Reforma rynku cukru w UE jest związana z wysoką ceną cukru w UE, sytuacją międzynarodową i krytyką ze strony Światowej Organizacji Handlu (WTO). W kwietniu, po skardze złożonej przez m.in. Brazylię i Tajlandię, WTO nakazała Unii zaprzestania pewnych form subwencji do eksportu unijnego cukru. Kraje te domagają się otwarcia unijnego rynku dla ich produktów.
Zgodnie z reformą, ceny gwarantowane cukru mają być obniżone o 39 proc., do 385,5 euro za tonę, w ciągu dwóch lat poczynając od 2007 roku. Obecnie unijna cena cukru jest trzykrotnie wyższa niż na rynkach światowych (635 euro za tonę w stosunku do 170 euro).
Reforma przewiduje również obniżkę cen buraków cukrowych o 42,6 proc., do 25,05 euro za tonę.
Reforma ma także na celu globalne zmniejszenie produkcji cukru. Projekt nie podaje jednak danych liczbowych. Obecnie produkcja cukru w UE wynosi 17,4 mln ton rocznie.
Rolnicy otrzymają odszkodowania w wysokości do 60 proc. tego, co stracą na obniżkach cen. Odszkodowania w formie dopłat bezpośrednich dostaną gospodarstwa spełniające normy ochrony środowiska.
Ponadto reforma przewiduje stworzenie czteroletniego systemu restrukturyzacyjnego, który ma skłonić najmniej konkurencyjnych producentów cukru do zawieszenia działalności.
"W miejsce pałki, proponujemy marchewkę" - powiedziała w Parlamencie Europejskim w środę komisarz ds. rolnictwa Mariann Fischer Boel, prezentując reformę przed parlamentarną komisją ds rolnictwa.
Fischer Boel powiedziała też, że oczekuje, iż państwa członkowskie już w listopadzie wyrażą zgodę na reformę.
Tymczasem polski minister rolnictwa Jerzy Pilarczyk zapowiedział już wcześniej, że Polska nie poprze unijnej reformy rynku cukru.
"Nasza kwota dotycząca produkcji cukru w Polsce niewiele odbiega od zapotrzebowania rynku na cukier. Nie możemy się godzić, aby na polski rynek był produkowany cukier w innych krajach" - powiedział Pilarczyk w poniedziałek.
Zdaniem Pilarczyka, reforma rynku cukru, która przewiduje zmniejszenie krajowych kwot, powinna dotyczyć przede wszystkim tzw. kwot cukru "B", czyli objętego unijnym dofinansowaniem cukru produkowanego na eksport, a nie kwot typu "A" produkowanego na unijny rynek. W reformie zaproponowano tymczasem połączenie obu kwot.
"W UE powinna zniknąć kwota "B", która stanowi prawie 3 mln ton, i to rozwiązałoby konflikt w Światowej Organizacji Handlu. Wszystkie inne propozycje nie będą przez nas akceptowane" - dodał.
Polska kwota "A" wynosi 1 mln 520 tys. ton, a kwota "B" niecałe 100 tys. ton, czyli niespełna 7 proc. kwoty "A".