- Nie stanie się to oczywiście od razu. Program rozpisany jest na lata, to działanie długofalowe. Jesteśmy przekonani, że idziemy we właściwym kierunku - dodaje szef resortu.
Po wejściu w życie ustawy utworzony zostanie Krajowy Zasób Nieruchomości, który będzie gospodarował nieruchomościami skarbu państwa, przeznaczając je pod budowę mieszkań o - jak przynajmniej zapowiada rząd - atrakcyjnym czynszu (jego wysokość będzie określana rozporządzeniem), w formule najmu lub najmu z opcją dojścia do własności.
Jak informuje w komunikacie Ministerstwo Budownictwa i Infrastruktury, "zadaniem KZN będzie nadzorowanie najmu, a w szczególności wysokości czynszów tak, aby opłaty ponoszone przez najemców nie przekraczały wysokości określonych w przepisach wydanych na podstawie tej ustawy. Za naruszenie wymogów dotyczących wysokości czynszu zostały przewidziane kary administracyjne. KZN ma również dbać o spełnianie warunków dotyczących powierzchni mieszkań przeznaczonych na wynajem w danej inwestycji, wysokość opłat eksploatacyjnych czy warunki zawierania i wypowiadania umów najmu. Za jego pośrednictwem będą dokonywane nabory najemców, natomiast katalog kryteriów naboru został wskazany w ustawie".
Za 10 lat mamy dojść do średniej UE
Rozwiązania zawarte w ustawie i rozporządzeniach wykonawczych gwarantują stabilne warunki inwestowania dla przedsiębiorców, ochronę przyszłych najemców oraz interesy skarbu państwa. Ministerstwo budownictwa zakłada, że dzięki KZM w perspektywie 10 lat liczba mieszkań na tysiąc mieszkańców osiągnie w Polsce średnią unijną.
"KZN będzie udostępniał nieruchomości w celu budowy mieszkań o czynszu normowanym, umożliwiając najem lub nabycie tych mieszkań dla osób obecnie nie posiadających zdolności kredytowej. Ustawa w znaczącym stopniu przyczyni się do spełnienia obietnicy złożonej przez premier Beatę Szydło w expose, w którym zapowiedziała realizację programu budowy dostępnych mieszkań w ramach Narodowego Programu Mieszkaniowego, będącego silnym impulsem proinwestycyjnym" - poinformował resort infrastruktury i budownictwa.
Jak dodano w komunikacie, "zgodnie z ustawą, informacje o nieruchomościach skarbu państwa, którymi obecnie gospodarują: Agencja Nieruchomości Rolnych, Lasy Państwowe, Agencja Mienia Wojskowego oraz starostowie, prezydenci miast na prawach powiatu będą przekazywane do Krajowego Zasobu Nieruchomości, celem ich weryfikacji i wykorzystania na cele mieszkaniowe. Do zasobu będą włączane głównie te nieruchomości, na których można będzie budować mieszkania na wynajem, gwarantując przyszłym najemcom odpowiedni standard techniczny oraz stawki czynszu normowanego, określonego w przepisach, odpowiedniego do lokalizacji inwestycji (wieś, miasto, metropolia, województwo)".
KZN będzie mógł także (na rzecz skarbu państwa) kupować lub otrzymywać nieruchomości pod zabudowę mieszkaniową od jednostek samorządu terytorialnego, Polskich Kolei Państwowych czy Poczty Polskiej.
Do KZN "wprowadzono uregulowania i zabezpieczenia ustawowe, chroniące nieruchomości skarbu państwa przed ich nieprawidłowym wykorzystaniem oraz mechanizmy zabezpieczające interes najemcy" - poinformowało MIB.
Ponadto, "dopuszczono możliwość przekazania (w określonych przypadkach) przez KZN nieruchomości jednostkom samorządu terytorialnego lub ich związkom (np. jako wkład do spółki celowej realizującej mieszkania), a także na realizację budownictwa komunalnego i chronionego oraz infrastruktury technicznej (wodociągi, kanalizacja, drogi)" - poinformowało MIB.
