Parlamentarzyści chcą przede wszystkim uprościć procedury związane ze zmianą planów zagospodarowania przestrzennego tak, by można było szybciej przystosować grunty przemysłowe dla potrzeb budownictwa mieszkaniowego.
Jak mówi poseł Wojciech Murdzek, przewodniczący Sejmowej Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji, chodzi o szybsze wydawanie rozmaitych dokumentów takich, jak na przykład decyzje środowiskowe. Poseł zwrócił uwagę, że w nowych rozwiązaniach pojawią się sankcję za zbyt długie rozpatrywanie wniosków i prowadzenie procedur. Podkreślił, że ustawodawca szanuje reguły, które zostały wypracowane przez ostatnie lata, jednak konieczne jest uproszczenie niektórych procesów.
Na czym polegają zmiany?
Specustawa reguluje przede wszystkim przyspieszony tryb podejmowania decyzji w sprawie lokalizacji inwestycji mieszkaniowych w sytuacji, gdy przeznaczenie gruntu według studium lub planu zagospodarowania przestrzennego jest inne niż mieszkaniowe.
Chodzi przede wszystkim o przyspieszenie procedur związanych z regulowaniem stanu prawnego nieruchomości, uzyskaniem decyzji środowiskowych, a także pozwoleń wodnoprawnych.
Jak mówił wiceprezes BGK Nieruchomości Włodzimierz Stasiak, obecnie procedury są na tyle skomplikowane i czasochłonne, że ten proces zajmuje dużo czasu - czasem nawet lata. Celem specustawy jest skrócenie tego czasu. "Mówimy o rozwiązaniach, które trwają pojedyncze miesiące" - dodał.
Dodał, że specustawa narzuca także "bardzo rygorystyczny tryb szybkiego postępowania, z pewnymi sankcjami karnymi za opieszałość, jeżeli by taka miała miejsce".
Zdaniem wiceprezesa BGKN, ustawa może się przyczynić do powstania "bardzo wielu, nawet dziesiątek tysięcy mieszkań". Tłumaczył, że w Polsce jest wiele terenów postindustrialnych, których plany zagospodarowania przestrzennego utrwalają dotychczasowe użytkowanie tych gruntów.
"Grunty te de facto leżą odłogiem, są niewykorzystane, a mogą stanowić bardzo dobrą lokalizację nowych inwestycji mieszkaniowych" - zauważył Stasiak. Jako przykład nieodpowiednio gospodarowanych terenów podał Odolany w Warszawie oraz "Wolne Tory" w Poznaniu. Dodał, że ustawa ta pomoże nie tylko dużym, ale także mniejszym gminom i samorządom.
Zmiany usprawnią wejście Programu Mieszkanie Plus
Pomysłodawcy projektu argumentują, że zmiany usprawnią wdrażanie programu Mieszkanie Plus, ale też pomogą na komercyjnym rynku mieszkaniowym.
Jak mówi Włodzimierz Stasiak, wiceprezes Zarządu BGK Nieruchomości, zmiany spowodują, że na rynek trafią grunty, które dotychczas nie mogły być wykorzystywane. Chodzi przede wszystkim o tereny, które były wykorzystywane do celów przemysłowych. wiele z nich należy do Polskich Kolei Państwowych i to właśnie na takich gruntach mają powstawać lokale w ramach programu Mieszkanie Plus.
Autorzy projektu zapewniają, że wszystkie pomysły na zmiany w planach zagospodarowania przestrzennego będą uzgadniane z samorządami.
"Potrzeby mieszkaniowe w Polsce są olbrzymie, natomiast jest wiele barier likwidacji tej olbrzymiej luki na rynku mieszkaniowym" - powiedział Stasiak. Podkreślił, że BGK Nieruchomości - podmiot, którego zadaniem jest przygotowanie i realizacja filaru komercyjnego Narodowego Programu Mieszkaniowego - Mieszkanie Plus - identyfikuje bariery i podejmuje działania zmierzające do usuwania tychże barier.
Samorządy z prawem veta
Stasiak podkreślił, że ustawa daje samorządom "prawo veta". "Wszystko odbywa się na szybkiej ścieżce, ale z poszanowaniem prawa samorządu do decydowania o przeznaczeniu tego gruntu" - wyjaśnił.
Wśród najważniejszych propozycji zawartych w projekcie są regulacje, które zapewnią dostępność terenów pod budownictwo mieszkaniowe. Ustawa umożliwi szybką zmianę przeznaczenia gruntu, co sprawi, że inwestycje będą mogły być realizowane niezależnie od ustaleń studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego na terenie gminy i województwa. Obecnie, nawet w sytuacji kiedy gmina i inwestor są zgodni co do nowego przeznaczenia, formalności związane ze zmianą planu nie pozwalają na szybkie rozpoczęcie inwestycji.
Projektowana ustawa ma umożliwić efektywne użycie niewykorzystanych dziś gruntów pochodzących z szeroko rozumianego sektora publicznego, czyli gmin, powiatów, województw czy skarbu państwa. Zgodnie z jej zapisami rozporządzanie własnością lub użytkowaniem wieczystym nieruchomości będzie mogło nastąpić w drodze bezprzetargowej tylko w sytuacji, gdy dokonywane jest według wartości rynkowej oraz w związku z realizacją programu budownictwa mieszkaniowego na wynajem, w tym również związanego z uprawnieniem do nabycia przez najemcę własności lokalu w przyszłości.
Ponadto ustawa znosi ograniczenia w dysponowaniu zasobami własności rolnych skarbu państwa. Chodzi o to - jak tłumaczył Stasiak - że ta ustawa stwarza możliwość zbycia gruntu z przeznaczeniem rolnym, jeżeli znajduje się on na terenie, czy w obrębie miasta, wobec czego wiadomo, że nie będzie on mógł być wykorzystywany w celach rolniczych.
Inwestycje mieszkaniowe objęte projektowaną ustawą sfinansowane zostaną ze środków własnych inwestorów oraz kredytów przez nich pozyskanych. Wprowadzenie nowych przepisów nie spowoduje obciążeń dla sektora finansów publicznych.
Ustawa uprości procedury, nie generując dodatkowych obowiązków i zmniejszy rozmiar dokumentacji.
Poselski projekt tzw. specustawy o wspieraniu rozwoju budownictwa mieszkaniowego oraz inwestycji towarzyszących, który powstał przy współpracy z BGKN, ma zostać złożony w Sejmie w przyszłym tygodniu. Inicjatorami są posłowie Prawa i Sprawiedliwości Artur Soboń oraz Wojciech Murdzek. Twórcy liczą, że zostanie on przyjęty jeszcze przed wakacjami.