Zgodnie z obowiązującymi przepisami podstawę wymiaru zasiłku chorobowego dla osób prowadzących działalność gospodarczą stanowią przychody z 12 miesięcy poprzedzających miesiąc zachorowania. W tym przypadku za przychód uważa się podstawę obliczania składek na ubezpieczenia społeczne pomniejszoną o 18,71 proc. tej kwoty.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że znakomita większość osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą deklaruje minimalną podstawę wymiaru składek – 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce z poprzedniego kwartału.
Do 7 lutego przedsiębiorcy mogli w korzystniejszy sposób obliczać podstawę wymiaru zasiłku chorobowego. Zgodnie z obowiązującymi wtedy przepisami, ustalając wysokość zasiłku, sumowało się te minimalne podstawy w poszczególnych miesiącach, a następnie dzieliło przez 12. Jeśli wynik był niższy od minimalnej podstawy wymiaru składek obowiązującej w miesiącu, w którym przedsiębiorca chorował, do obliczenia zasiłku przyjmowano tę ostatnią. Od 8 lutego zasada ta już nie obowiązuje Obecnie wysokość zasiłku dla przedsiębiorców wylicza się jedynie na podstawie kwoty będącej ilorazem sumy 12 podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne od miesiąca poprzedzającego moment zachorowania.
Przykład 1
_ Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zachorowała 10 marca. Lekarz wystawił10-dniowe zwolnienie lekarskie. Aby obliczyć wysokość przysługującego zasiłku chorobowego, należy przyjąć średnią podstawę wymiaru składek z 12 miesięcy poprzedzających miesiąc zachorowania, czyli od marca do lutego 2004 r. Minimalne podstawy wymiaru składek wyniosły w tym czasie: - w marcu, kwietniu i maju 1366,10 zł, - w czerwcu, lipcu i sierpniu 1399,30 zł, - we wrześniu, w październiku i listopadzie 1338,32 zł, - w grudniu, styczniu i lutym 1361,96 zł. Tak więc przeciętna podstawa wymiaru składek za ten okres wyniosła 1366,42 zł. Gdyby obowiązywały przepisy sprzed 8 lutego, to podstawę wymiaru zasiłku musielibyśmy wyrównać do wysokości 60-proc. marcowego przeciętnego wynagrodzenia, czyli 1443,28 zł. W związku z tym zasiłek chorobowy za 10-dniowe zwolnienie lekarskie wyniósłby 312,88 zł. Od podstawy odejmujemy 18,71 proc. z niej:1443,28-18,71%=1173,24 zł. Następnie dzielimy ta kwotę przez 30 dni, co daje 39,11
zł. Uzyskaną w ten sposób stawkę dzienną mnoży się przez liczbę dni zwolnienia lekarskiego oraz przez 80 proc.: (39,11x10)x0,8=322,88 zł Natomiast w świetle obecnie obowiązujących przepisów zasiłek chorobowy za 10-dniowe zwolnienie lekarskie wyniesie 296,24 zł. Różnica wynika z faktu, że za podstawę wyliczenia wysokości zasiłku chorobowego przyjmujemy średnią za 12 miesięcy podstawę wymiaru składek od miesiąca poprzedzającego miesiąc zachorowania. _
Znacznie więcej na nowych przepisach stracili przedsiębiorcy, którzy przed 8 lutego przebywali na zasiłku chorobowym lub macierzyńskim, pobierały świadczenia rehabilitacyjne, bądź też odbywały ćwiczenia wojskowe. W takich przypadkach, zgodnie z nowymi przepisami, podstawę wymiaru składki obniża się proporcjonalnie do dni faktycznego ubezpieczenia. Dodatkowo jeżeli w miesiącu, w którym przedsiębiorca przebywał na zasiłku chorobowym dłużej niż 15 dni, to przychodu za taki miesiąc w ogóle nie uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego.
Przykład 2
_ Jeżeli przedsiębiorca z przykładu 1 przebywał w sierpniu ubiegłego roku 11 dni na zwolnieniu lekarskim oraz 21 dni w listopadzie, to wysokość zasiłku chorobowego za 10-dniowe zwolnienie w marcu 2005 roku wyniesie 262,80 zł. W okresie 12 miesięcy poprzedzających moment zachorowania podstawy wymiaru składek wynosiły: - w marcu, kwietniu i maju 1366,10 zł, - w czerwcu, lipcu 1399,30 zł - sierpniu 886,16 zł (podstawa została zmniejszona do 19 dni podlegania faktycznemu ubezpieczeniu) - we wrześniu, w październiku 1338,32 zł, - listopada 0 zł (przedsiębiorca przebywał ponad połowę miesiąca na zasiłku chorobowym, a więc przychodu za ten miesiąc nie uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego) - w grudniu, styczniu i lutym 1361,96 zł. Średnia arytmetyczna, będąca podstawą do dalszych obliczeń zasiłku chorobowego wyniosła 1212,13 zł. Po odliczeniu od tej kwoty 18,71 proc. otrzymujemy 985,34 zł, którą dzielimy przez 30 dni, co daje stawkę dzienną w wysokości 32,85 zł. Następnie tą wartość mnożymy
przez liczbę dni zwolnienia lekarskiego oraz przez 80 proc: (32,85x10)x0,8=262,80 zł. Gdyby obowiązywały przepisy sprzed 8 lutego zasiłek chorobowy za ten okres wyniósłby 312,88 zł. _