W Polskim Ładzie Zjednoczona Prawica umieściła kolejne programy wsparcia dla rodzin. Opozycja mówi o obietnicach skrojonych pod następne wybory. I trudno nie odnosić takiego wrażenia, biorąc pod uwagę fakt, że program 500 plus został trochę pozostawiony sam sobie. Nikt z rządzących nie zauważa potrzeby waloryzacji świadczenia, które jest coraz mniej warte.
Inflacja a 500 plus
Jest to szczególnie bolesne w takim momencie, jak teraz, gdy okazało się, że ceny w Polsce rosną w tempie najwyższym od 2001 roku. W piątek GUS zaskoczył skalą inflacji nawet ekonomistów, którzy spodziewali się wskaźnika na poziomie 6,4 proc., a wynosi już 6,8 proc.
Rosnące ceny sprawiają, że to samo 500 zł wypłacane w kwietniu 2016 roku (gdy startował sztandarowy program PiS) miało realnie dużo większą wartość niż teraz. Za tę samą kwotę można teraz kupić zdecydowanie mniej.
Zgodnie ze statystykami GUS w ciągu pierwszego roku od wprowadzenia programu 500 plus średni poziom cen wzrósł o 2 proc. W kolejnym roku ceny zwiększyły się przeciętnie o 1,6 proc., a następnie podwyżki przyspieszyły. W kwietniu 2020 roku inflacja wyniosła 3,4 proc., po roku pandemii wzrosła do 4,3 proc., a teraz sięgnęła niemal 7 proc.
Jak przekłada się to na realne pieniądze? Z wyliczeń money.pl wynika, że w kwietniu 2017 roku realna wartość świadczenia na dzieci wynosiła około 490 zł, dwa lata później spadła do około 471 zł, a tuż przed pandemią do 455 zł. Teraz z 500 plus zostało już tylko 425 plus.
To znaczy, że obecnie za 500 plus możemy zrobić zakupy mniej więcej takie, jakie pięć lat temu za 425 zł. Inflacja w tym czasie zjadła 15 proc. początkowej kwoty.
Ile powinno wynosić 500 plus?
Rząd mógłby utrzymać realną wartość świadczenia 500 plus z momentu startu programu, gdyby w tej chwili wypłacał około 588 zł na dziecko. To jednak oznaczałoby dodatkowe, duże koszty dla budżetu, który i tak przez koronakryzys jest mocno obciążony. A na horyzoncie są wydatki związane np. z rodzinnym kapitałem opiekuńczym.
Od początku trwania programu, czyli od kwietnia 2016 roku, do końca 2020 roku do rodzin trafiły 134 mld zł. Świadczenie otrzymuje co miesiąc blisko 6,6 mln dzieci.
Według prognoz inflacji przez najbliższe trzy lata ceny w Polsce wzrosną o kilkanaście procent. Przy braku waloryzacji świadczenia za niecałe 2-3 lata realna wartość świadczenia 500 plus spadnie poniżej 400 zł.