Parlament Europejski przyjął w środę pakiet przepisów, które mają zwiększyć bezpieczeństwo transportu morskiego, chcąc wymusić na krajach członkowskich skuteczniejsze zapobieganie katastrofom na morzu.
Tzw. trzeci pakiet morski pozostaje kością niezgody pomiędzy PE a Radą UE, gdzie reprezentowane są rządy państw członkowskich, które nie zgadzają się na najbardziej radykalne rozwiązania, zwiększające ich obowiązki albo zakres odpowiedzialności armatorów.
Pakiet reguluje m.in. zobowiązania państwa bandery, zakres inspekcji w portach państw UE, wprowadza możliwość schronienia się statków w sytuacji zagrożenia w specjalnych portach. Zwiększa prawa i ochronę pasażerów, wprowadza obowiązek ubezpieczeń armatorów oraz określa kompetencje tzw. towarzystw klasyfikacyjnych, dokonujących inspekcji i przeglądów. Wzmacnia systemy kontroli, monitorowania i informacji o ruchu statków, reguluje też szczegóły dochodzeń po wypadkach i katastrofach morskich. Poszerza granice odpowiedzialności przewoźników pasażerskich na morzu i obowiązkowego ubezpieczenia pasażerów statków.
Część krajów członkowskich nie zgadza się na szeroką legislację unijną w tym zakresie, chcąc zachować kompetencje na poziomie narodowym. Kontrowersje budzi też m.in. szeroka odpowiedzialność cywilna armatorów za katastrofy ekologiczne.
UE już wcześniej przyjęła dwa pakiety środków prawnych w zakresie bezpieczeństwa na morzu - zwane od nazwy tankowca, który zatonął u wybrzeży Francji w 1999 roku, odpowiednio "Erika I" i "Erika II". Wzmocniono wtedy między innymi kontrole statków w portach, wprowadzono zakaz transportowania ropy statkami jednokadłubowymi, a także utworzono Europejską Agencję Bezpieczeństwa Morskiego (EMSA).
W listopadzie 2005 roku Komisja przygotowała nową serię środków legislacyjnych (właśnie trzeci pakiet morski, inaczej Erika III). Dwie dyrektywy z tego pakietu PE przyjął już w marcu zeszłego roku, ale nadal nie zyskały one poparcia krajów członkowskich. Pierwsza dotyczy m.in. standardów floty pod banderą państw członkowskich, poprawy bezpieczeństwa, lepszej ochrony marynarzy i innych zatrudnionych na morzu. Druga reguluje kwestie związane z odpowiedzialnością cywilną i gwarancjami finansowymi dla armatorów.
Po raz kolejny ministrowie transportu krajów członkowskich będą debatować w październiku w Luksemburgu. Ostateczny kształt pakietu zostanie uzgodniony w wyniku negocjacji między przedstawicielami Rady UE a eurodeputowanymi.
Michał Kot (PAP)
kot/ mc/
