Moda na dotcomy była krótka. Nastroje na rynku w ciągu kilku miesięcy zmieniały się od entuzjazmu po głęboką nieufność. Dekoniunktura oraz zakończona w atmosferze skandalu subskrypcja Areny.pl zamknęła drogę e-spółkom na GPW.
Echa internetowej hossy i spekulacyjne nadzieje graczy na szybki zysk zdołały wykorzystać tylko MCI, Interia, Getin oraz Hoga. Każdej z tych firm było coraz trudniej domknąć subskrypcje. Jednocześnie kolejne dotcomy coraz bardziej potrzebowały środków nie tylko na inwestycje, ale wręcz na bieżące finansowanie działalności. Ryzyko inwestycyjne akcji rosło z każdą kolejną emisją. Aby skłonić do złożenia zapisu na swoje papiery, firmy musiały ustalić parametry emisji, tak by odzwierciedlały one sytuację rynkową. W rezultacie wartość rynkowa Interii, pierwszego portalu na GPW, stała się benchmarkiem, wobec którego ustalano dyskonto ceny emisyjnej kolejnych firm, chętnych do zyskania kapitału z rynku.
Rynkowa ocena
Analitycy oczekiwali rynkowej weryfikacji wartości portalu, który miał się stać odniesieniem dla wyceny innych spółek sieciowych. Wzorzec był wręcz pożądany, gdyż szacunki brały pod uwagę tzw. najlepszy scenariusz.
- Przed wejściem tych spółek na GPW w dużym stopniu nie brano pod uwagę istniejących czynników ryzyka. Stąd znacząca przecena akcji po debiucie, którą pogłębiła zła koniunktura w sektorze technologicznym - mówi Bogusław Taźbirek, analityk PBK AM.
- Spadek kursu jest też wynikiem rozczarowania inwestorów wynikami pierwszego kwartału i braku wiary w poprawę w kolejnych okresach - mówi Robert Kurowski, analityk DM Amerbrokers.
Droga Arena
Czynnikiem decydującym o powodzeniu oferty Getin i Hogi było dyskonto wobec ceny akcji Interii, uwzględniające rosnące ryzyko inwestycyjne. Tymczasem poziom cenowy oferty Areny, nie tylko nie odzwierciedlał tego dyskonta, ale również uwzględniał ambitne plany oraz optymistyczne prognozy rozwoju wspólnego przedsięwzięcia portalu i Tel-Energo pod nazwą E-connections. Spółka lansowała się jako portal oferujący usługi dostępowe.
- W mojej ocenie, ponad 60 proc. ceny emisyjnej Areny stanowiły plany portalu oferowania dostępu do Internetu - zaznacza Bogusław Taźbirek.
Słabe fundamenty
Jedną z bolączek firm internetowych jest ich słaba sytuacja fundamentalna. Portale zapowiadają rentowność najwcześniej za dwa lata. Rynek ten nie rozwija się tak, jakby życzyli sobie tego menedżerowie portali.
- Struktura użytkowników Internetu stwarza perspektywy przed rynkiem reklamy, jednak w okresie 3-5 lat nie pozwala pozytywnie oceniać możliwości wzrostu segmentu e-handlu. Występuje szereg barier, np. infrastruktura, koszty dostępu, czasu i przesyłki zakupionych towarów oraz brak rozwiązań w zakresie zabezpieczeń transakcji - mówi Robert Kurowski.
- W obecnej sytuacji rynku elektronicznego prognozy osiągnięcia zysku w 2003 wydają się bardzo optymistyczne - uważa Bogusław Taźbirek.
Jedyny reprezentant segmentu B2B na GPW, specjalistyczna platforma handlu Getin, podkreśla że profil jej działalności jest odrębny od innych firm sieciowych na GPW.
- Getin ma szansę na osiągnięcie zysku na działalności operacyjnej wcześniej od portali. Silnymi stronami spółki jest inwestor EFL oraz baza danych klientów - uważa Bogusław Taźbirek.
- Obecnie bardziej zaawansowany jest handel elektroniczny niż utrzymywanie się z reklam - dodaje Robert Kurowski.
Wydaje się, że skandal wokół oferty Areny oraz przesłanki o nieprawidłowościach w prospekcie Interii to rezultat zaostrzającej się konkurencji między portalami, którym rynek dyktuje coraz cięższe warunki przetrwania.
- Na rynku jest miejsce najwyżej dla czterech portali, przy czym dwa pierwsze miejsca należą do Onetu i WP - mówi analityk PBK AM.