Amerykańska sędzia Shirley Kram odrzuciła ostatnią
grupę indywidualnych pozwów przeciw niemieckim
przedsiębiorstwom, umożliwiając wypłatę odszkodowań
robotnikom przymusowym III Rzeszy.
Jak mówili wcześniej przedstawiciele polskich
organizacji zrzeszających ofiary Trzeciej Rzeszy, decyzja
ta pozwoli na wypłatę odszkodowań jeszcze przed wakacjami.
Do tej pory sędzia Kram odmawiała oddalenia pozwów,
co uniemożliwiało wypłacenie odszkodowań byłym robotnikom
przymusowym Trzeciej Rzeszy. Niemcy uzależniali
rozpoczęcie wypłat od ustanowienia w Stanach Zjednoczonych
tak zwanego 'pokoju prawnego', czyli wycofania z sądu
roszczeń wobec niemieckich firm i banków.
Wcześniej sędzia Kram nie odrzuciła skarg
przeciwko niemieckim bankom między innymi dlatego, że
niemieckie firmy nie zgromadziły zadeklarowanej kwoty
5-ciu miliardów marek. Z 10 miliardów marek funduszu
odszkodowawczego, po 5 miliardów miały dać
przedsiębiorstwa i rząd Niemiec, który przekazał już całą
sumę.
Odszkodowania dla robotników przymusowych w
Trzeciej Rzeszy będą wypłacane na podstawie
międzynarodowego porozumienia, zawartego w marcu ubiegłego
roku. Na wypłaty bezpośrednie dla byłych robotników
będzie przeznaczone 8,25 miliarda marek. Pół miliona
Polaków, ofiar pracy przymusowej i niewolniczej otrzyma z
funduszu odszkodowawczego miliard 812 milionów.
Prawo do odszkodowania mają żyjące ofiary
represji oraz spadkobiercy byłych robotników przymusowych,
którzy zmarli 16-go lutego 1999 roku lub po tej dacie.
Jest to data zadeklarowania przez kanclerza Niemiec
Gerharda Schroedera i 16 niemieckich koncernów utworzenia
funduszu odszkodowawczego.
Z powodu opóźnienia w rozpoczęciu wypłat
odszkodowań, w marcu tego roku Fundacja Polsko-Niemieckie
Pojednanie rozpoczęła wypłacanie zaliczek najstarszym
osobom, poszkodowanym przez Trzecią Rzeszę. Fundacja
wypłaci zaliczki z własnych środków, w porozumieniu z
kuratorium niemieckiej Fundacji 'Pamięć, Odpowiedzialność,
Przyszłość'.
Do zaliczek wynoszących 1400 złotych są uprawnione
osoby urodzone do 31 stycznia 1921 roku. Według szacunków
Fundacji, ponad 70 tysięcy osób otrzyma zaliczki.
Podczas drugiej wojny światowej z pracy robotników
przymusowych i niewolniczych korzystało kilka tysięcy
przedsiębiorstw Trzeciej Rzeszy. Państwo i gospodarka
niemiecka zyskały na pracy robotników cudzoziemskich ponad
180 miliardów marek.
Polacy stanowili najliczniejszą, po Żydach, grupę
osób więzionych w obozach. Polacy stanowili też blisko
jedną trzecią wszystkich robotników przymusowych
pracujących dla hitlerowskich Niemiec. W niemieckich
gospodarstwach rolnych pracowało około 226 tysięcy Polaków.
18:40 10/05/2001