W praktyce oznacza to, że KZN będzie mógł przekazywać nieodpłatnie grunty np. gminom, które budowałyby na nich mieszkania chronione, noclegownie i schroniska dla bezdomnych oraz ogrzewalnie. Na gruntach otrzymanych z KZN gminy będą mogły budować czynszowe mieszkania komunalne, media (np. wodociągi, kanalizacja) i drogi służące społeczności lokalnej. Pozyskane nieruchomości, które nie zostaną wykorzystane pod inwestycje mieszkaniowe, KZN będzie mógł zamieniać bądź przekazywać jako rekompensatę dla osób, których nieruchomości zostały wywłaszczone na cele publiczne (drogi, koleje, obiekty przeciwpowodziowe).
Mieszkania w lasach?
Jak poinformowało MIB, "wzmocniono ochronę terenów leśnych. Do KZN mają być przekazywane jedynie informacje o gruntach, które mogą być przydatne dla wybudowania na nich mieszkań w ramach programu Mieszkanie plus. Nie ma mowy o automatycznym przekazywaniu działek pozostających w dyspozycji takich podmiotów, jak np. Lasy Państwowe".
"Jeżeli do KZN trafią zalesione nieruchomości lub np. nieużytki rolne przeznaczone do zalesienia, będzie je można przekazać Lasom Państwowym. Dzięki temu Lasy Państwowe będą mogły realizować swoje zadanie statutowe, jakim jest zwiększanie lesistości" - dodano w komunikacie. Znaczono, że "ustawa bezwzględnie zakazuje organizowania przetargów na użytkowanie wieczyste nieruchomości, na których prowadzona jest gospodarka leśna".
Jednak to, że lasy będą bezpieczne, wcale nie było takie oczywiste. Jak pisaliśmy w środę, w kwestii tej apelowały do samej Beaty Szydło Krajowa Sekcja Pracowników Leśnictwa oraz Krajowy Sekretariat Zasobów Naturalnych Ochrony Środowiska i Leśnictwa NSZZ "Solidarność".
"Przy literalnym interpretowaniu tego aktu dopuszcza się przejmowanie we władanie Krajowego Zasobu Nieruchomości gruntów pokrytych drzewostanem leśnym (a także innych gruntów będących lasami w rozumieniu ustawy o lasach) z opcją poddawania tych gruntów sprzedaży wolnorynkowej dla gromadzenia przez KZN środków finansowych" - pisali związkowcy.
W odpowiedzi ministerstwo infrastruktury zapewniło, że nie ma mowy o wycince, a tereny będą mogły być przekazane na cele mieszkaniowe za porozumieniem stron.
Będzie można dojść do własności
KZN będzie także dbał o ochronę interesu lokatorów. Operator mieszkaniowy będzie zobowiązany do wypełnienia zobowiązań ustawowych w kontekście ochrony czynszu, a później dojścia do własności, czyli przeniesienia własności na wynajmującego.
Osoby wynajmujące lokale będą w sposób szczególny chronione przed nadmiernym czynszem, a także przed możliwością sprzedaży tych mieszkań wcześniej niż określono w ustawie. Najemca będzie chroniony przez innymi działaniami operatora mieszkaniowego czy zarządcy nieruchomości.
KZN - jak głoszą zapisy ustawy - będzie mógł otrzymywać dotacje z budżetu państwa. Powinien jednak finansować swoją działalność z gospodarowania nieruchomościami. Ma prowadzić samodzielną gospodarkę finansową na podstawie rocznego planu finansowego. Będzie mógł zaciągać kredyty i pożyczki.
Dochody uzyskane przez KZN z gospodarowania nieruchomościami mają nie tylko zapewnić stabilne i efektywne funkcjonowanie tej instytucji, ale przede wszystkim umożliwić nabywanie przez nią kolejnych nieruchomości na rzecz skarbu państwa oraz dofinansowywanie wyposażania ich w media (staną się atrakcyjne dla potencjalnych inwestorów), a także wspieranie gmin w rozwoju budownictwa socjalnego i społecznego budownictwa czynszowego.
Nadzór nad działalnością KZN ma sprawować minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa.
Ustawa czeka teraz na podpis Prezydenta RP.
