Salwą honorową Kompanii Reprezentacyjnej Wojska Polskiego i złożeniem kwiatów zakończyły się uroczystości 1. rocznicy katastrofy smoleńskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Wieńce i znicze złożyli między innymi przedstawiciele rodzin ofiar, prezydent Bronisław Komorowski, marszałek Sejmu Grzegorz Schetyna, marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, premier Donald Tusk, przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek, ambasador Rosji Aleksander Aleksiejew.
Wcześniej przy pomniku ofiar odmówiona została modlitwa ekumeniczna i odczytana lista 96 zmarłych w katastrofie. Na cmentarzu zgromadzili się członkowie części rodzin ofiar, ich bliscy i przedstawiciele władz państwowych.
Prezydent Bronisław Komorowski, zwracając się do przybyłych, powiedział, że minął rok od momentu, gdy dla wielu z nas zawalił się świat. "Z tej perspektywny można zobaczyć ogrom dramatu i bólu, który przejął Państwo Polskie i naród". Zaznaczył, że z tej perspektywy trzeba zobaczyć również dramat rodzin ofiar katastrofy, widzieć rzeczy wielkie i piękne, ale też rzeczy mniej istotne takie jak podziały polityczne. Prezydent Komorowski dodał, że najlepszym upamiętnieniem katastrofy smoleńskiej byłoby stworzenie narodowej wspólnoty zbudowanej w oparciu o dramat przeżycia, szczególny nastrój żałoby narodowej oraz przekonanie, że wszyscy mamy jeszcze przed sobą wiele do zerobienia.
Przedstawicielka rodzin ofiar Jolanta Przewoźnik podziękowała Polakom za Solidarność z rodzinami ofiar tragedii smoleńskiej. Podkreśliła, że w tym strasznym dniu katastrofy i w dniach kolejnych rodziny ofiar nie były same.
Wcześniej prezydent Bronisław Komorowski, marszałkowie Sejmu i Senatu oraz premier Donald Tusk uczcili pamięć ofiar katastrofy smoleńskiej. O 8:41, dokładnie w rocznicę katastrofy polskiego samolotu, przed pamiątkową tablicą w Katedrze Polowej Wojska Polskiego złożyli kwiaty i zapalili znicze.
Następnie prezydent oraz marszałkowie Sejmu i Senatu udali się do budynku parlamentu, by złożyć kwiaty pod tablicą poświeconą posłom i senatorom, którzy zginęli w katastrofie oraz przed tablicą upamiętniającą marszałka Sejmu Macieja Płażyńskiego.
Przed Pałacem Prezydenckim ofiary katastrofy smoleńskiej zostały upamiętnione przez Jarosława Kaczyńskiego, bliskich i przyjaciół Lecha i Marii Kaczyńskich, a także politycy PiS. Na Krakowskim Przedmieściu zgromadziło się kilka tysięcy ludzi.
O 8.41 na Krakowskim Przedmieściu zabrzmiały klaksony samochodów. Słychać było bicie dzwonów w warszawskich kościołach. Przed Pałacem trwa odczytywanie listy ofiar smoleńskiej katastrofy.
Wcześniej zgromadzeni uczestniczyli w mszy świętej w kościele seminaryjnym na Krakowskim Przedmieściu.
Uroczystości rocznicowe odbywają się w całej Polsce.
W Krakowie Kardynał Stanisław Dziwisz zaapelował by modlitwa za zmarłych, którzy zginęli pod Smoleńskiem była większa od wszelkich różnic i podziałów także tych politycznych. W katedrze na Wawelu odprawiona została msza św. w intencji wszystkich ofiar katastrofy. Przewodniczył jej kardynał Stanisław Dziwisz, który witając zgromadzonych przypomniał, że rok temu para prezydencka wraz z delegając udała się ze szlachetną misją oddania hołdu niewinnym ofiarom Katynia. W mszy uczestniczyła córka pary prezydenckiej Marta Kaczyńska,bliscy i przyjaciele Lecha i Marii Kaczyńskich oraz między innymi politycy PiS. Prezydenta Bronisława Komorowskiego rezprezentował szef Kancelarii Jacek Michałowski.
Córka zmarłej tragicznie pary prezydenckiej wraz z bliskimi weszła do krypty pod wieżą srebrnych dzwonów,. gdzie pochowano Lecha i Marię Kaczyński po godzinie 8:00. Marcie Kaczyńskiej towarzyszyli brat Marii Kaczyńskiej Konrad Mackiewicz oraz kuzyn prezydenta Kaczyńskiego Jan Tomaszewski. Po kilku minutach dołączyli do nich przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości, między innymi Beata Szydło, Zbigniew Ziobro oraz Andrzej Duda. W krypcie pojawiła się też delegacja stoczniowców gdańskich, która chciała oddać hołd parze prezydenckiej. Później do sarkofagu prezydenckiego weszły rodziny innych ofiar katastrofy. Marta Kaczyńska nie chciała rozmawiać z mediami po opuszczeniu katedry.
