Trwają prace nad budżetem na przyszły rok. Niestety, wiele wskazuje na to, że jest on przygotowany tak, że nie dokonano rzetelnych i potrzebnych reform. Skutki realizacji będą bowiem dopiero widoczne po jakimś czasie, kiedy zmieni się skład rządu. W przypadku naszego kraju można zakładać tak dobry budżet uwzględniając kilka warunków. Po pierwsze, dynamiczny wzrost gospodarczy – około lub powyżej 5 proc. Drugim warunkiem jest uzyskanie brakujących środków poprzez dodatkowe zadłużanie się zarówno w kraju, jak i za granicą. Po trzecie jest to zwiększony poziom podatków (pośrednich i bezpośrednich), w szczególności VAT-u, akcyzy i podatku PIT. Istotna jest informacja, że wśród krajowych inwestorów, największy udział w finansowaniu deficytu budżetowego mają Otwarte Fundusze Emerytalne. OFE dysponują ogromnymi pieniędzmi, których właściciele – przyszli emeryci obecnie będą potrzebowali dopiero za 20-30. W związku z tym OFE mogą je przez cały ten okres inwestować. Problem w
tym, że OFE mają ograniczenia, co do sposobów inwestowania oraz stopnia zaangażowania w jedną inwestycję. Problem potęguje fakt, że zaangażowanie OFE na giełdzie zbliża się do niebezpiecznej granicy. Fundusze wykupiły już bowiem akcje firm notowanych na giełdzie o łącznej wartości 17,3 mld zł, podczas gdy maksymalne zaangażowanie nie może przekroczyć 40 proc., czyli 22,6 mld zł. Jeśli OFE zdecydowałyby o zakupie wszystkich akcji PKO BP, to dopuszczalny poziom zaangażowania funduszy zostałby przekroczony. Gdzie więc zatem OFE zainwestują środki, które dostaną za miesiąc, dwa, trzy, lub w ogóle w przyszłości?
Rozwiązanie może przynieść zmiana ustawy o OFE, która dopuszczałaby zaangażowanie funduszy w inne inwestycje, nie tylko giełdowe czy zakup papierów skarbowych. Przy tym ważne jest, aby wprowadzić dyscyplinę budżetową, co zmniejszyłoby potrzeby budżetowe państwa polskiego. Jednocześnie trzeba zmienić, lub wprowadzić nowe ustawy, dotyczące sekurytyzacji oraz partnerstwa publiczno-prywatnego. Zmiany te pozwoliłyby OFE zaangażować się w inne dochodowe i prorozwojowe inwestycje, takie jak budowa infrastruktury, autostrad czy wreszcie inwestycje w małe i średnie przedsiębiorstwa. Tym sposobem można byłoby poczynić kroki, które w dłuższym okresie pomogłyby rozwiązać problem, jakim jest skuteczne i szybkie absorbowanie środków z Unii Europejskiej.
Autor jest głównym ekonomistą Warszawskiej Grupy Inwestycyjnej S.A.
