Doznania tych pacjentów obejmują między innymi odczucie jasnego światła, postrzeganie zmarłych krewnych, przebłyski wspomnień i uczucie przebywania poza ciałem.
Uczeni przedstawiali dotychczas wiele możliwych wyjaśnień tego fenomenu. Ale wadą wcześniejszych prac było to, że badanych pytano o przeżycia długo po tym, jak wrócili do zdrowia. Tymczasem zespół van Lommela odpytywał ich zaledwie kilka dni po uniknięciu śmierci i ponownie po dwóch i ośmiu latach. W pierwszych wywiadach 62 z 344 osób, które przeżyły śmierć kliniczną, opisywało niesamowite doświadczenia. Wszyscy, którzy "głęboko" przeżyli ten stan - 41 osób - potrafili także w osiem lat później niemal bez zmian opisać, co się z nimi działo. Uczonym nie udało się wyjaśnić, dlaczego tylko niewielki odsetek pacjentów miał takie przeżycia. Ponadto nie udało się im wykazać, by doświadczenia te były wywołane przez jakiekolwiek czynniki psychologiczne, neurofizjologiczne czy fizjologiczne.
Więcej na ten temat w "Gazecie Wyborczej" pod tytułem "Fenomen życia po życiu nadal jest tajemnicą".
iar/smogo/Skw.
