Jak wygląda karta wyborcza?
Państwowa Komisja Wyborcza nie może dowolnie zaprojektować kart wyborczych. Musi stosować się do wytycznych z Kodeksu wyborczego. Jasno ustalono w nim, że karta do głosowania może mieć postać:
- jednostronicową – ma wówczas formę jednej kartki zadrukowanej jednostronnie,
- wielostronicową – w formie tzw. książeczki, w której znajduje się odpowiednia liczba zadrukowanych jednostronnie, trwale połączonych ze sobą kartek.
Z uwagi na fakt, że w wyborach parlamentarnych wybiera się 460 posłów i 100 senatorów, stosowana jest na ogół druga z możliwości przygotowania kart wyborczych. W takim przypadku na pierwszej stronie znajduje się jedynie informacja o sposobie głosowania i warunków ważności głosu, zaś na drugiej kartce – spis treści. Wielostronicowa karta do głosowania często określana jest mianem broszury.
Listy wyborcze na poszczególnych stronach karty do głosowania
Wybory parlamentarne, w których wybierani przez obywateli są reprezentanci do Sejmu i Senatu, są po części wyborami proporcjonalnymi, gdzie kandydaci zgłaszani są w formie wieloosobowych list nazwisk. Prawo dopuszcza, by maksymalnie zgłosić w wyborach do Sejmu aż 40 kandydatów (w okręgu wyborczym nr 19). Wszyscy zgłoszeni przez komitety wyborcze do Sejmu i Senatu muszą znaleźć się na karcie do głosowania – z imienia i nazwiska.
Każda karta do głosowania musi mieć w odpowiednim miejscu stempel – pieczęć Obwodowej Komisji Wyborczej, i mieć wydrukowany odcisk pieczęci Okręgowej Komisji Wyborczej. Powyżej listy kandydatów znajdzie się tytuł, składający się z numeru i nazwy bądź skrótu nazwy komitetu wyborczego, oraz ewentualnie znak graficzny, jakim posługuje się komitet.
Prostszą konstrukcję ma karta do głosowania na kandydatów do Sejmu. Ostemplowana powinna być pieczęcią Obwodowej Komisji Wyborczej i podobnie jak poprzednio – mieć wydrukowany odcisk pieczęci Okręgowej Komisji Wyborczej. Nazwiska na karcie umieszczane są jedno pod drugim. Są ponumerowane, a pod nazwiskiem kandydata znajduje się nazwa lub skrót nazwy jego komitetu wyborczego wraz z ewentualnym znakiem graficznym.
Jak wypełnić kartę wyborczą?
Głosowanie w wyborach parlamentarnych pozwala na wyłonienie przedstawicieli polskiego społeczeństwa do Sejmu i Senatu. Zanim jednak wyniki wyborów zostaną ogłoszone, one same muszą zostać zorganizowane, a obywatele muszą pójść do urn wyborczych.
Oddawane przez nas głosy w wyborach mogą być głosami ważnymi, które mają wpływ na to, kto zasiądzie w ławach poselskich lub w Senacie, albo nieważnymi.
Za ważny uznaje się głos, który ma postać znaku "x" postawionego przy konkretnym nazwisku na karcie. Z przepisów Kodeksu wyborczego wynika, że znakiem tym są dokładnie dwie przecinające się linie w obrębie kratki. Taki znak musi znaleźć się przy jednym nazwisku wybranego kandydata, wyłącznie na jednej liście wyborczej. Jeśli znaków "X" jest więcej lub znaku nie ma w ogóle, głos jest nieważny.
Podobnie wygląda to w przypadku głosów oddawanych na senatorów. Z listy nazwisk wybierasz jedno, przy którym stawiasz znak "x".