'W spółkach z udziałem inwestorów zagranicznych środki inwestycyjne są przeznaczane głównie na nowe linie produkcyjne, nowe produkty, nowoczesną technologię, know-how, inwestycje na rzecz ochrony środowiska oraz budowę nowoczesnego systemu informatyczno-decyzyjnego' - podał resort w Informacji o udziale inwestorów zagranicznych w procesie prywatyzacji polskiej gospodarki w latach 1990-2002, umieszczonej na stronach internetowych MSP.
'Realizacja zobowiązań inwestycyjnych w sektorze działalności produkcyjnej o ponad 50 proc. przekroczyła deklarowane w umowach zobowiązania inwestorów' - podało ministerstwo.
W przypadkach, gdy zobowiązania te nie są realizowane, naliczane są kary umowne.
W grupie inwestorów zagranicznych najwyższe zobowiązania inwestycyjne zadeklarowali inwestorzy ze Szwecji. Sięgnęły 24,7 proc. ogółu sumy zobowiązań inwestycyjnych inwestorów zagranicznych. Dotyczyło to głównie spółek branży papierniczej oraz sektora wytwarzania i zaopatrywania w energię. Kolejne miejsce w rankingu wartości zobowiązań zajęli inwestorzy belgijscy (18,8 proc.) i francuscy (9,1 proc.). Objęli oni pakiety akcji lub udziałów kilku bardzo dużych spółek, głównie w latach 1999-2000, kiedy zobowiązania inwestycyjne osiągnęły szczyt. Ogółem najwięcej, bo 30 proc. ogólnej kwoty nakładów inwestycyjnych, zainwestowano w spółkach w 1998 roku, a więc zgodnie z umową kupna-sprzedaży dotyczy to firm, w których pierwsze pakiety zostały sprzedane w latach 1994–1995.
'Odliczając zobowiązania inwestycyjne z 1999 i 2000 roku, których realizacji należy oczekiwać w najbliższych trzech-pięciu latach, nakłady inwestycyjne faktycznie poniesione w spółkach były o 55 proc. wyższe niż pakiety inwestycyjne zawarte w umowach kupna-sprzedaży spółek' - podał resort.
Z analiz porównawczych wskaźników ekonomicznych osiąganych przez sprywatyzowane przedsiębiorstwa w latach 1995–2000 oraz przeprowadzanych przez ich zarządy działań restrukturyzacyjnych i modernizacyjnych wynika, że spółki, których większościowymi właścicielami zostali inwestorzy zagraniczni, lokują się w grupie firm o najwyższym potencjale rozwojowym.
'Badania ujawniły, że osiągają one najniższe (w analizowanej grupie 200 przedsiębiorstw o różnych formach własności) średnie wskaźniki poziomu kosztów i najwyższe wskaźniki rentowności' - podano w raporcie.
Wydatki inwestycyjne firm sprzedanych inwestorom zagranicznym utrzymywały się w badanym okresie na najwyższym w całej grupie i ustabilizowanym poziomie. Wyniki badań wskazują, że udział inwestorów zagranicznych w prywatyzacji większości spółek, których akcje lub udziały zostały sprzedane firmom zagranicznym, zdecydowanie pozytywnie wpłynął na ich sytuację ekonomiczną i wzmocnił potencjał rozwojowy, jednak nie we wszystkich przypadkach można ocenić jako zdecydowanie korzystne. Z przeprowadzonych analiz wynika, że przedsiębiorstwa trwale nierentowne wdrożyły po prywatyzacji drastyczne niekiedy programy redukowania kosztów i przeprowadziły kompleksową restrukturyzację. Ponadto materiały z badań wskazują wyraźnie, że źródłem kosztów, wpływających na stratę bilansową około 15 proc. spółek sprzedanych inwestorom zagranicznym, są różne formy kooperacji i wymiany handlowej z macierzystymi przedsiębiorstwami inwestorów.
'Inwestorzy strategiczni tej samej lub pokrewnej branży, zwłaszcza duże międzynarodowe korporacje, z reguły dokonują do spółek transferu know-how i kupują technologie w firmach koncernu' - czytamy w raporcie.
Koszty powstają więc w transakcjach pozarynkowych. Naukowa i technologiczna obsługa spółek w ramach koncernu prowadzi też do likwidacji zaplecza badawczego firm i rezygnacji ze współpracy z polskimi placówkami naukowo-badawczymi. W części firm inwestorzy zagraniczni ściśle podporządkowują strategię spółki ekonomicznym i rynkowym interesom koncernów, realizowanym kosztem potrzeb rozwojowych działających w Polsce spółek, traktowanych jako peryferyjne. Sporządzenie raportu o inwestorach zagranicznych zapowiedział pod koniec marca minister Skarbu Państwa Wiesław Kaczmarek.
