeba było odłożyć na bliżej niesprecyzowaną przyszłość. Za to na czasie jest spędzanie wolnych chwil właśnie w obrębie ROD-ów.
Polski Związek Działkowców ma w swoich zasobach 4,5 tys. ogrodów działkowych. Wskazuje, że największym zainteresowaniem potencjalnych kupujących cieszą się wolne działki na terenie ogródków działkowych w dużych aglomeracjach miejskich.
Formalności związane z byciem działkowcem
Kupienie ogródka działkowego od dotychczasowego właściciela nie wystarczy, by stać się pełnoprawnym działkowcem. Trzeba jeszcze dopełnić pewnych formalności. Działkowcem zostanie osoba, która kupi działkę w rodzinnym ogrodzie działkowym zrzeszonym w PZD. Musi przy tym uzyskać do niej prawo. Jeśli działka kupowana jest od działkowca, wówczas kupujący i sprzedający powinni zawrzeć umowę przeniesienia praw do działki. Umowa staje się skuteczna po jej zatwierdzeniu przez zarząd Rodzinnych Ogródków Działkowych (ROD). Jeśli sprzedającym jest natomiast zarząd ROD, należy podpisać z nim umowę dzierżawy działkowej.
Kolejnym krokiem formalnym będzie wniesienie na rzecz ROD jednorazowej opłaty ogrodowej pobieranej od nowego działkowca oraz rocznej opłaty ogrodowej w wysokości uchwalonej przez walne zebranie ROD za rok nabycia działki, chyba że poprzedni działkowiec zdążył już uiścić taką opłatę.
Dopełnieniem umowy zakupu działki ROD będzie uiszczenie kwoty ustalonej ze zbywcą prawa do działki oraz uiszczenie podatków, zwykle nabycie działki obciąża bowiem działkowców podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC).
Każdy działkowiec ma prawo zostać członkiem PZD, dzięki czemu zyskuje pełne prawo współdecydowania o sprawach ROD. Nowy działkowiec powinien wziąć udział w bezpłatnym szkoleniu, które pozwoli mu na zapoznanie się z informacjami dotyczącymi uprawiania i zagospodarowania działki oraz z prawami obowiązującymi w ROD.
Jak sfinansować zakup ogródka działkowego?
Najłatwiej jest kupić ogródek działkowy od działkowicza czy zarządu ROD za gotówkę, z wykorzystaniem własnych oszczędności. Ponieważ jednak działki podrożały nawet o 20 tys. zł, przyszli działkowicze często chcą pożyczyć brakującą kwotę. Warto zainteresować się możliwością zaciągnięcia kredytu na zakup działki rekreacyjnej w ROD. Jak to zrobić?
Wydawać by się mogło, że zakup działki ROD to wystarczające zabezpieczenie przy kredycie hipotecznym, ale nie dla większości banków. Przede wszystkim dlatego, że działkowcy nabywają jedynie prawo do użytkowania działki. Nie jest ona kupowana na własność, ponieważ każdy ROD należy do Skarbu Państwa, jednostek samorządowych lub stowarzyszeń ogrodowych. Nie jest niezależną działką rekreacyjną. W praktyce oznacza to, że przy zakupie ogródka działkowego nie staniemy się właścicielami gruntu, ale dzierżawcami działki. Odkupione prawo do dzierżawy ogródka daje możliwość korzystania z niego w jedynie ograniczony sposób. Nie można ubiegać się więc o kredyt hipoteczny, jeśli działkowcy nie mają prawa do samej działki, a jedynie do jej użytkowania.
Zasadniczo eksperci rynku finansowego są zgodni co do tego, że zakup działki typu ROD z prawem do użytkowania może być sfinansowany zewnętrznie wyłącznie za pomocą kredytu gotówkowego czy pożyczki pozabankowej.
Jak wybrać najtańszy kredyt gotówkowy na zakup działki ROD?
Przy braku wystarczających środków finansowych własnych na zakup ogródka działkowego od działkowicza czy zarządu ROD pozostaje nam tylko poszukanie zewnętrznych źródeł finansowania. W tym celu możemy zaciągnąć kredyt gotówkowy.
Kalkulator takiego kredytu wskaże nam, ile będą wynosiły hipotetyczne raty kapitałowo-odsetkowe, jeśli zaciągniemy zobowiązanie w danej wysokości na założony okres, z zaproponowanym przez bank oprocentowaniem. Najtańszy kredyt gotówkowy powinien mieć możliwie jak najniższe RRSO, czyli roczną rzeczywistą stopę oprocentowania. Ujmuje ona nie tylko wysokość oprocentowania, według którego liczone są odsetki od kredytu gotówkowego, ale i inne opłaty, w tym:
• opłatę przygotowawczą;
• prowizję naliczaną za przystąpienie do zobowiązania;
• składki ubezpieczeniowe, jeśli kredyt jest dodatkowo ubezpieczany;
• odsetki, naliczane według ustalonej stawki oprocentowania nominalnego kredytu.
Warto sprawdzić, ile wynosi RRSO kredytu gotówkowego w poszczególnych bankach, aby mieć szansę na skorzystanie z najtańszego kredytu gotówkowego w danym czasie.
W czasie pandemii koronawirusa, gdy wprowadzone ograniczenia w reżimie sanitarnym spowodowały zmianę w modelu działalności np. banków, wypracowano nowe procedury przyjmowania wniosków o kredyt gotówkowy.
W 2020 roku przez internet można już nie tylko dowiedzieć się o szczegółach oferty, ale także złożyć wniosek i uzyskać decyzję kredytową. W niektórych przypadkach możliwe jest zaciągnięcie w pełni kredytu gotówkowego online, bez wychodzenia z domu.
Warunkiem przyznania środków na zakup ROD jest posiadanie odpowiednio wysokiej zdolności kredytowej, a także dobrej historii w BIK-u (Biurze Informacji Kredytowej). Zasadniczo banku nie interesuje, na jakie cele klient spożytkuje pieniądze. Kredytobiorca może więc nie tylko pokryć koszty zakupu działki w ROD, ale i wszystkie inne wydatki związane z formalnościami, których trzeba dopełnić przy okazji zakupu ogródka działkowego, jak i z wyposażeniem działki, np. w altanę czy domek.