Jak relacjonuje _ New York Times _ na szczycie Partnerstwa Wschodniego liderzy z Europy Wschodniej narzekali na brak zaangażowania USA w regionie. Amerykańscy eksperci podkreślają, że to UE ma tu do odegrania wiodącą rolę, ale USA popierają PW.
_ - Nie chcę ukrywać, ale byliśmy bardzo rozczarowani w ciągu ostatnich czterech lat, że Amerykanie nie są już tak aktywni jak byli w latach 90. _ - powiedział na szczycie Partnerstwa Wschodniego w Wilnie premier Mołdawii Iurie Leanca cytowany w _ New York Times _.
Jak relacjonuje dziennik, na szczycie w Wilnie kilku urzędników przyznało, że Zachód okazał się być nieprzygotowany na _ skuteczne manewry _ Władimira Putina, by _ wykoleić _ umowy stowarzyszeniowe między Unią Europejską a byłymi radzieckimi republikami. _ Kilku przywódców Europy Wschodniej narzekało na brak zaangażowania ze strony Stanów Zjednoczonych _ - dodaje _ NYT _.
W Wilnie wbrew oczekiwaniom Ukraina nie podpisała umowy stowarzyszeniowej i o wolnym handlu z UE. Władze tłumaczyły, że UE nie zaproponowała Ukrainie wystarczającego zadośćuczynienia za straty, jakie poniosłaby w wyniku pogorszenia się relacji handlowych z Rosją, sprzeciwiającą się zbliżeniu byłych radzieckich republik z UE. Już we wrześniu także Armenia zarzuciła plany stowarzyszenia z UE, informując o zamiarze wejścia do rosyjskiej Unii Celnej tworzonej z Kazachstanem i Białorusią.
Choć Mołdawia i Gruzja w Wilnie parafowały umowy stowarzyszeniowe z UE (są więc na tym samym etapie co Ukraina w marcu 2012 roku), to powszechne są obawy, że kraje te doświadczą dalszej presji ze strony Rosji, by ostatecznie nie podpisać dokumentów. Rosja już wprowadziła zakaz importu mołdawskiego wina i zagroziła, że wydali 100 tys. mołdawskich obywateli, którzy żyją i pracują w Rosji.
Nowojorski dziennik zauważył, że _ na dowód, że Waszyngton zaczął zwracać uwagę _ na region Europy Wschodniej, Departament Stanu ogłosił w tym tygodniu, że sekretarz stanu John Kerry odwiedzi we wtorek Mołdawię.
Poza tym w piątek, na zakończenie wileńskiego szczytu PW, Kerry wydał oświadczenie, w którym zapewnił, że USA _ gratulują Gruzji i Mołdawii historycznego parafowania umów _ stowarzyszeniowych i o wolnym handlu z UE. Zapewnił, że USA są zaangażowane w pogłębienie współpracy z narodami obu krajów. _ - Będziemy nadal wspierać ich rządy w tworzeniu fundamentów większej integracji europejskiej oraz lepszej, bardziej dostatniej przyszłości _ - dodał.
Amerykańscy eksperci, z którymi rozmawiała PAP zapewniali, że nie ma mowy o braku zainteresowania USA regionem Europy Wschodniej, natomiast przyznawali, że to UE ma tu wiodącą rolę do odegrania.
_ - USA udzielają trwałego poparcia dla różnych polityk UE, w tym Partnerstwa Wschodniego, ale postrzegają Europę Wschodnią jako obszar, gdzie to UE powinna przewodzić, zwłaszcza teraz, gdy USA jest tak zajęta Bliskim Wschodem _ - powiedział PAP ekspert amerykańskiej Rady Stosunków Międzynarodowych (CFR) Charles Kupchan. W tym sensie, dodał, USA są zadowolone, że UE jest zaangażowana w tym regionie, _ choć oczywiście Waszyngton nie jest zadowolony z wyniku ws. Ukrainy _.
_ - Rozumiemy, że głos Stanów Zjednoczonych jest uważnie słuchany właśnie we wschodniej Europie. Ale w tych krajach to Unia Europejska ma przywództwo. Poza tym Unia i USA mówią tu jednym głosem _ - powiedział PAP jeszcze przed szczytem w Wilnie były ambasador USA w Polsce Lee Feinstein, obecnie związany z think tankiem German Marshall Fund.
Zapewnił jednak, że ta cześć Europy ma wciąż _ strategiczne znaczenie dla USA _. Przypomniał, że wiceprezydent Joe Biden zatelefonował do prezydenta Ukrainy Wiktora Janukowycza, tuż po tym jak Kijów ogłosił, że zawiesza przygotowania do podpisania umowy z UE, a prezydent Barack Obama wielokrotnie spotykał się z Janukowyczem, w tym przy okazji wizyty w Polsce w 2011 roku. Przypomniał też, że była sekretarz stanu USA Hillary Clinton rozpoczęła wraz z polskim ministrem spraw zagranicznych Radosławem Sikorskim _ dialog demokratyczny _, który _ skupia się na dzieleniu informacjami i koordynowaniu działań w odniesieniu do państw z Partnerstwa Wschodniego _. - _ To przynosi pewne rezultaty, ale możemy robić więcej, jeśli chodzi o współpracę przez Atlantyk _ - dodał.
Czytaj więcej w Money.pl
