Urlop szkoleniowy – kiedy i komu przysługuje?

Jak sama nazwa wskazuje, urlop szkoleniowy jest przeznaczony na odbywanie kursów, szkoleń i tym podobnych. Ma on umożliwić zatrudnionym podnoszenie kwalifikacji zawodowych, a działanie to polega na zdobywaniu lub uzupełnianiu przez pracownika wiedzy oraz umiejętności zawodowych, co powinno ponadto wynikać z porozumienia z pracodawcą lub z własnej inicjatywy pracownika. 

Urlop szkoleniowy nie jest przyznawany automatycznie. Pracownik uprawniony do niego powinien złożyć wniosek do pracodawcy. Jeśli tego nie zrobi, traci prawo do niego, ponieważ nie ma czegoś takiego jak zaległy urlop szkoleniowy. Kodeks pracy wskazuje, że taki urlop powinien być wykorzystany w czasie powiązanym ze zdarzeniem, które do niego uprawnia. 

Nie każdy pracownik, który decyduje się na podnoszenie swoich kwalifikacji zawodowych, może ubiegać się o przyznanie urlopu szkoleniowego. Możliwe to jest wtedy, gdy zostanie skierowany przez pracodawcę do podjęcia nauki. Wówczas może składać podanie o urlop szkoleniowy. Prawo do niego nie jest uzależnione od stażu pracy czy innych czynników. Ważne jest jedynie, aby:

• pracownik był zatrudniony na podstawie umowy o pracę,
• pracodawca wyraził zgodę lub skierował pracownika na podnoszenie kwalifikacji zawodowych. 

Pracodawca może zawrzeć ze swoim pracownikiem podnoszącym kwalifikacje zawodowe pisemną umowę szkoleniową. Będzie ona określała wzajemne prawa i obowiązki stron. Nie może zawierać mniej korzystnych postanowień od tych, jakie znalazły się w Kodeksie pracy i regulują podnoszenie kwalifikacji zawodowych. 

Urlop szkoleniowy przysługuje pracownikom podnoszącym kwalifikacje zawodowe w wymiarze:

• 6 dni – jeśli chodzi o pracowników, którzy przystępują do egzaminów eksternistycznych,
• 6 dni – jeśli chodzi o pracowników przystępujących do egzaminów maturalnych,
• 6 dni – jeśli chodzi o pracowników przystępujących do egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe,
• 21 dni – w ostatnim roku studiów dla pracowników na przygotowanie pracy dyplomowej oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminu dyplomowego.

Pracodawca nie może sam zmniejszyć pracownikowi wymiaru urlopu szkoleniowego. Udziela go w dni, które są dla nich pracującymi, zgodnie z obowiązujących ich rozkładem czasu obowiązków. Za czas przebywania przez pracownika na urlopie szkoleniowym przysługuje prawo do wynagrodzenia, jeśli podnoszenie kwalifikacji kończy się jednym z egzaminów, jakie zostały wymienione w art. 103 (2) Kodeksu pracy. Urlop przysługuje tylko w trakcie kształcenia się. 

Szczególne zasady urlopów szkoleniowych obowiązują pracowników, którzy nie są nauczycielem akademickim lub pracownikiem naukowym, w celu przygotowania rozprawy doktorskiej. Na wniosek o urlop szkoleniowy, w uzgodnionym z pracodawcą terminie, będzie przysługiwał mu czas wolny w wymiarze 28 dni, które w rozumieniu odrębnych przepisów są dla tego zatrudnionego dniami pracy. 

Z przepisów Kodeksu pracy wynika, że jednym z obowiązków pracodawcy jest ułatwienie zatrudnionym podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Przedsiębiorcy powinni motywować podwładnych do takich działań i wspierać ich chęć rozwoju zawodowego, co przejawia się między innymi w udzielaniu urlopów szkoleniowych.