W Lublinie punktualnie o godz. 8.41 na lubelskim Ratuszu została opuszczona flaga do połowy i zawyły syreny. Główne uroczystości, zgodnie z ceremoniałem wojskowym rozpoczną się w południe na placu Litewskim.
Plac przy Pomniku Ofiar Katynia i Sybiru będzie głównym miejscem poznańskich obchodów rocznicy katastrofy smoleńskiej. Zostanie tam wmurowana tablica upamiętniająca uczestników tragicznego lotu. Uroczystości rozpocznie o godzinie 14.00 msza święta w pobliskim kościele przy ulicy Fredry. Na cmentarzu Kule w Częstochowie w godzinę katastrofy smoleńskiej złożono kwiaty na grobie Janusza Kochanowskiego- Rzecznika Praw Obywatelskich. Złożeniem kwiatów i modlitwą nad grobem uczczono pamięć tragicznie zmarłego w katastrofie smoleńskiej posła Grzegorza Dolniaka.
Prezydent Bronisław Komorowski nie złoży jutro wieńców przed nową tablicą, umieszczoną w miejscu katastrofy polskiego samolotu pod Smoleńskiem. Informacyjna Agencja Radiowa dowiedziała się nieoficjalnie od organizatorów uroczystości, że obecnie trwają uzgodnienia kancelarii prezydentów Polski i Rosji, dotyczące przebiegu jutrzejszego spotkania w Smoleńsku i Katyniu.
Wczoraj rzecznik MSZ mówił, że "nie wyobraża sobie, by prezydent składał kwiaty pod tablicą", która w nocy z piątku na sobotę została wymieniona przez władze obwodu smoleńskiego.
Nowa tablica jest poświęcona 96 ofiarom katastrofy. Jest na niej napis w języku rosyjskim i polskim. Nie ma natomiast informacji, że delegacja udawała się na obchody 70. rocznicy mordu katyńskiego.
Tablica w miejscu katastrofy smoleńskiej została wymieniona na polecenie władz miejskich - powiedział gubernator Obwodu Smoleńskiego Siergiej Antofiew. Wyjaśnił, że decyzję podjęto na prośbę tysięcy mieszkańców Smoleńska. "Było wiele próśb do władz miejskich od ludzi, którzy przychodzą w to miejsce. Ludzie pytali dlaczego nie mogą przeczytać co jest napisane na tej tabliczce. Dlaczego nie ma rosyjskiego tekstu. Dlatego gubernator polecił przygotować tablicę w dwóch językach. To miejsce jest szczególne dla Polaków, ale jest także miejscem pamięci dla Rosjan."
Polacy oddający dziś hołd ofiarom katastrofy z 10 kwietnia nie składają kwiatów obok nowej tablicy pamiątkowej przymocowanej przez władze obwodu smoleńskiego w miejscu tragedii Tu-154M. Zarówno polscy dyplomaci jak i nasi rodacy przyjeżdżający z różnych zakątków Polski i krajów sąsiednich złożyli wieńce i zapalili świeczki w innym miejscu.
Delegacja polskiej ambasady w Moskwie złożyła kwiaty obok brzozy, w której tkwi metalowy fragment samolotu. Polscy dyplomaci nie komentowali dlaczego nie położyli kwiatów obok kamienia pamiątkowego. Jednak już kierowcy polskich ciężarówek stwierdzili, że nie będą zapalać świec obok nowej tablicy.
Ostro skrytykował działania władz smoleńska polski ksiądz z Wilna, który do Smoleńska przyjechał wraz z pielgrzymką Polaków mieszkających na wileńszczyźnie. Tablice pamiątkowe zostały zamienione w nocy, w przeddzień rocznicy. Z miejsca katastrofy zniknęła tablica informująca, że 96 Polaków leciało do Katynia aby oddać hołd ofiarom sowieckiej zbrodni ludobójstwa. Na nowej jest już tylko sucha informacja o liczbie ofiar i dacie katastrofy.
Wczoraj hołd ofiarom katastrofy oddali pierwsza dama Polski - Anna Komorowska i niektóre rodziny ofiar. W śniegu i przy silnym wietrze jak w żałobnym kondukcie ponad stuosobowa delegacja smoleńskich rodzin stanęła przed brzozą, w której wciąż tkwi metalowy fragment Tupolewa. Odczytano nazwiska 96 pasażerów ostatniego lotu Tu-154M i zapalono znicze w miejscu, w którym stracili życie. Wspólnej modlitwie ekumenicznej w intencji tragicznie zmarłych towarzyszyła zaduma i refleksja, że -"trzeba nauczyć się żyć bez nich, pamiętając, że są wciąż obecni wśród nas".
Pierwsza Dama Polski - Anna Komorowska i rodziny ofiar oddali również hołd polskim oficerom zamordowanym w Katyniu wiosną 1940 roku na rozkaz Józefa Stalina. Dziś pamięć ofiar katastrofy z 10 kwietnia uczczą władze Smoleńska i administracja obwodowa.