Prezydenci mieli rozmawiać o tarczy antyrakietowej. sytuacji w Iraku i Afganistanie oraz kwestii bezpieczeństwa energetycznego. Nieoczekiwanie pojawił się temat wiz.
To George Bush wspomniał pierwszy podczas dwugodzinnej rozmowy o wizach. Prezydent Stanów Zjednoczonych zapowiedział, że będzie współpracował z Kongresem w sprawie zniesienia wiz dla Polaków.
Amerykański prezydent mówił, że wie, jak ważna jest to dla nas kwestia, ponieważ wielu obywateli amerykańskich ma polskie korzenie. Bush powiedział dziennikarzom, że będzie kontynuował prace z Kongresem, aby zmienić prawo, tak aby było można do tego doprowadzić.
_ George Bush chwalił polską gospodarkę. Gdy o tym mówił, Lech Kaczyński stwierdził, że to zasługa premiera. Bush zażartował wówczas, że przecież prezydent szefa rządu zna dobrze. _Lech Kaczyński wyraził nadzieję, że w sprawie wiz dla Polaków dojdzie do pozytywnych zmian. "Sprawa wiz jest na dobrej drodze, choć to w dużym stopniu zależy od Kongresu" - mówił Kaczyński po spotkaniu z Bushem w Białym Domu.
Prezydent Polski podkreślił, że liczył na rozwiązanie tego problemu, choć dodał, że wie, jak trudna ze względu na proces legislacyjny jest zmiana prawa w Stanach Zjednoczonych.
Tarcza głównym tematem
Podczas spotkania amerykański prezydent przekonywał polskiego gościa do zainstalowania w Polsce elementów tarczy antyrakietowej. George Bush podkreślał, że tarcza zapewni bezpieczeństwo całej Europie.
"Jeżeli Stany Zjednoczone i Polska współpracują w zakresie bezpieczeństwa, to tarcza jest doskonałym symbolem tej współpracy" - powiedział amerykański prezydent.
Lech Kaczyński zwrócił uwagę, że tarcza ma charakter defensywny. Powtórzył, że chodzi o obronę przed państwami, które mają lub mogą mieć broń masowego rażenia. Dodał, że rozmowy na ten temat będą kontynuowane.
Mówiąc o systemie antyrakietowym, polski prezydent zwrócił uwagę, że ma to być broń defensywna. "I to w relacji do tych reżimów, które uchodzą za nieodpowiedzialne i które już mają lub mogą mieć broń nuklearną" - mówił L. Kaczyński.
Kluczowe negocjacje
Polsko-amerykańskie negocjacje w sprawie umieszczenia na północy Polski bazy 10 rakiet służących do niszczenia wystrzelonych z Bliskiego Wschodu rakiet balistycznych trwają od maja. Równolegle Amerykanie prowadzą rozmowy z Czechami, gdzie ma stanąć stacja radarowa, również będąca elementem Globalnej Obrony Przeciwrakietowej (Global Missile Defence), jak oficjalnie nazywa się tarcza antyrakietowa. Tarcza ma służyć obronie przed pociskami z krajów nieprzewidywalnych, jak Iran i Korea Północna. Czechy zadeklarowały już zgodę na budowę u siebie radaru.
_ Na wizytę prezydenci umówili się na początku czerwca, kiedy spotkali się na Helu (na zdjęciu). _
Czy po spotkaniu z Bushem L.Kaczyński może ogłosić ostateczną zgodę na budowę w Polsce tarczy? Przedstawiciele Kancelarii Prezydenta nie spodziewają się tego. Jak mówią, choć każde spotkanie przywódców jest "krokiem naprzód", to w USA raczej nie padnie przełomowa deklaracja w sprawie tarczy, ani nie zostanie ogłoszone, gdzie miałaby ona ewentualnie zostać umieszczona.
Prezydent będzie rozmawiał z Bushem także o przyszłości działań w Afganistanie i Iraku, gdzie przebywają polskie oddziały. W USA trwa dyskusja nad obecną strategią w Iraku. Szef MON Aleksander Szczygło mówił na początku lipca, że decyzja o wysłaniu do Iraku kolejnej, dziesiątej zmiany polskich żołnierzy zapadnie jesienią.
Polski prezydent ma też rozmawiać z Bushem o bezpieczeństwie energetycznym, m.in. o polskich planach dywersyfikacji dostaw źródeł energii do Europy.
Wizyta w czasach napięcia między Rosją a Zachodem _ Spotkanie rozpoczęło się 10 minut wcześniej niż planowano. Oprócz obu prezydentów uczestniczy w nim sekretarz stanu Condoleezza Rice i polski minister obrony Aleksander Szczygło. _
Inne możliwe tematy rozmowy to m.in. sytuacja w Rosji. W sobotę Moskwa ogłosiła zawieszenie udziału w traktacie CFE (o redukcji sił konwencjonalnych w Europie), uzasadniając to amerykańskimi planami rozmieszczenia w Polsce i Czechach elementów tarczy. Administracja prezydenta Busha oświadczyła, że jest "rozczarowana" decyzją Moskwy. Podobne oświadczenie złożył sekretarz generalny NATO Jaap de Hoop Scheffer.
Towarzyszący L. Kaczyńskiemu w USA minister obrony narodowej Aleksander Szczygło ocenił w niedzielę, że wizyta polskiego prezydenta następuje w momencie napięcia w stosunkach Zachodu z Rosją. Pytany, czy w związku ze sprawą CFE prezydent Kaczyński będzie nalegał na dodatkowe gwarancje bezpieczeństwa dla Polski, szef MON odpowiedział wymijająco, podkreślając, że nie może ujawniać przebiegu rozmów z USA o tarczy antyrakietowej przed ich zakończeniem.
_ Według czerwcowego sondażu CBOS, 60 proc. Polaków jest przeciwnych budowie w Polsce elementów tarczy. _
L.Kaczyński przybył do USA w niedzielę, jego wizyta ma charakter roboczy. W poniedziałek wieczorem polski prezydent wydaje kolację, w której będą uczestniczyć przedstawiciele Kongresu i administracji amerykańskiej. We wtorek rano uda się zaś do Kalifornii, gdzie m.in. zwiedzi bazę wojskową Vandenberg (gdzie znajduje się system antyrakietowy, taki jaki miałby powstać w naszym kraju) oraz pośmiertnie odznaczy Orderem Orła Białego prezydenta Ronalda Reagana.