To już drugi rok, w którym niektórzy płatnicy składek muszą dostarczyć do ZUS informacje potrzebne do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe. Na podstawie zebranych w ten sposób danych ZUS określi kategorię ryzyka właściwą dla danego płatnika. Im wyższy stopień ryzyka – tym wyższa składka na ubezpieczenie wypadkowe.
Zróżnicowanie wysokości składki w oparciu o historyczne dane dotyczące m.in. ilości wypadków w pracy nastąpi w 2006 roku. Do tego czasu płatnicy zobowiązani są do corocznego przesyłania szczegółowych informacji na przygotowanym w tym celu druku ZUS IWA.
Obowiązek taki nakłada na płatników składek Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. Nr 199, poz. 1673 z późn. zm.) wraz z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz.U. Nr 200, poz. 1692 i Nr 203, poz. 1720).
Pamiętaj! ZUS IWA za 2004 rok muszą wypełnić i przesłać do ZUS tylko ci płatnicy, którzy spełniają ŁĄCZNIE następujące warunki:
- byli zgłoszeni nieprzerwanie w ZUS jako płatnicy składek na ubezpieczenie wypadkowe od dnia 1 stycznia do 31 grudnia 2004 roku i co najmniej jeden dzień w styczniu 2005 roku
- w 2004 roku zgłaszali do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych
- byli wpisani do rejestru REGON w dniu 31 grudnia 2004 roku
Nieprzerwane zgłoszenie w ZUS oznacza, że w każdym z miesięcy 2004 roku przynajmniej jeden ubezpieczony podlegał ubezpieczeniu wypadkowemu. Nie będzie więc obowiązku złożenia ZUS IWA w przypadku, gdy choć w jednym miesiącu minionego roku zdarzyła się sytuacja, w której ani jeden ubezpieczony nie podlegał temu ubezpieczeniu.
Liczbę ubezpieczonych ustalamy na podstawie art. 28 ust. 3 ustawy wypadkowej. Jest to iloraz sumy ubezpieczonych podlegających ubezpieczeniu wypadkowemu w ciągu poszczególnych miesięcy ubiegłego roku i liczby 12 (ilość miesięcy w roku).
Płatnicy składek uprawnieni do składania więcej niż jednego kompletu dokumentów rozliczeniowych za dany miesiąc (np. urzędy pracy, ośrodki pomocy społecznej, banki) ustalając liczbę ubezpieczonych biorą pod uwagę wszystkich ubezpieczonych podlegających ubezpieczeniu wypadkowemu.
Liczba ubezpieczonych podlega zaokrągleniu do jedności w górę, jeśli końcówka jest większa lub równa 0,5, lub w dół, jeśli jest mniejsza od 0,5.
Do ustalenia kategorii ryzyka potrzebne będą następujące dane za 2004 rok:
- rodzaj przeważającej działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), ujęty w rejestrze REGON w dniu 31 grudnia 2004 roku. Jest to 5-znakowy kod z zaświadczenia o nadaniu numeru identyfikacyjnego REGON, aktualnego na dzień 31 grudnia 2004 roku
- liczba poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem
- liczba poszkodowanych w wypadkach przy pracy śmiertelnych i ciężkich
- liczba zatrudnionych w warunkach, w których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, według stanu na dzień 31 grudnia 2004 roku.
Ustalając liczbę osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia bierze się pod uwagę wyłącznie pracowników, tj. osoby pozostające w stosunku pracy w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy.
Należy podkreślić, iż informację ZUS IWA płatnik składek przekazuje w takiej samej formie w jakiej przekazuje do ZUS pozostałe druki. Jeżeli jest zobowiązany do przesyłania dokumentów ubezpieczeniowych drogą elektroniczną, to również informacja ZUS IWA powinna być przekazana w tej formie.
Płatnicy uprawnieni do składania informacji ZUS IWA w formie papierowej (na formularzu według ustalonego wzoru lub w formie wydruku z aktualnego programu PŁATNIK 6.03.001), którzy przesyłają druk pocztą - na opakowaniu powinni umieścić napis "ZUS IWA".
Płatnicy uprawnieni do składania więcej niż jednego kompletu ubezpieczeniowych dokumentów rozliczeniowych składają za 2004 rok tylko jedną informację ZUS IWA.
Uwaga! Kopie informacji ZUS IWA oraz korekty tych informacji należy przechowywać przez okres 10 lat licząc od dnia ich przekazania do ZUS.